(CATP) Không như các khu công nghiệp (KCN) khác, KCN Phú Tân (P.Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một, Bình Dương) rất vắng vẻ. KCN này chỉ có 2 nhà máy đang hoạt động là Công ty TNHH Ka Shen và Công ty TNHH Sunjin Vina. Hai doanh nghiệp này thuê đất với tổng diện tích khoảng 17 héc-ta, phần diện tích lớn còn lại vẫn để trống.
Năm 2003, UBND tỉnh Bình Dương chủ trương thành lập Khu liên hợp công nghiệp dịch vụ đô thị Bình Dương, thuộc khu vực phát triển phía đông - bắc TP.Thủ Dầu Một, với tính chất là trung tâm hành chính, kinh tế và công nghiệp của tỉnh. Theo đề án được duyệt, khu liên hợp này rộng 4.196,8 héc-ta, phân thành 5 phân khu chức năng, gồm 1.573,4 héc-ta đất KCN tập trung, trong đó có KCN Phú Tân rộng 133 héc-ta.
Lối vào KCN Phú Tân
Theo Kết luận thanh tra số 2623 ngày 26-11-2008 của Thanh tra Chính phủ về Khu liên hợp công nghiệp dịch vụ đô thị Bình Dương, việc giao đất cho các nhà đầu tư KCN chỉ dựa vào những căn cứ của đề án dự kiến quy hoạch khu liên hợp và đơn xin giao đất của nhà đầu tư, chứ không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất, không có bảng kê khai tự nhận xét về chấp hành pháp luật đất đai của đơn vị giao đất và các trình tự thủ tục khác, là trái với Điều 30 (về căn cứ giao đất) và Điều 125 (về trình tự, thủ tục giao đất) của Nghị định số 181/2004/NĐ-CP. Do đó, việc giao đất của địa phương tại KCN này có sai phạm.
Cụ thể, Hợp đồng đền bù mặt bằng đất đai và đầu tư công trình tạo lực số 04 ký giữa Ban quản lý (BQL) Khu liên hợp Công nghiệp dịch vụ đô thị Bình Dương và Công ty TNHH Phú Gia ngày 5-8-2004, được UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt, với diện tích 133 héc-ta. Diện tích thực tế theo biên bản đối chiếu hệ tọa độ và bàn giao thực địa là 1.333.561m2. UBND tỉnh Bình Dương đã ban hành Quyết định số 5963 ngày 29-12-2006 và Quyết định số 334 ngày 29-1-2007 về việc giao 1.332.799,9m2 đất này cho Công ty Phú Gia.
Sau đó, theo Công văn số 173 ngày 28-1-2016 của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh các KCN Bình Dương đến năm 2020, KCN Phú Tân được điều chỉnh giảm quy mô từ 133 héc-ta xuống còn 107 héc-ta. Quỹ đất tách ra từ KCN Phú Tân là 266.968,7m2 được xác định sử dụng vào mục đích phát triển đô thị, sau này được chủ đầu tư đặt tên là Khu đô thị dịch vụ Hòa Phú.
Sau khi được giao đất, Công ty Phú Gia đầu tư xây dựng một số hạng mục công trình, với tổng trị giá gần 161,5 tỷ đồng và có văn bản gửi UBND tỉnh xin chuyển nhượng toàn bộ dự án do khó khăn về tài chính. UBND tỉnh ra văn bản chấp thuận cho Công ty Phú Gia chuyển nhượng dự án cho Công ty cổ phần Xuất nhập khẩu tổng hợp TPHCM (Imexco). Ngày 15-2-2007, hai công ty ký hợp đồng chuyển nhượng dự án, với giá gần 25 triệu USD.
Cảnh đìu hiu tại KCN Phú Tân
Ngày 23-5-2011, Imexco lại chuyển nhượng KCN này cho Công ty TNHH Thương mại dịch vụ kinh doanh địa ốc Việt (R.E.M.A.X) ở Q5 (TPHCM). Đến ngày 17-1-2014, Công ty R.E.M.A.X bán tiếp KCN trên cho Công ty TNHH Đầu tư xây dựng công nghiệp Nam Kim (địa chỉ tại P.Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một, với giá 570 tỷ đồng.
Công ty Nam Kim được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh số 3702194577, đăng ký lần đầu vào ngày 15-6-2013 tại Phòng Đăng ký kinh doanh Sở Kế hoạch Đầu tư tỉnh Bình Dương. Gần đây nhất, công ty này thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần thứ 8 vào ngày 10-5-2019. Vốn điều lệ của Công ty Nam Kim được nâng lên 338 tỷ đồng. Người đại diện theo pháp luật là bà Nguyễn Thị Nhung (SN 1992).
Về tay Công ty Nam Kim, KCN Phú Tân cũng vẫn chịu cảnh đìu hiu. Sau đó, công ty này dựa vào Công văn số 173 của Chính phủ nêu trên để triển khai làm Khu đô thị Dịch vụ Hòa Phú. Trong khi đó, Công ty Nam Kim đã có dấu hiệu huy động vốn trái phép của khách hàng để thực hiện dự án này. Từ tháng 5-2019 đến hết tháng 9-2019, Công ty Nam Kim có nhiều giao dịch với khách hàng qua ngân hàng, với số tiền hàng trăm tỷ đồng. Nhiều giao dịch được ghi rõ là góp vốn đầu tư, đặt cọc theo hợp đồng vay vốn, tiền góp vốn theo hợp đồng…
Ngày 8-10-2019, Công ty Nam Kim ký Hợp đồng thế chấp số 0058/2019 tại Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) - chi nhánh TPHCM bằng KCN Phú Tân để bảo lãnh cho Công ty CP Đầu tư và phát triển Thuận Lợi (do ông Nguyễn Thuận làm Tổng giám đốc) vay hơn 1.085,8 tỷ đồng, thời hạn là 5 năm (từ tháng 10-2019 đến tháng 10-2024).
Ngày 29-11-2019, Bộ Tài chính có văn bản trả lời BQL các KCN tỉnh Bình Dương về việc điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư dự án KCN Phú Tân. Theo đó, thẩm quyền quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư căn cứ vào Điểm g, Khoản 1, Điều 31 và Khoản 4, Điều 40 Luật Đất đai năm 2013, dự án thuộc quyền quyết định và quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư của Thủ tướng. UBND tỉnh Bình Dương có trách nhiệm tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành có liên quan, chỉ đạo nhà đầu tư hoàn chỉnh nội dung hồ sơ đầu tư dự án để trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định, trình Thủ tướng xem xét, quyết định điều chỉnh chủ trương đầu tư. Như vậy, những quyết định liên quan đến dự án KCN Phú Tân phải được Thủ tướng phê duyệt thì mới được thực hiện.