(CATP) Suốt 10 năm tìm kiếm không có kết quả, đến nay Đội quy tập mộ liệt sĩ (Sư đoàn 968) cất bốc được 40 hài cốt liệt sĩ (HCLS), nhờ cơ duyên người dân đào móng nhà phát hiện và từ sự giúp đỡ của 2 người từng ở bên kia chiến tuyến.
Ngày 26-5, Đội quy tập mộ liệt sĩ (thuộc Sư đoàn 968 – Quân khu 4) xác nhận, đã tìm thấy, quy tập và tổ chức an táng 40 bộ HCLS ở chiến khu Ba Lòng, đoạn thuộc thôn Tân Xá (xã Ba Lòng, huyện Đakrông, Quảng Trị).
Trước đó, ngày 23-3, gia đình ông Nguyễn Đức Quang và gia đình bà Nguyễn Thị Thi (ngụ thôn Tân Xá, xã Ba Lòng) trong quá trình thi công xây dựng nhà ở và làm vườn đã phát hiện nhiều bộ hài cốt kèm một số quân tư trang, vật dụng cá nhân của bộ đội Việt Nam trong những năm chống Mỹ cứu nước nên thông báo đến chính quyền, các cơ quan chức năng.
Một hố tập thể được cho là nơi chôn cất các liệt sĩ thuộc Trung đoàn 6.
Ngày 24-3, Đội quy tập mộ liệt sĩ phối hợp với chính quyền địa phương và người dân triển khai tìm kiếm ở vị trí phát hiện các bộ hài cốt và khu vực xung quanh trên diện tích đất của 2 hộ gia đình. Đến chiều 27-4, Đội quy tập mộ liệt sĩ đào bới, tìm kiếm trên diện tích hàng trăm m2 và phát hiện, cất bốc được 31 HCLS (trong đó có 5 mộ chôn tập thể nằm gần nhau) và đến cuối tháng 5 thì phát hiện thêm 9 HCLS nữa.
Các HCLS được phát hiện nằm ở độ sâu dưới đất từ 0,5-1,4m, cách nhau từ 20-70cm. HCLS còn nguyên răng cùng nhiều di vật như: cúc áo, dép cao su, bình tông, băng cá nhân, thắt lưng, xẻng, đầu đạn...
Căn cứ vào số lượng hộp sọ và số lượng răng, Đội quy tập mộ liệt sĩ xác định số lượng HCLS sau đó đưa đến Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sĩ thuộc xã Ba Lòng.
Đội quy tập mộ liệt sĩ của Sư đoàn 968 tiếp tục mở rộng phạm vi tìm kiếm quanh khu vực đất của 2 hộ gia đình; phối hợp với cơ quan chức năng để xác định danh tính các HCLS đã cất bốc. Chính quyền, ngành chức năng cũng tổ chức biểu dương, khen thưởng đối với Đội quy tập mộ liệt sĩ thuộc Sư đoàn 968 và các gia đình bà Nguyễn Đức Quang, bà Nguyễn Thị Thi.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng trao tiền hỗ trợ đến các gia đình trong khu vực tìm kiếm, cất bốc được 40 hài cốt liệt sĩ.
Ngoài ra, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng vận động quyên góp tặng 50 triệu đồng hỗ trợ gia đình anh Nguyễn Đức Quang làm nhà ở sau khi gia đình tạo điều kiện thuận lợi cho Đội quy tập mộ liệt sĩ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; tặng gia đình chị Nguyễn Thị Thi 10 triệu đồng để trồng lại cây cối sản xuất trong vườn nhà.
Điều thiêng liêng là ngày 25-5, lực lượng tìm kiếm liệt sĩ phát hiện bức ảnh chân dung đen trắng của một cô gái được gói trong một bao ni-long nên đã cẩn thận giữ gìn và tiến hành phục dựng khuôn mặt. Hi vọng đây sẽ là cơ sở, manh mối quý giá để xác định danh tính của các liệt sĩ. Hiện lực lượng chức năng đang mở rộng tìm kiếm HCLS.
Đội quy tập mộ liệt sĩ thông báo: Ai là đồng đội và đã từng chiến đấu, công tác tại khu vực này và nắm rõ thông tin về các liệt sĩ Trung đoàn 6 hy sinh ngày 20-10-1965 xin liên hệ với Trung tá Nguyễn Bá Lê - Đội trưởng Đội quy tập mộ liệt sĩ Sư đoàn 968 để cung cấp thêm thông tin về các HCLS. Số điện thoại: 0972.493.561.
Theo nhận định ban đầu các nhân chứng và người dân địa phương, số HCLS này có thể là mộ tập thể chôn 53 liệt sĩ của Trung đoàn 6 (Phú Xuân), thuộc Quân khu Trị Thiên Huế hy sinh trong trận đánh vào rạng sáng ngày 20-10-1965. Trung đoàn 6 ra đời vào ngày 10-10-1965 tại chiến khu Ba Lòng. Đây là trung đoàn chủ lực đầu tiên của Quân khu Trị Thiên Huế. Ngày 20-10-1965, Trung đoàn 6 tấn công Ba Lòng nhưng gặp phải sự càn phá của địch, nhiều chiến sĩ của ta ngã xuống và bị chôn trong các ngôi mộ tập thể.
Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị Võ Văn Hưng dâng hương trước anh linh các anh hùng liệt sĩ.
Đội quy tập mộ liệt sĩ cất bốc được 40 HCLS trên là nỗ lực của đơn vị sau nhiều năm khảo sát, tìm kiếm. Đặc biệt, mới đây, đơn vị nhận được sự giúp đỡ về các thông tin, địa điểm chôn cất các liệt sĩ của ông Nguyễn Công T (ngụ huyện Triệu Phong, Quảng Trị) và ông Hoàng T (ngụ huyện Tánh Linh, Bình Thuận), họ là những người thuộc Sư đoàn 1 (Bộ binh Quân lực Việt Nam cộng hòa) chiếm giữ căn cứ quân sự Ba Lòng.