Trước khi biểu quyết, Quốc hội nghe Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Theo đó, dự thảo Luật gồm 3 Điều, trong đó, sửa đổi 33/57 Điều của Luật Lý lịch tư pháp hiện hành. Dự thảo luật đã thể chế chủ trương sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, điều chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp, có nhiều chính sách nêu tại dự thảo luật thể hiện rõ tư duy đổi mới mạnh mẽ, nhằm đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số, đổi mới phương thức quản lý nhà nước về lý lịch tư pháp.
Quốc hội đã biểu quyết thông qua 3 dự án Luật trong lĩnh vực tư pháp
Về mục đích quản lý thông tin lý lịch tư pháp, Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý dự thảo luật theo hướng: mục đích quản lý thông tin lý lịch tư pháp, phiếu lý lịch tư pháp, nhằm giúp công dân biết về thông tin lý lịch tư pháp của mình để giải quyết thủ tục hành chính của cá nhân. Đồng thời, quy định rõ mục đích hỗ trợ công tác quản lý cán bộ, công chức, viên chức, giảm thiểu tình trạng yêu cầu phiếu lý lịch tư pháp trong công tác quản lý nhân sự.
Về yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp, cung cấp thông tin lý lịch tư pháp, việc sử dụng phiếu lý lịch tư pháp, thông tin lý lịch tư pháp, Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý dự thảo luật theo hướng quy định các cơ quan, tổ chức, cá nhân không được yêu cầu cá nhân cung cấp tin lý lịch tư pháp hoặc phiếu lý lịch tư pháp, chỉ được yêu cầu cung cấp phiếu số 01 trong trường hợp luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hoặc nghị định, nghị quyết của Chính phủ quy định.
Đồng thời, dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung các quy định về cơ quan, tổ chức khi có yêu cầu sử dụng thông tin lý lịch tư pháp của cá nhân, thì được khai thác, sử dụng thông qua kết nối, chia sẻ dữ liệu từ cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, không yêu cầu cá nhân cung cấp phiếu lý lịch tư pháp.
Đại tướng Lương Tam Quang, Bộ trưởng Bộ Công an thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo tóm tắt tiếp thu, chỉnh lý, giải trình dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Về phiếu lý lịch tư pháp số 01, số 02 và phiếu lý lịch tư pháp điện tử, Chính phủ tiếp thu và chỉnh lý dự thảo luật theo hướng quy định tiếp tục duy trì phiếu lý lịch tư pháp số 01 và số 02. Phiếu được cấp dưới dạng bản điện tử hoặc bản giấy có giá trị pháp lý như nhau. Trường hợp phiếu lý lịch tư pháp bản điện tử đã được cấp, thì thông tin lý lịch tư pháp của công dân được cập nhật hiển thị trên VNeID được coi là một trường thông tin sẵn có, tương tự như họ tên, ngày tháng, năm sinh. Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên VNeID có giá trị pháp lý như phiếu lý lịch tư pháp. Cá nhân không cần yêu cầu cấp phiếu lý lịch tư pháp khi có nhu cầu.
Từ đó tạo điều kiện thuận lợi tối đa để người dân thực hiện dịch vụ mọi lúc, mọi nơi, mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội, người dân, doanh nghiệp và công tác quản lý nhà nước, tiết kiệm thời gian, công sức, tiền bạc, góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế. Thông tin lý lịch tư pháp hiển thị trên VNeID được áp dụng kỹ thuật công nghệ bảo mật, phiếu điện tử được áp dụng cơ chế xác thực bảo mật, chống làm giả.
Trình bày Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn của dự án Luật Giám định tư pháp (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, Chính phủ đề nghị giữ nguyên quy định về mở rộng phạm vi thành lập, hoạt động của văn phòng giám định tư pháp như dự thảo Luật; riêng chuyên ngành ADN, giám định tài liệu, kỹ thuật số và điện tử, dấu vết đường vân thì văn phòng giám định tư pháp chỉ được thực hiện trong tố tụng dân sự, tố tụng hành chính, các cơ quan giám định công lập thực hiện trong tố tụng hình sự.
Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường tại hội trường Diên Hồng ngày 5/12
Luật Thi hành án dân sự (THADS) (sửa đổi) gồm 5 Chương, 113 Điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2026, trừ các quy định tại khoản 9 Điều 3; Điều 5; điểm g khoản 2 Điều 11; điểm đ khoản 2 Điều 12; khoản 8 và khoản 9 Điều 20; khoản 7 và khoản 8 Điều 21 và khoản 8 Điều 27 có hiệu lực thi hành từ ngày 20/1/2026.
Chủ nhiệm Uỷ ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết, về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác thi hành án, Luật đã chỉnh lý theo hướng quy định rõ văn bản, dữ liệu điện tử ký số có giá trị pháp lý như văn bản giấy. Đồng thời, quy định trách nhiệm của Kho bạc Nhà nước, tổ chức tín dụng... phải thực hiện kịp thời yêu cầu của cơ quan THADS (dù bằng văn bản giấy hay điện tử), khắc phục tình trạng trì hoãn cung cấp thông tin, phong tỏa tài khoản.
Về hệ thống tổ chức THADS, dự thảo Luật quy định hệ thống THADS gồm cơ quan quản lý THADS thuộc Bộ Tư pháp, 34 cơ quan THADS cấp tỉnh và 355 Phòng THADS khu vực trực thuộc cơ quan THADS cấp tỉnh. Tiếp thu ý kiến đại biểu QH, dự thảo Luật đã bổ sung chức danh tư pháp “Chấp hành viên trưởng” để bổ nhiệm đối với Trưởng Phòng THADS khu vực nhằm bảo đảm thống nhất trong việc chỉ đạo và phối hợp liên ngành trong công tác THADS ở địa phương.
Về Văn phòng THADS, Thừa hành viên và thẩm quyền cưỡng chế thi hành án quy định theo hướng chưa trao quyền cưỡng chế thi hành án toàn diện cho Văn phòng THADS. Thừa hành viên chỉ có quyền đề nghị cơ quan có thẩm quyền thực hiện phong tỏa tài khoản, tài sản, tạm dừng giao dịch để ngăn chặn tẩu tán tài sản. Ngoài ra, dự thảo Luật cũng tiếp thu tối đa ý kiến đại biểu Quốc hội để hoàn thiện các quy định về xử lý tài sản đặc thù (tài sản số, tiền ảo), chuyển giao kho vật chứng về Bộ Công an quản lý, trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân dân trong kiểm sát thi hành án và nhiều quy định khác của dự thảo Luật.