(CAO) Mới đây, nhằm cảnh báo thủ đoạn tội phạm lợi dụng không gian mạng để dụ dỗ, lôi kéo học sinh, sinh viên; Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM đã gởi công văn đến Ủy ban nhân dân xã, phường và đặc khu; Thủ trưởng các cơ sở giáo dục yêu cầu triển khai công tác phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm lợi dụng không gian mạng lừa đảo học sinh, sinh viên.
Theo Sở GD- ĐT TPHCM, trong thời gian vừa qua, trên địa bàn TPHCM liên tiếp xảy ra tình trạng các đối tượng giả danh lực lượng Công an, Viện kiểm sát, Toà án gọi điện đe dọa, thao túng tâm lý đối với trẻ em, học sinh, sinh viên (HSSV); thông báo bị liên quan đến vụ án đang được điều tra rồi yêu cầu thông báo cho gia đình chuyển tiền chuộc người với tên gọi là “bắt cóc online”. Các bước thực hiện cụ thể gồm:
Bước 1: Giả danh lực lượng Công an, Viện kiểm sát, Tòa án sử dụng số điện thoại lạ gọi điện trực tiếp cho nạn nhân (thường là trẻ em, HSSV) và đưa ra các cáo buộc bịa đặt (liên quan đến ma túy, đường dây tội phạm rửa tiền, truy nã hoặc có lệnh bắt giữ của Viện kiểm sát, Tòa án...) nhằm tạo tâm lý hoảng loạn, mất bình tĩnh cho nạn nhân.
Bước 2: Các đối tượng sẽ thao túng tâm lý, yêu cầu nạn nhân giữ bí mật, không được kể với bất kỳ ai, ép buộc hoặc hướng dẫn nạn nhân rời khỏi nơi ở và thuê địa điểm (nhà nghỉ, khách sạn) để ở một mình. Sau đó, hướng dẫn cắt đứt liên lạc với người thân và chỉ liên lạc với các đối tượng (thay sim điện thoại, để điện thoại chế độ máy bay và sử dụng liên lạc với các đối tượng qua video call từ các ứng dụng khác), có trường hợp còn uy hiếp nạn nhân cung cấp những hình ảnh, clip nhạy cảm cho các đối tượng.

Nam sinh ở phường Gia Định bị "bắt cóc online" được lực lượng Công an TPHCM giải cứu kịp thời - Ảnh: CACC
Bước 3: Các đối tượng có thể nhắn tin, gọi điện trực tiếp cho gia đình thông báo về việc nạn nhân đang bị bắt cóc, đe dọa chặt ngón tay, đăng tải hình ảnh, clip nhạy cảm của nạn nhân lên mạng hoặc ép nạn nhân tự liên hệ về gia đình và thông báo bị bắt cóc để yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản nạn nhân hơặc nhóm đối tượng. Sau khi nhận được tiền thì chúng cắt đứt liên lạc và để lại nạn nhân tiếp tục hoảng loạn, gia đình mất tài sản lớn.
Từ thực tế trên, Sở GD-ĐT TPHCM yêu cầu Thủ trưởng các đơn vị nghiêm túc triển khai thực hiện một số nội dung trọng tâm nhằm đẩy mạnh phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm lợi dụng không gian mạng lừa đảo học sinh, sinh viên.
Trước hết, cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục phòng ngừa tội phạm mạng. Trong đó, chủ động phối hợp lực lượng Công an địa phương xây dựng và tổ chức các chuyên đề, buổi sinh hoạt, tập huấn kỹ năng sử dụng mạng an toàn, nhận diện và xử lý các thủ đoạn lừa đảo qua điện thoại, internet, mạng xã hội bằng các hình thức tuyên truyền đa dạng hóa như: tin, bài, phóng sự, pano, áp phích, tờ rơi; đăng tải trên website, bảng tin, nhóm Zalo/Facebook của nhà trường để giáo viên, học sinh, học viên và phụ huynh nắm rõ. Đồng thời, lồng ghép nội dung tuyên truyền vào các hoạt động ngoại khóa, tiết sinh hoạt lớp, chào cờ.
Kế đến, cần tăng cường phối hợp gia đình - nhà trường - cơ quan chức năng để thường xuyên trao đổi, cập nhật thông tin giữa giáo viên chủ nhiệm, gia đình và nhà trường; kịp thời phát hiện học sinh, học viên vắng mặt bất thường, có dấu hiệu bị lôi kéo, uy hiếp; kịp thời thông tin cho lực lượng chức năng khi phát hiện dấu hiệu tội phạm lợi dụng không gian mạng.
Bên cạnh đó, cần rà soát, lập danh sách đối tượng có nguy cơ trên cơ sở phối hợp Công an địa phương lập danh sách học sinh, học viên có hoàn cảnh khó khăn, biểu hiện cá biệt, bỏ học, sa sút học tập hoặc giao du phức tạp. Hơn nữa, tại mỗi cơ sở giáo dục, niêm yết và phổ biến số điện thoại Cảnh sát khu vực, Trưởng Công an phường/xã, đường dây nóng trực ban hình sự để liên hệ khi cần.