Trước tình hình quản lý hoạt động kinh doanh hóa chất độc hại (đặc biệt là chất độc xyanua) còn nhiều sơ hở, thiếu sót; hoạt động mua bán trái phép diễn ra phổ biến, dễ dàng tại các địa điểm kinh doanh hóa chất và cả trên không gian mạng; để lại nhiều hệ lụy nghiêm trọng, Công an TPHCM đã chủ động xây dựng, triển khai Kế hoạch “Tăng cường công tác phòng ngừa, quản lý, đấu tranh xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại trên địa bàn TP”.
Theo thông tin từ Công an TPHCM, qua hơn 01 tháng triển khai thực hiện, Công an TP đã phát hiện, khởi tố 05 vụ án/17 bị can về các tội “Mua bán, tàng trữ trái phép chất độc”, thu giữ 9.488,5 kg xyanua, 315 kg axit sulfuric, 105 kg axit cholhidric cùng nhiều tang vật khác có liên quan; khẩn trương truy xét các đầu mối tiêu thụ xyanua tại 11 tỉnh, thành trên cả nước để thu hồi hơn 318,5 kg Xyanua mua bán trái phép.
Lực lượng CATP khám xét cơ sở kinh doanh chất độc xuyanua
Điển hình là từ nguồn tin của phóng viên Đài truyền hình Việt Nam, Cơ quan CSĐT Công an quận Bình Thạnh phát hiện nhóm đối tượng lợi dụng vị trí công tác và sự quản lý lỏng lẻo của chủ doanh nghiệp, bị can Ngô Thị Như Huệ (Trưởng phòng kinh doanh Công ty TNHH hóa chất Nam Phương) đã lập khống hợp đồng mua bán với đối tác để “tuồn” chất độc xyanua ra ngoài, bán lại cho hàng chục khách hàng tại nhiều tỉnh, thành với tổng số lượng khoảng 2,55 tấn, thu lợi bất chính hơn 378 triệu đồng. Trong đó, bị can Nguyễn Đức Thành Huy đã mua xyanua từ bị can Ngô Thị Như Huệ tiếp tục bán lại cho khoảng 326 khách hàng tại 09 tỉnh, thành phố; thu lợi bất chính hơn 253 triệu đồng.
Công an lấy lời khai đối tượng Phạm Minh Trung
Hay như, ngày 12/9/2024, Công an quận Bình Thạnh nhận tin báo về vụ việc 01 phụ nữ tử vong tại nhà nghi vấn tự tử bằng chất độc xyanua. Nhận được thông tin, Thiếu tướng Mai Hoàng, Phó Giám đốc CATP, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP đã chỉ đạo Công an quận Bình Thạnh phối hợp Công an huyện Bình Chánh khẩn trương truy xét, làm rõ nguồn cung cấp xyanua trái phép nêu trên.
Chỉ sau 01 ngày truy xét, các lực lượng đã phối hợp bắt giữ Phan Minh Trung (SN 1990; ngụ xã Tân Kiên, huyện Bình Chánh). Mở rộng truy xét, Công an huyện Bình Chánh tiếp tục bắt giữ nhóm 03 đối tượng cung cấp xyanua trái phép cho Phan Minh Trung.
Đối tượng Nguyễn Thành Tài
Qua đấu tranh khai thác, Công an huyện Bình Chánh triệt phá đường dây mua bán trái phép chất xyanua với số lượng lớn, núp bóng các Công ty kinh doanh hóa chất. Các đối tượng có liên quan gồm: Nguyễn Thành Tài (SN 1994; ngụ phường Phú Mỹ, Quận 7) cấu kết cùng Hà Văn Việt (SN 1983; ngụ phường Tân Phong, Quận 7), Khúc Văn Hiếu (SN 1988; trú phường Hiệp Tân, quận Tân Phú) thành lập 03 pháp nhân được Bộ Công thương, Sở Công thương Thành phố Hồ Chí Minh cấp “Giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp” để nhập khẩu, kinh doanh hóa chất xyanua.
Đối tượng Hà Văn Việt
Theo lời khai, sau khi có nguồn xyanua nhập khẩu theo Giấy phép được cấp, các đối tượng thống nhất bán trái phép chất độc xyanua cho khách hàng không có giấy phép kinh doanh mua, bán hóa chất độc xyanua; không lập phiếu kiểm soát mua bán hóa chất độc nhằm tăng doanh thu cho Công ty.
Khám xét khẩn cấp kho chứa hàng của 03 Công ty nêu trên tại TPHCM, tỉnh Long An, Công an phát hiện, thu giữ 3.950 kg xyanua. Bước đầu xác định, nhóm đối tượng trên đã bán hơn 400kg xyanua trái phép cho 04 trường hợp tại TPHCM, thu lợi 40 triệu đồng; thu hồi hơn 27kg Xyanua đã tiêu thụ trái phép ra thị trường.
Đối tượng Khúc Văn Hiếu
Bên cạnh đó, thời gian qua, Trung tướng Lê Hồng Nam, Giám đốc CATP và Thiếu tướng Mai Hoàng, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an TP đã khẩn trương chỉ đạo Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Thành phố chủ trì, phối hợp Công an các đơn vị, địa phương có liên quan triển khai quyết liệt Kế hoạch tổng rà soát, kiểm tra, xử lý các doanh nghiệp, hộ kinh doanh, đối tượng nghi vấn mua bán hóa chất độc hại, nguy hiểm trên địa bàn. Trong đó, chấm chọn địa bàn Quận 5 (nơi tập trung nhiều các cơ sở xi mạ, chế tác kim loại và kinh doanh hóa chất, đặc biệt là chợ hóa chất Kim Biên) để tập trung chuyển hóa.
Ngày 25/9/2024, Công an Thành phố đã thành lập 07 Tổ công tác tiến hành kiểm tra đồng loạt tại 21 địa điểm kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại xung quanh chợ Kim Biên, Quận 5; phát hiện, thu giữ 433 chai nhựa dung dịch hóa chất xyanua; 179 kg xyanua và 08 hũ hóa chất độc Potassium Gold Cyanide 62,8% (Kali vàng Xyanua).
Bước đầu, lực lượng chức năng xác định các sai phạm liên quan đến hành vi kinh doanh hóa chất không có hóa đơn chứng từ, không rõ nguồn gốc xuất xứ, không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh hóa chất sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp.
Từ kết quả kiểm tra trên, Công an Quận 5 đã củng cố tài liệu chứng cứ khởi tố 03 vụ án “Tàng trữ, mua bán trái phép chất độc” tại Chi nhánh Công ty TNHH Tiến Phát, hộ kinh doanh xi mạ Điệp Xi và hộ kinh doanh Ngân Lợi; khởi tố 06 bị can về tội “Tàng trữ, mua bán trái phép chất độc”.
Tang vật thu giữ trong các vụ án
Hiện Công an Thành phố tiếp tục chỉ đạo Cơ quan Cảnh sát điều tra khẩn trương củng cố hồ sơ, sớm kết luận điều tra để xử lý nghiêm các đối tượng có liên quan; trao đổi thông tin đến Công an các tỉnh giáp ranh để cùng phối hợp phát hiện các dấu hiệu sai phạm để phối hợp xử lý theo quy định.
Đồng thời, đã tham mưu Ban Chỉ đạo 138 Thành phố chỉ đạo các Sở ngành có liên quan, đặc biệt là Sở Công thương Thành phố, Cục Hải quan Thành phố, Cục Quản lý thị trường Thành phố phối hợp Công an Thành phố rà soát toàn bộ doanh nghiệp được cấp phép nhập khẩu, kinh doanh hóa chất nguy hiểm, độc hại để tiến hành kiểm tra việc chấp hành pháp luật đối với các doanh nghiệp này.
Công an TPHCM bắt giữ các đối tượng, khám xét các địa điểm, thu giữ tang vật:
Kết quả bước đầu trên cho thấy tính chủ động của Công an TP trong triển khai, thực hiện mệnh lệnh chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Công an, Thường trực Thành ủy TPHCM trước những vấn đề gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, tính mạng của người dân; gây hoang mang, bức xúc trong xã hội; thể hiện tính nhân văn sâu sắc trong công tác đảm bảo trật tự an toàn xã hội, vì cuộc sống bình yên và hạnh phúc của Nhân dân.