Diện tích đất không thống nhất
Ngày 8-4-2020, ông Nguyễn Hồng Diện – Chánh Thanh tra Bộ Tư Pháp đã ký kết luận Thanh tra số 07/KL-TTr về việc chấp hành pháp luật đối với Công ty CP dịch vụ đấu giá Nam Sài Gòn, TP.HCM (Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn) và Văn phòng công chứng Mỹ Phước, tỉnh Bình Dương (VPCC Mỹ Phước) trong việc đấu giá tài sản Khu dân cư Mỹ Phước 4 và khu dân cư Cầu Đò.
Dự án khu dân cư Cầu Đò được quảng cáo với tên Mega City
Theo đó, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) là khách hàng vay vốn tại Agribank Chợ Lớn với số tiền 202 tỷ đồng và 2.000 lượng vàng SJC. Ngày 31-8-2012, hai bên thống nhất quy đổi dư nợ vàng sang tiền đồng, tổng dư nợ sau khi quy đổi là 294 tỷ đồng.
Sau đó Công ty Thiên Phú không có khả năng trả nợ nên Agribank Chợ Lớn bán đấu giá tài sản thế chấp là Khu dân cư Mỹ Phước 4 và khu dân cư Cầu Đò để thu hồi nợ. Công ty đấu giá Nam Sài Gòn được Agribank Chợ Lớn chọn là đơn vị đứng ra tổ chức bán đấu giá.
Công ty Cổ phần đầu tư phát triển Thuận Lợi (Công ty Thuận Lợi), do ông Nguyễn Thuận làm giám đốc lần lượt trúng đấu giá cả hai dự án này với giá hơn 232 tỷ đồng. Qua thanh tra, Thanh tra Bộ Tư pháp đã phát hiện nhiều thiếu sót, vi phạm liên quan đến việc đấu giá hai dự án này.
Cụ thể, diện tích giữa chứng thư thẩm định giá và kết quả bán đấu giá không thống nhất với nhau. Theo chứng thư thẩm định giá số 308B/2014/CT-VALUCO ngày 2/4/2014 của Công ty Cổ phần thẩm định giá và Tư vấn Quốc tế (VALUCO), Khu dân cư Mỹ Phước 4 có tổng diện tích 358.740,3m2. Tuy nhiên, diện tích theo HĐ đấu giá chỉ có 355.918,59m2, giảm 2.821,71m2 so với chứng thư thẩm định giá.
Dù Công ty đấu giá Nam Sài Gòn đã điều chỉnh lại diện tích đất được đấu giá tại thông báo bán đấu giá số 26/TB-ĐG ngày 19/6/2014 để phù hợp với Chứng thư thẩm định giá, nhưng Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn và Agribank Chợ Lớn lại không điều chỉnh lại Hợp đồng dịch vụ đấu giá.
Đến thông báo đấu giá số 55/TB-ĐG ngày 1-9-2015 (thông báo của lần đấu giá thành), tổng diện tích đất Khu B dự án Mỹ Phước 4 được đấu giá là 221.351,3m2, với giá khởi điểm là 77 tỷ đồng. Tuy nhiên, theo biên bản đấu giá ngày 9-10-2015 và HĐ mua bán tài sản đấu giá ngày 16-10-2015 được công chứng thì diện tích đất đấu giá lại là 218.529,5m2, chênh lệch giảm so với Chứng thư thẩm định giá và Thông báo bán đấu giá là 2.821,8m2.
Bán cả đất không được phép chuyển nhượng
Tại kết luận thanh tra này, Thanh tra Bộ Tư pháp còn chỉ ra sai phạm khi cả Công ty đấu giá Nam Sài Gòn và VPCC Mỹ Phước bán đấu giá luôn cả đất không được phép chuyển nhượng theo Luật Đất đai năm 2013. Cụ thể, điểm a, khoản 2 Điều 118 Luật Đất đai 2013 quy định các trường hợp không đấu giá quyền sử dụng đất khi nhà nước giao đất, cho thuê đất bao gồm “giao đất không thu tiền sử dụng đất…”.
Khoản 2 Điều 173 Luật Đất đai 2013 cũng quy định “Tổ chức được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất không có quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất; thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất; không được bồi thường về đất khi nhà nước thu hồi đất”.
Vậy nhưng, Công ty đấu giá Nam Sài Gòn tổ chức bán đấu giá luôn 179.872,6m2 đất nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất tại Khu dân cư Mỹ Phước 4 và 178.359,5 m2 đất nhà nước giao không thu tiền sử dụng đất tại Khu dân cư Cầu Đò.
Đáng chú ý, việc bán đấu giá này Văn phòng Công chứng Mỹ Phước vẫn tiến hành công chứng Hợp đồng mua bán tài sản đấu giá số 16/2014/HĐMBTSBĐG giữa Công ty Đấu giá Nam Sài Gòn và Công ty Thuận Lợi. Thanh tra Bộ Tư Pháp khẳng định việc làm này đã vi phạm khoản 6 điều 40 Luật Công chứng năm 2015.
Cùng với đó, Thanh tra Bộ Tư Pháp chỉ ra rằng Công ty đấu giá Nam Sài Gòn chưa thực hiện nghiêm túc quy định tài khoản 2 điều 18 Thông tư 23/2010/TT-BTP ngày 6/12/2010 của Bộ Tư Pháp khi hồ sơ đấu giá không lưu trữ tài liệu thể hiện niêm yết thông báo số 53/TB-ĐG bán đấu giá khu dân cư Cầu Đò và khu A dự án Mỹ Phước 4 tại UBND phường Mỹ Phước là nơi có tài sản đấu giá theo quy định.
Công ty đấu giá Nam Sài Gòn cũng chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trong HĐ đấu giá đã ký kết với Agribank Chợ Lớn khi để Công ty Thuận Lợi nhiều lần vi phạm nghĩa vụ thanh toán mua trúng tài sản bán đấu giá đúng hạn. Cụ thể, khu đất B1 và B2 dự án Mỹ Phước 4 theo HĐ thì ngày 30/10/2016 phải nộp tiền nhưng phải đến ngày 17/5/2017, Công ty Thuận Lợi mới nộp đủ.
Một góc dự án Mỹ Phước 4
Tương tự, đối với khu đất tại Dự án Khu dân Cầu Đò và Khu A – Dự án Mỹ Phước 4, theo biên bản làm việc giữa các bên thì ngày 30/6/2016, người mua trúng đấu giá phải thanh toán đủ tiền mua tài sản, tuy nhiên đến ngày 21/11/2016, người mua trúng đấu giá mới nộp đủ tiền...
Ngoài ra, Thanh tra Bộ Tư Pháp kiến nghị Ngân hàng Agribank kiểm tra và có hình thức xử lý phù hợp (nếu có vi phạm) về việc ông Nguyễn Việt Hưng vừa là Trưởng phòng pháp chế, Phó trưởng phòng nhân sự tại Agribank Chợ Lớn, vừa là cổ đông sáng lập tại Công ty Nam Sài Gòn với tỷ lệ cổ phần 76%.