Sau khi báo phát hành, Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau có văn bản chỉ đạo UBND huyện U Minh tiến hành kiểm tra. Trước dấu hiệu sai phạm nghiêm trọng của cán bộ có liên quan, tháng 4-2020, UBND huyện U Minh thành lập đoàn thanh tra. Kết luận thanh tra còn nhiều điều cần làm rõ.
Cán bộ biến chất
Ngày 5-11-2020, UBND huyện U Minh giao cho Thanh tra huyện tiến hành xác minh theo đơn của ông Đỗ Hoàng Lộc (SN 1974, ngụ quận Bình Tân, TPHCM) khiếu nại kết luận thanh tra quy trình chuyển quyền sử dụng đất, quản lý sử dụng đất công và công tác bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng tại ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh. Theo kết luận thanh tra, Dự án xây dựng nâng cấp mở rộng tuyến đường Tắc Thủ - U Minh đã được UBND huyện phê duyệt 3 lần. Trong đó, ông Trần Thanh Bình (người bán đất cho ông Đỗ Hoàng Lộc) được bồi thường, hỗ trợ hơn 123 triệu đồng.
Kiểm tra lại quá trình nhận tiền, thanh tra phát hiện hàng loạt bất ngờ. Ngày 15-9-2011, ông Bình qua đời. Gần một năm sau, ngày 7-9-2012, ông Lê Minh Đoan, hiện là cán bộ Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện, lúc bấy giờ là cán bộ địa chính xã Khánh An, 2 lần giả chữ ký của người chết để nhận tiền bồi thường thay với số tiền hơn 23 triệu đồng. Để hợp thức hóa việc nhận tiền đền bù trái pháp luật, cán bộ địa chính này sử dụng giấy ủy quyền giả chữ ký của ông Bình nhờ nhận tiền thay. Giấy ủy quyền này được ông Ngô Thanh Phong, Phó chủ tịch UBND xã Khánh An xác nhận. Đến ngày 12-1-2017, bà Trần Hoàng Anh, con của ông Bình nhận tiếp số tiền đền bù, hỗ trợ hơn 100 triệu đồng.
Cán bộ địa phương kiểm tra khu đất của ông Lộc
Kết luận thanh tra xác định, hành vi của ông Đoan có dấu hiệu vi phạm được quy định tại điều 174 Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đã hết nên chưa đủ yếu tố truy tố trách nhiệm hình sự mà xử lý hành chính. Đối với giấy ủy quyền có xác nhận của ông Phong, ông Đoan khai đã photo chữ ký của ông Phong trong tờ giấy trên. Ông Phong cũng xác nhận như lời khai của ông Đoan.
Dư luận cho rằng, thanh tra xác định hành vi vi phạm của ông Đoan nhưng xử lý chiếu cố. UBND huyện U Minh đã tổ chức cuộc họp thống nhất xử lý ông Đoan bằng hình thức hạ bậc lương. Trước đó, ông Đoan từng bị kỷ luật đảng về hành vi nhận tiền bồi dưỡng của người dân khi làm hồ sơ địa chính. Tuy nhiên, ông này tiếp tục cương vị trên và giả chữ ký của người dân chiếm đoạt tiền bồi thường giải tỏa.
Ngày 5-11, cán bộ Văn phòng UBND tỉnh Cà Mau cho biết, nơi đây nhận được tờ trình do ông Nguyễn Thanh Toản, Chủ tịch UBND huyện U Minh ký. Theo đó, ông Toản cho rằng vụ việc khiếu nại của ông Đỗ Hoàng Lộc phức tạp, nên cần có thời gian xác minh làm rõ. UBND huyện xin UBND tỉnh gia hạn thời gian giải quyết khiếu nại. Huyện cam kết đến ngày 10-11-2020 sẽ có báo cáo trả lời khiếu nại của ông Lộc.
Hành vi của ông Đoan thể hiện cán bộ biến chất cần loại ra khỏi cơ quan công quyền theo Luật phòng chống tham nhũng. Bên cạnh đó, kết luận thanh tra thay vì giám định chữ ký xác định chữ ký trong tờ ủy quyền không phải của ông Phong mà dựa vào lời khai của ông Đoan và ông Phong, nên thiếu thuyết phục.
Đất công nhưng không có trong bản đồ địa chính
Đối với phần đất khiếu nại, ông Lộc cho biết năm 2012 mua mảnh đất tại ấp 1, xã Khánh An, huyện U Minh từ ranh ông Lê Hùng Tấn đến giáp ranh của ông Võ Minh Dương, ngang hơn 400m mặt tiền lộ Cà Mau - U Minh, rộng hơn 60m. Ông Lộc đứng tên 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo tờ bản đồ số 01 thửa đất số 152 và mảnh đất theo tờ bản đồ số 01 thửa đất số 314, địa chỉ mảnh đất: ấp 01, xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau với tổng diện tích 20.800m2 nhưng diện tích thực tế nhiều hơn.
Khi mua, ông Lộc có cắm cột mốc, cất chòi giáp với ranh đất của ông Dương và cho bà Nguyễn Thị Hương, Lâm Văn Nghĩa để nuôi tôm. Giáp ranh với đất ông Lộc ở phía sau là phần đất của ông Ngô Thanh Viện, cha của ông Ngô Thanh Phong, Phó chủ tịch UBND xã và ông Lê Minh Đoan, cán bộ địa chính xã Khánh An và ông Lê Văn Hùng. Do nuôi tôm thất thu, ông Nghĩa, bà Hương khăn gói đi nơi khác làm thuê. Thế là cán bộ địa phương nhổ cọc, dỡ chòi của ông Lộc. Kế tiếp, ông Lê Văn Hùng cất nhà kiên cố giáp với con lộ trước khu đất của ông Lộc.
Từ ngày dự án mở rộng con lộ được thực hiện, khu đất ông Lộc bị chiếm, UBND huyện U Minh xin gia hạn báo cáo
Theo kết luận thanh tra xác định, căn nhà của ông Lê Văn Hùng được xây dựng trên phần đất hành lang lộ giới giao cho UBND xã Khánh An. Đoàn thanh tra cũng tiến hành làm việc với bà Nguyễn Thị Hương, ông Lâm Văn Nghĩa, hai người này đều trình bày trước đây có mượn đất của ông Lộc để nuôi tôm giáp đất của ông Dương... nhưng không được thanh tra công nhận, mà cho rằng quỹ đất của xã.
Ông Hà Kim Hải, người bán đất cho ông Lộc khẳng định, ông có cắm cột mốc và bán phần đất giáp ranh với đất của ông Võ Minh Dương cho ông Lộc. Tuy nhiên, thanh tra không chấp nhận lời khai của người dân và cột mốc ranh giới có liên quan, mà bác yêu cầu của ông Lộc. Vì vậy, phần đất của ông Lộc từ ông Hải giáp đến ông Dương được thanh tra xác định giáp với quỹ đất công của xã giáp ranh phần đất phía sau của ông Hùng chạy dài đến đất ông Dương. Theo lý giải trên, phần đất của ông Lộc còn không đến 300m ngang.
Giấy xác nhận của ông Hải, người bán đất cho ông Lộc có cặm cột mốc
Kết luận thanh tra được triển khai, ông Lộc gởi đơn khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau. Ông Lộc cho rằng, do quá bức xúc khi sự thật bị "bẻ cong", nên liên hệ với Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Cà Mau xin trích lục bản đồ địa chính 299 năm 1993 đã xác định, quỹ đất của xã Khánh An, thửa 82 có hình chữ L, chiều ngang 53m mặt tiền tuyến đường Cà Mau - U Minh, phần giáp hai bên chạy dài 272m và 201m; chiều rộng dài 198m và 114m với tổng diện tích là 26.200m2.
Như vậy, trừ 53m quỹ đất của xã Khánh An, phần còn lại giáp với ranh đất ông Võ Minh Dương dài hơn 100m mặt tiền tuyến đường Cà Mau - U Minh chạy vô hơn 60m thuộc quyền sở hữu của tôi ngoài diện tích đã được cấp trong 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Bản đồ chỉnh lý mới 199, tại địa điểm trên không thể hiện quỹ đất công của UBND xã Khánh An.
Tại Nghị định 01/2017/NĐ-CP (Nghị định 01) về sửa đổi, bổ sung một số quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai có hiệu lực ngày 03/3/2020 ghi rõ, trường hợp hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất có một phần diện tích đất tăng thêm không nằm trong giấy tờ được xem xét hợp thức hóa.
Cụ thể, khi đo đạc mà diện tích thửa đất thực tế nhiều hơn trong giấy chứng nhận đã cấp và ranh giới thửa đất thực tế có thay đổi so với lúc cấp giấy chứng nhận thì được xem xét cấp sổ đỏ đối với phần diện tích đất tăng thêm. Do đó, ông Lộc đề nghị được cấp phần diện tích thừa. Xử lý cá nhân cho ông Lê Văn Hùng xây dựng nhà kiên cố trên hành lang lộ giới, thu hồi 3 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho các đối tượng liên quan sai pháp luật.
UBND huyện U Minh xin gia hạn báo cáo
Ngày 5-11, cán bộ Văn phòng UBND tỉnh Cà Mau cho biết, nơi đây nhận được tờ trình do ông Nguyễn Thanh Toản, Chủ tịch UBND huyện U Minh ký. Theo đó, ông Toản cho rằng, vụ việc khiếu nại của ông Đỗ Hoàng Lộc phức tạp nên cần có thời gian xác minh làm rõ. UBND huyện xin UBND tỉnh gia hạn thời giải quyết khiếu nại. Huyện cam kết đến ngày 10-11-2020 sẽ có báo cáo trả lời khiếu nại của ông Lộc.