Càng “sốc” hơn khi với 15 ngàn đồng, đầu bếp có thể nấu được cả nồi nước dùng để bán phở, hủ tiếu,... cho cả trăm khách. Loại gia vị “thần thánh” được bày bán tràn lan khắp các chợ, khiến người tiêu dùng không khỏi “choáng”.
Gia vị siêu lợi nhuận
Hiện nay, trên thị trường xuất hiện một loại hạt nêm đựng trong bao nylon mà không có nhãn mác, nguồn gốc, xuất xứ, ngày sản xuất hoặc hạn sử dụng.
Các tiểu thương còn gọi là hạt nêm “ba không”, hạt nêm “thánh đầu bếp”. Sản phẩm này được sang chiết thủ công từ các bao lớn thành những gói nhỏ 200gram, 300gram, 500gram và 1kg.
Trong vai chủ quán nhậu đi tìm nguồn hàng thực phẩm, chúng tôi ghé chợ Hoàng Hoa Thám (Q.Tân Bình). Tại một quầy gia vị phía trong chợ, người bán đon đả giới thiệu hàng loạt loại hạt nêm, trong đó có cả chất tạo màu, tạo mùi,...
Bà Hoa - chủ cửa hàng cười xòa: “Chú muốn lời nhiều thì phải biết dùng mẹo, chứ cứ nấu xương với thịt cho đẫy vào thì lấy đâu ra tiền lời?”.
Nói đoạn, bà với tay lấy gói hạt nêm loại 1kg đựng trong túi nylon, không có nhãn mác, quảng cáo rằng giá chỉ 30 ngàn đồng mà có thể nêm hai, ba nồi nước dùng to tướng. Nếu nấu phở hoặc bún, mỗi nồi nước dùng dư sức cho cả trăm người ăn.
Hạt nêm “Thánh đầu bếp” được bày bán khắp chợ
Theo bà Hoa, loại hạt nêm “thần thánh” này đang được những người kinh doanh thực phẩm ưa chuộng, không chỉ bởi giá thành rẻ chỉ bằng một nửa các loại hạt nêm khác, mà còn có thể làm cho nồi nước dùng có vị ngọt, béo đặc trưng không thua kém gì nồi nước hầm từ xương.
Do đó, nhiều quán ăn chỉ nấu tượng trưng một ít xương, phần còn lại được giải quyết bằng thứ hạt nêm “thánh đầu bếp”. Các quán nhậu cũng vậy, để có một nồi lẩu, họ chỉ cần dùng vài ba muỗng canh loại hạt nêm này, kèm theo gói gia vị tạo hương thơm với giá chỉ 7.000 đồng. Chưa đầy 10 phút, cả nồi lẩu thơm phức có thể đặt lên bàn nhậu.
Chúng tôi ghé qua một số chợ khác như: chợ Thị Nghè (Q.Bình Thạnh), chợ Tân Sơn Nhất (Q.Gò Vấp), chợ Tân Trụ, chợ Võ Thành Trang (Q.Tân Bình),... đâu đâu cũng dễ dàng mua được loại hạt nêm siêu rẻ này.
Khi được hỏi về mức độ an toàn thực phẩm, nhiều chủ hàng liền cười trừ, né tránh trả lời. Có người nói: “Không tin thì không dùng. Còn muốn lời nhiều thì cứ mua về mà nấu. Nó rẻ vì chưa có thương hiệu thôi. Chứ về chất lượng thì chẳng thua kém gì các loại khác đâu...”.
Tiềm ẩn nhiều nguy cơ
Trong nhiều ngày rong ruổi qua các chợ, phóng viên dễ dàng mua được thứ hạt nêm “thánh đầu bếp” siêu rẻ. Người bán thường hỏi trước về mục đích sử dụng. Nếu khách mua về nấu thực phẩm để bán thì họ sẽ giới thiệu một loạt tác dụng về độ thơm, ngọt, ngon, rẻ.
Cá biệt, tại một quầy trong chợ An Sương, tiểu thương đã từ chối bán gói hạt nêm này. Khi chúng tôi chọn gói hạt nêm loại 0,5kg nằm khuất phía dưới sạp, chị Vi (người bán hàng) ra giá 15 ngàn đồng rồi hỏi: “Em mua về ăn hay nấu bán?”.
Khi tôi trả lời “mua về nấu ăn”, chị này cất gói gia vị “ba không” vào vị trí cũ, lấy ra gói mới có thương hiệu giúi vào tay khách: “Mua về ăn thì lấy loại này, còn thứ kia chỉ dành cho nhà hàng, họ đem về nấu bán”.
Ngay tại chợ An Sương, sáng 18-8-2016, loa phóng thanh phát ra rả thông báo: “Buôn bán hàng có nguồn gốc, xuất xứ, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm...”.
Tuy nhiên, phía trong chợ có đến ba, bốn sạp vẫn bày bán hạt nêm không nhãn mác trên. Những người bán hàng cho biết họ chỉ bán cho nhà hàng mua về nấu để kinh doanh, còn người dân thì không nên ăn.
Chúng tôi đem mẫu hạt nêm “ba không” mua tại chợ Cầu (Q12) về nhà nấu thử, chỉ cần 3 muỗng canh, nhưng nồi nước đã bốc mùi thơm phức.
Mặc dù nhìn bề ngoài gói nylon vẫn còn mới, song phía trong đã có nhiều mẫu hạt nêm bị vón cục. Đem mẫu vón cục thả vào nồi nước, phải quấy rất nhiều lần những mẫu hạt nêm này mới tan, nổi váng bọt màu vàng nhạt.
Điều đáng nói là các loại hạt nêm “3 không” đang bày bán trên thị trường không bị kiểm soát bởi cơ quan quản lý nào, không có cá nhân hoặc đơn vị nào chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm, dù biết rõ mặt hàng này vi phạm nghiêm trọng quy định của Nhà nước về nhãn hàng hóa cũng như nguồn gốc, xuất xứ.
Trước khi cơ quan Nhà nước vào cuộc, người tiêu dùng nên lựa chọn những loại hạt nêm có nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng để tự bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình.
TS.BS Tạ Thị Tuyết Mai - Trưởng khoa Dinh dưỡng Bệnh viện Gia Định: “Hạt nêm cũng như các thực phẩm đóng gói khác, phải được sản xuất, đóng gói đúng quy trình, đảm bảo các điều kiện về nhiệt độ, độ ẩm, vi sinh,... Đối với các hạt nêm không rõ nguồn gốc, xuất xứ, nếu sử dụng sẽ có nguy cơ bị nhiễm khuẩn bởi được sản xuất, đóng gói trong điều kiện không đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm. Nếu sử dụng lâu dài có thể mắc các bệnh táo bón, viêm loét, nhiễm E.coli, Salmonella, tụ cầu vàng,... Việc đưa vào cơ thể những tạp chất độc hại trong thời gian dài có thể gây bệnh mãn tính, thậm chí gây ung thư ở người sử dụng”. |