6 tháng đầu năm, cả nước khám phá thành công hơn 13.000 vụ án MT
Thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo Bộ Công an, với quan điểm, phương châm "không đánh khúc giữa", bắt giữ toàn bộ đường dây tổ chức TPMT, đối tượng chủ mưu, cầm đầu, góp phần ngăn chặn MT từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy (CSĐTTP về MT) đã đổi mới tư duy, phương pháp, cách làm, chủ động ban hành các kế hoạch và áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ tổ chức triển khai thực hiện.
Theo thống kê, hiện toàn quốc có trên 183.000 người nghiện ma túy, trên 47.000 người sử dụng trái phép chất MT, trên 17.000 người bị quản lý sau cai nghiện MT; tập trung chủ yếu ở các thành phố lớn và các tỉnh Tây Bắc, bắc miền Trung. Đây được xác định là "nguồn cầu" tiêu thụ MT rất lớn, kéo theo việc tổ chức sử dụng trái phép chất MT diễn biến hết sức phức tạp, gây áp lực không nhỏ đến công tác phòng, chống TPMT và nhiều hệ lụy cho xã hội.
Lực lượng đánh án ma túy trên tuyến Tây Bắc đã khám phá thành công nhiều chuyên án, thu giữ số lượng lớn ma túy
Cả nước hiện có 390 điểm, 17 tụ điểm phức tạp về MT; 2.367 cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT và dịch vụ nhạy cảm tiềm ẩn nguy cơ hoạt động của tội phạm và tệ nạn MT. Sau khi dịch Covid-19 được kiểm soát, hoạt động của các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT và dịch vụ nhạy cảm trở lại bình thường. Tình trạng tổ chức sử dụng trái phép chất MT có xu hướng gia tăng mạnh, có những vụ phát hiện hàng trăm đối tượng dương tính với MT.
Vừa qua, Cục CSĐTTP về MT (C04, Bộ Công an) đã có công văn cảnh báo các dạng MT "núp bóng" trà trộn, đóng gói dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử và kế hoạch giải quyết tình trạng trên. Theo thống kê, theo dõi của Cục C04, năm 2022 có 51 vụ, 97 đối tượng mua bán, tàng trữ trái phép chất MT dưới dạng "núp bóng" thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu và thực phẩm. Từ đầu năm 2023 đến nay, báo cáo của 52/63 địa phương cho biết có 11 vụ mua bán trái phép chất MT liên quan đến thuốc lá điện tử, thuốc lá điếu, 17 vụ việc vi phạm liên quan đến bóng cười.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, 6 tháng đầu năm 2023, lực lượng CSĐTTP về MT toàn quốc đã phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh, khám phá thành công hơn 13.000 vụ, bắt giữ hơn 20.000 đối tượng, thu giữ hơn 312kg heroin, hơn 1,6 tấn ma túy tổng hợp, 174kg cần sa, hơn 400kg cocaine; đã khởi tố 11.045 vụ, 16.117 bị can; bắt, vận động đầu thú, thanh loại 186 đối tượng truy nã về MT. Cục C04 đã tổ chức đấu tranh thành công 38 vụ, 121 đối tượng, thu giữ hơn 85kg heroin, hơn 310kg cùng 185.000 viên MT tổng hợp, hơn 300kg cocaine; đã khởi tố 6 vụ, 42 bị can.
Lực lượng chức năng tỉnh Thái Nguyên bắt quả tang các đối tượng tụ tập sử dụng ma túy
Không để bị động bất ngờ, không đi sau tội phạm
Tuy nhiên, tình hình hoạt động của TPMT ở Việt Nam được dự báo tiếp tục chịu nhiều tác động của TPMT trong khu vực và trên thế giới. TPMT đang tiếp tục móc nối, cấu kết hình thành đường dây liên tỉnh, xuyên quốc gia, lợi dụng triệt để khoa học công nghệ để đối phó với lực lượng chức năng. Đáng lo ngại, tình trạng mua bán lẻ và tổ chức sử dụng trái phép chất MT gia tăng phức tạp, nguy cơ hình thành điểm, tụ điểm phức tạp về MT. Đặc biệt, thời gian qua xuất hiện và hình thành các điểm, tụ điểm sử dụng, mua bán trái phép chất MT hết sức phức tạp. Người nghiện MT từ các địa phương, tập trung tại các khu công nghiệp, sử dụng MT tập trung... gây nhức nhối, bức xúc trong dư luận. Bên cạnh đó, tình trạng các đối tượng sử dụng MT tổng hợp bị loạn thần, "ngáo đá" thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội hoặc đối tượng nghiện MT vi phạm pháp luật có nguy cơ gia tăng, diễn biến phức tạp, khó lường. Chỉ tính riêng 4 tháng đầu năm 2023, toàn quốc có 6.130 vụ án do người nghiện gây ra, trong đó có 20 vụ giết người.
Nhận định những thách thức và nhiệm vụ quan trọng đang đặt ra trong công tác đấu tranh, phòng chống và kiểm soát MT, lực lượng CSĐTTP về MT tăng cường phối hợp với các lực lượng hải quan, bộ đội biên phòng, cảnh sát biển tại khu vực biên giới, cửa khẩu và trên biển trao đổi thông tin, xác lập và đấu tranh chuyên án chung, phối hợp ngăn chặn nguồn MT thẩm lậu từ nước ngoài qua biên giới vào Việt Nam đang được các lực lượng này chủ động đẩy mạnh. Đặc biệt, Cục C04, Bộ Công an đang tăng cường hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống TPMT, đặc biệt là với các nước bạn như Lào, Campuchia, Trung Quốc. Cục tập trung truy bắt đối tượng truy nã, xác lập và đấu tranh chuyên án chung, hỗ trợ trong công tác đào tạo, nâng cao kỹ năng, trình độ chuyên môn, ngoại ngữ của lực lượng chuyên trách phòng, chống MT các nước.
Các đối tượng trong đường dây mua bán ma túy từ Lào về Việt Nam bị bắt giữ cùng tang vật
Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện, Cục trưởng Cục C04 cho biết, đã yêu cầu tập trung lực lượng, phương tiện và các nguồn lực để đấu tranh quyết liệt với TPMT, bóc gỡ triệt để các đường dây TPMT liên tỉnh, liên tuyến, xuyên quốc gia; triệt xóa các điểm, tụ điểm phức tạp; các tụ điểm tập kết MT ở khu vực biên giới tiếp giáp với Việt Nam; tăng cường xác minh, truy bắt đối tượng truy nã về MT; khai thác, điều tra mở rộng các vụ án đã khám phá, bắt giữ bằng được đối tượng chủ mưu, cầm đầu. Trong quá trình thực hiện, các lực lượng phải quán triệt và thực hiện nghiêm túc quan điểm chỉ đạo là "triệt phá được cả đường dây, ổ nhóm tội phạm, bắt giữ đối tượng chủ mưu, cầm đầu, không đánh khúc giữa". "Chúng tôi đã đề nghị Công an các địa phương thường xuyên rà soát, đấu tranh triệt xóa các điểm, tụ điểm mua bán và tổ chức, chứa chấp, cưỡng bức, lôi kéo người khác sử dụng trái phép chất MT phức tạp, gây bức xúc dư luận, nhất là tại các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT và dịch vụ nhạy cảm; các địa bàn giáp ranh", Thiếu tướng Nguyễn Văn Viện cho hay.
Trong cuộc chiến phòng, chống TPMT, Trung tướng Nguyễn Duy Ngọc - Thứ trưởng Bộ Công an đã chỉ đạo các đơn vị "áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh, triệt xóa các đường dây, tổ chức TPMT lớn, xuyên quốc gia, có yếu tố nước ngoài, bắt giữ các đối tượng chủ mưu, cầm đầu, đặc biệt nguy hiểm". Các đơn vị thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm chặn cung, kéo giảm nguồn cầu MT trong nước, bảo đảm mục tiêu không để bị động bất ngờ, không đi sau tội phạm, nâng cao tinh thần trách nhiệm, chủ động phối hợp, "vì một cộng đồng sạch MT".
Kể từ năm 1988, Liên hợp quốc lấy ngày 26/6 hằng năm làm Ngày thế giới phòng, chống MT. Ngày 13/6/2001, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ban hành Quyết định số 93/2001/QĐ-TTg, lấy tháng Sáu hằng năm làm "Tháng hành động phòng, chống MT" và ngày 26/6 là "Ngày toàn dân phòng, chống MT". Tại chương trình tôn vinh điển hình tiên tiến và hưởng ứng Tháng hành động phòng, chống MT do Bộ Công an tổ chức vào tối 14/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định: Phải coi TPMT là kẻ thù của sự phát triển, là kẻ thù chung của tất cả chúng ta. Để công tác phòng, chống và kiểm soát MT được tăng cường và nâng cao hiệu quả, đòi hỏi phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của các cấp ủy; sự quản lý thống nhất của chính quyền các cấp; sự tham gia tích cực của cả hệ thống chính trị và toàn dân; trong đó lực lượng Công an nhân dân là nòng cốt. Tăng cường đấu tranh, triệt xóa các điểm, tụ điểm phức tạp; các tổ chức, đường dây mua bán, vận chuyển MT lớn, liên tỉnh, xuyên quốc gia, nhất là trên các tuyến biên giới đất liền, trên biển, cửa khẩu, hàng không, bưu điện... Trên cơ sở "phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát", đồng thời nắm chắc địa bàn, tình hình người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT để áp dụng biện pháp cai nghiện phù hợp. Bên cạnh đó, tập trung nâng cấp cơ sở vật chất và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai; chú trọng nhân rộng các mô hình hoạt động hiệu quả tại cơ sở.