(CATP) Tờ báo tiếng Việt đầu tiên ra đời ở Sài Gòn đã tròn 160 năm. Còn năm 2025, là chặng đường một thế kỷ báo chí Cách mạng.
Báo in ra để người ta cùng đọc. Đọc là cội nguồn tri thức. Riêng đọc báo, mới thông thạo tin tức thì. Ngóng "tin báo đài" là nếp quen kéo dài xuyên thế kỷ của nhiều tầng lớp người Sài Gòn, còn mãi đến năm 2010. Những tờ báo, tạp chí lớn của cả nước đều có trụ sở hay văn phòng đại diện tại TPHCM, sớm lan tỏa bản ngã báo chí về với phương Nam, phục vụ cho giới mê đọc, mê học hỏi. Đầu năm 2020, cả nước có trên 800 cơ quan báo chí, riêng TPHCM đã có gần 40, chưa kể trên 140 văn phòng thường trú và cơ quan đại diện.

Tặng báo Xuân cho Trưởng Công an xã Phước Vĩnh Đông (Long An)
Nếp quen mê đọc, chọc sâu bám rễ trở nên truyền thống. Ôm tờ nhật trình bên phải, tay trái hăng hái với ly cà phê sáng là hình ảnh thân quen bên đường phố Sài Gòn, là món ngon tinh thần hằng ngày của nhiều thị dân. Nói có sách và mách thì có cả chùm ảnh theo đây, tác giả đã chộp trong thời huy hoàng nhất của báo giấy.
Còn nhớ vào thời sung mãn ấy, có mấy báo giấy phát hành đến nửa triệu bản mỗi kỳ. Riêng Báo Công an TPHCM đã có lúc phát hành đến 750 ngàn bản, một con số gắn với lượng người đọc báo kỷ lục, không biết có còn cơ hội nào trở lại?

Đọc báo trong hội trường
Câu chuyện báo chí, hình như đang... "bí cháo?": Hai mươi năm trước, TPHCM có chục ngàn sạp báo, mà nay theo thống kê của Báo Tuổi Trẻ, cả Thành phố trên 10 triệu dân hiện chỉ còn 380 sạp. Gọi là sạp, nhưng nhiều nơi mỗi ngày chỉ bán có mươi tờ báo giấy, sống vậy sao nổi? Báo dạo không còn mà báo sạp cũng mỏi mòn tiêu hao.
Ai cũng rõ, "lớp nhỏ” bây giờ đã quen với báo mạng thời 4.0, nhất là sau dịch Covid-19. Với cái màn hình di động bên người, thỏa mái nói cười, nghe nhìn tin tức, hình ảnh sự kiện mới diễn ra trong hay ngoài nước mọi lúc mọi nơi, điều mà báo giấy còn chờ, đẩy qua những quy trình kiểm tra in ấn. Nói hay phải có sách, mách rõ phải có báo. Nhiều tin tức thì, biết ngay qua... mạng, nhưng đôi khi phải chờ thấy báo giấy, lấy kiểm chứng thì mới rõ đúng sai.

Đọc lúc tắc đường

Đọc trên xích lô
Người thích đọc báo giấy thường có cái thú và có cảm nhận riêng, nhất là khi đang nhâm nhi bên ly tách trà hay hít hà cà phê sáng. Đọc báo ngày nay đâu chỉ cho rõ thế sự, mà còn là văn vẻ, phong cách, tinh hoa, chọn lọc, tầm nhìn, dự đoán, cảm nhận... Cho nên có người thích báo này mà chẳng mê báo khác. Vì lẽ đó, mỗi tờ báo cũng cần canh tân, định hướng tốt để thu hút độc giả.

Đọc cả lúc đi bộ

Đọc đâu cần định mức...

Tin hay, đọc ngoài lộ
Thành phố cũng nên quan tâm hâm nóng lại nếp quen đọc báo của thị dân. Xa mặt cách lòng, sạp báo èo uột, sao thu hút người xem. Nên có sạp báo ở bến, trạm, những không gian còn thoáng như công viên Tao Đàn phía đường Nguyễn Thị Minh Khai, công viên Lê Văn Tám phía đường Hai Bà Trưng, phố đi bộ Nguyễn Huệ... nên có đấu thầu "quầy báo chí - thông tin du lịch". Không chỉ tạo môi trường cho văn hóa đọc mà còn làm phong phú cái thích thú dừng - nghỉ - xem của người dân và hấp dẫn cho du khách.