Hỏi: Con tôi 16 tuổi, theo bạn bè sử dụng ma túy hơn một năm nay, gia đình không có điều kiện đưa đi cai nghiện tự nguyện. Tôi có thể đề nghị chính quyền địa phương đưa con tôi đi cai nghiện bắt buộc không, nếu được thì thủ tục thế nào? (Lê Văn Hoàng, quận 12).
Trả lời: Khoản 1 Điều 33 Luật Phòng, chống ma túy 2021 quy định: người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi nghiện ma túy có thể bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:
a) Không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt cai nghiện ma túy tự nguyện.
b) Trong thời gian cai nghiện ma túy tự nguyện bị phát hiện sử dụng trái phép chất ma túy.
c) Người nghiện ma túy các chất dạng thuốc phiện không đăng ký, không thực hiện hoặc tự ý chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế hoặc bị chấm dứt điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế do vi phạm quy định về điều trị nghiện.
Thời hạn cai nghiện ma túy bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi là từ đủ 6 tháng đến 12 tháng. Việc đưa những người nghiện ma túy này vào cơ sở cai nghiện bắt buộc do Tòa án nhân dân cấp huyện quyết định và không phải là biện pháp xử lý hành chính. Việc xem xét, quyết định đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc phải bảo đảm lợi ích tốt nhất của người bị đưa đi cai nghiện; bảo đảm thủ tục thân thiện, phù hợp với tâm lý, giới, lứa tuổi, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức của người bị đưa đi cai nghiện.
* Việc lập hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người nghiện ma túy từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi được thực hiện theo quy định tại Điều 34, như sau:
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú hoặc có hành vi vi phạm trong trường hợp không xác định được nơi cư trú lập hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
- Trường hợp người nghiện ma túy do công an cấp huyện hoặc công an cấp tỉnh phát hiện hoặc trong quá trình điều tra, thụ lý các vụ việc vi phạm pháp luật mà đối tượng là người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi thuộc diện đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc thì cơ quan công an đang thụ lý vụ việc tiến hành xác minh, thu thập tài liệu và lập hồ sơ đề nghị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đối với người đó.
- Hồ sơ đề nghị bao gồm biên bản vi phạm, bản tóm tắt lý lịch, tài liệu chứng minh tình trạng nghiện ma túy hiện tại của người đó, bản tường trình của người nghiện ma túy hoặc của người đại diện hợp pháp của họ, ý kiến của cha, mẹ, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp.
- Công an cấp xã có trách nhiệm giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cùng cấp thu thập các tài liệu và lập hồ sơ đề nghị quy định.
Sau khi hoàn thành hồ sơ, cơ quan có trách nhiệm thông báo bằng văn bản cho người bị đề nghị đi cai nghiện bắt buộc, cha, mẹ, người giám hộ hoặc người đại diện hợp pháp của họ để ghi ý kiến (nếu có). Sau đó, hồ sơ được gửi đến phòng Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội cấp huyện, Tòa án nhân dân cấp huyện. Trong vòng 15 ngày, Tòa án sẽ ra quyết định đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Theo quy định trên, ông cần liên hệ với công an, UBND cấp xã nơi gia đình cư trú để các cơ quan này theo dõi, lập hồ sơ, nếu đủ điều kiện thì đưa đối tượng đi cai nghiện bắt buộc.