Mô hình hay của tỉnh Nghệ An: "Vành đai biên giới" sạch về ma túy

"Thánh địa" ma túy

Do có đường biên giới đất liền tới gần 470km, chiếm 1/4 tổng chiều dài biên giới Việt - Lào, cùng hàng trăm đường tiểu mạch, đường mòn, lối mở qua lại 2 nước, là điều kiện thuận lợi để TPMT lợi dụng hoạt động phạm tội. Trong suốt thời gian dài, nhiều huyện biên giới của tỉnh Nghệ An từng được xem là "thánh địa" của TPMT. Tại khu vực biên giới 2 huyện Quế Phong, Kỳ Sơn vẫn xuất hiện các nhóm vận chuyển ma túy có vũ trang, dựng lều, lán trong rừng để tụ tập mua bán, sử dụng ma túy với thủ đoạn hết sức manh động, nguy hiểm. Chúng sẵn sàng dùng súng chống trả quyết liệt khi bị phát hiện, truy bắt. Có thời điểm chúng kéo nhau thành từng đoàn, có khi tới 25 đối tượng, bất chấp ngày đêm vận chuyển ma túy với số lượng rất lớn từ Lào vào nội địa Việt Nam rồi tập kết tại các bản giáp biên trước khi tỏa đi khắp nước và ra nước ngoài tiêu thụ.

Tại khu vực biên giới Nghệ An, cửa khẩu và ngoại biên, các đối tượng người Việt Nam móc nối với các đối tượng người Lào, Thái Lan tạo dựng mạng lưới, hình thành các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn. Chúng thường tập kết ma túy ở khu vực giáp biên, tại những địa bàn rừng núi hẻo lánh (đặc biệt ở thị trấn Lạc Xao, Na Pê thuộc tỉnh Hủa Phăn, Lào) để tránh sự kiểm soát của các lực lượng chức năng; sau đó lựa chọn và thuê người bản địa vận chuyển ma túy theo các đường tiểu mạch thâm nhập vào Nghệ An. Chúng còn dựng nhiều lán trại trên núi cao để tổ chức mua bán trái phép ma túy cho các con nghiện đến sử dụng ngay trong lán và làm luôn nhiệm vụ cảnh giới, sẵn sàng xả súng vào lực lượng chức năng khi bị tiếp cận, truy bắt. Đã có nhiều cán bộ chiến sĩ thuộc cả lực lượng Công an, Biên phòng thương vong khi làm nhiệm vụ.

Tuyên truyền phòng, chống ma túy cho học sinh Trường THPT Quế Phong

Hiện nay, toàn tỉnh cũng có hơn 4.400 người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý và trên 1.500 người sử dụng trái phép chất ma túy; 351 xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy; 43 đối tượng truy nã nghi lẩn trốn ở Lào...

Mô hình hiệu quả, sáng tạo

Trước tình hình đó, Công an Nghệ An đã triển khai quyết liệt công tác đấu tranh theo 3 lớp (ngoại biên, khu vực biên giới, nội địa), tạo thành phòng tuyến chống ma túy vững chắc ở khu vực biên giới. Từ điều kiện đặc thù của địa bàn và bám sát sự chỉ đạo của Bộ Công an, Công an tỉnh Nghệ An đã chủ động xây dựng Đề án "Xã biên giới sạch về ma túy", trong đó có nội dung "sạch về người nghiện" để hướng tới mục tiêu đẩy lùi tội phạm, tệ nạn ma túy tại 27 xã biên giới trong toàn tỉnh.

Trong quá trình thực hiện, lực lượng Công an toàn tỉnh tăng cường phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho cán bộ, nhân dân về công tác PCMT gắn với đảm bảo an sinh xã hội. Triển khai xây dựng mô hình "Xã, phường, thị trấn sạch về ma túy" về tận cơ sở, đến nay đã có trên 500 thôn, xóm, bản và trên 100 xã tổ chức ra mắt và duy trì hiệu quả mô hình "Xã sạch về ma túy".

Lực lượng chức năng phá hủy lán trại của tội phạm ma túy trú ẩn

Tệ nạn ma túy nảy sinh từ nhiều phía, trong đó nguyên nhân sâu xa từ tình hình kinh tế - xã hội. Từ thực tế đó, Công an tỉnh cũng phối hợp với các ban ngành trong tỉnh triển khai các giải pháp đảm bảo an ninh trật tự, phát triển kinh tế - xã hội tại địa bàn 27 xã biên giới. Công an đơn vị, địa phương trong tỉnh kết nghĩa với 18 xã trọng điểm phức tạp về ma túy, tổ chức nhiều hoạt động hỗ trợ gia đình và cá nhân người nghiện vươn lên cai nghiện thành công, tái hòa nhập cộng đồng. Đặc biệt lực lượng Công an đã tham mưu cấp ủy, chính quyền các cấp tặng 4.542 ngôi nhà đại đoàn kết cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn tại khu vực biên giới, trong đó có nhiều hộ có con em đã cai nghiện thành công, có việc làm ổn định cuộc sống.

Cùng với việc phòng ngừa, lực lượng Công an tăng cường đấu tranh, triệt phá để giảm nguồn cung ma túy trên địa bàn. Tiến hành rà soát 100% người nghiện, nghi nghiện có mặt tại địa bàn, lập hồ sơ cai nghiện bắt buộc, sau đó đưa đối tượng đi cai nghiện tại các cơ sở "trái tuyến" để cách ly hoàn toàn khỏi địa bàn. Trong năm 2022, toàn tỉnh phát hiện bắt giữ 1.369 vụ, 1.868 đối tượng phạm tội về ma túy, thu giữ hơn 150kg ma túy các loại, triệt xóa hơn 200 tụ điểm, điểm bán lẻ ma túy, xây dựng thành công 26/27 xã biên giới sạch về ma túy, góp phần quan trọng tạo nên "lá chắn", "vành đai biên giới" ngăn chặn ma túy xâm nhập vào địa bàn.

Qua 6 tháng thực hiện Đề án đến nay, Công an tỉnh đã cơ bản hoàn thành mục tiêu, được Bộ Công an, cấp ủy, chính quyền và nhân dân trên địa bàn ghi nhận, đánh giá cao và tổ chức nhân rộng ra 21 huyện, thị xã, thành phố trong toàn tỉnh, với 148 xã đăng ký xây dựng mô hình "xã sạch về ma túy", 8 huyện đăng ký xây dựng "huyện sạch về ma túy" trong năm 2023.