Kỳ 3: Quan tham ngành dược nhận án tử

Ngày 29/5/2007, Trịnh Tiêu Du - nguyên Cục trưởng Cục Quản lí Dược Quốc gia TQ - bị Tòa án nhân dân trung cấp số 1 Bắc Kinh kết án tử hình vì tội nhận hối lộ 6,5 triệu nhân dân tệ (khoảng 850.000 USD) của 8 công ty để phớt lờ quy trình kiểm tra dược phẩm (chủ yếu là kháng sinh không đủ thành phần hoạt chất), để có thể lưu hành ở đất nước tỉ dân này và 7 năm tù do trốn tránh trách nhiệm, với mức án chung là tử hình, toàn bộ tài sản cá nhân bị tịch thu.

Theo phía công tố, sự thiếu trách nhiệm của Cục trưởng Trịnh trong quá trình thanh tra công tác bảo đảm an toàn dược phẩm đã gây hậu quả nghiêm trọng, làm ảnh hưởng tiêu cực tới xã hội, đặc biệt là việc gia hạn giấy phép sản xuất thuốc tràn lan trên toàn quốc dẫn đến nhiều loại thuốc giả lưu hành trên thị trường. Và dù Cục trưởng Trịnh đã thành khẩn giao nộp số tiền tham ô "khủng" nhưng vẫn không thể bù đắp tác động nghiêm trọng mà tham quan này đã gián tiếp gây ra và không đủ để giảm nhẹ hình phạt. Kháng cáo bất thành, Trịnh Tiêu Du đã bị hành quyết sau đó gần 2 tháng bằng cách tiêm thuốc độc. 31 đối tượng khác cũng bị cáo buộc liên quan tới vụ việc; trong đó có Giám đốc Cao của Cục Đăng ký dược phẩm bị kết án tử nhưng được hoãn thi hành và cả phu nhân Cục trưởng Trịnh cùng con trai ông này.

Trịnh Tiêu Du bị tuyên án tử hình tháng 5/2007

Đây cũng là lần đầu tiên từ năm 2000, TQ kết án tử hình một quan chức cấp cao. Sau vụ việc này, Chính phủ TQ cũng công bố kế hoạch triển khai quy trình thu hồi số dược phẩm không đủ tiêu chuẩn lưu hành.

Sinh năm 1944, đường hoạn lộ của họ Trịnh lên như diều gặp gió, từng đảm nhiệm vai trò Cục trưởng Quản lý thuốc giai đoạn 1994 - 1998 trước khi trở thành Cục trưởng Quản lý Dược phẩm Quốc gia (2003-2005). Cứ ngỡ mọi việc hanh thông, nhưng hành vi trục lợi trên sức khỏe bệnh nhân sớm muộn gì cũng bị phát hiện. Năm 2005 các vụ nhận hối lộ vỡ lở, Cục trưởng Trịnh bị đình chỉ công tác để làm rõ. Không lâu sau đó, Chính phủ TQ công bố bảng đánh giá 170.000 giấy phép y tế được cục trưởng này cấp phép trong thời gian đương chức.

Từng bị giam trong Nhà tù Tần Thành, trước khi bị tử hình, những lời cuối quan tham để lại khiến nhiều lãnh đạo TQ thời ấy phải suy ngẫm: "Mặc dù tôi không tự tay giết người, nhưng do chủ quan, dễ dãi, thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý khiến thuốc giả tràn lan và gây ra hết bi kịch này đến nỗi đau khác. Hậu quả của sự vô trách nhiệm trong vai trò lãnh đạo rồi sẽ dẫn đến kết cục giống như tôi! Điều khiến tôi sợ nhất bây giờ là làm sao có thể đối mặt với những linh hồn vô tội đã vì tôi mà bị cướp đi sự sống...".

Trường hợp tham nhũng, nhận hối lộ của Trịnh Tiêu Du đã khiến lãnh đạo cấp cao của TQ thời ấy, đặc biệt là Thủ tướng Ôn Gia Bảo, phải tổ chức họp trước khi xử lý quan tham này vì đã cấp và cho phép tiêu thụ trên thị trường nhiều loại thuốc kém chất lượng gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân. Báo cáo nêu rõ, trong 7 năm tại vị (1998-2005) Cục trưởng Trịnh đã gây xáo trộn thị trường thuốc trong nước, nhất là từ năm 2002 khi TQ công bố tiêu chuẩn quốc gia về kiểm duyệt thuốc, thời điểm quan tham này hoành hành nhất vì bất cứ sản phẩm dược nào muốn đưa ra thị trường tiêu thụ đều phải có giấy phép của Cục trưởng Cục Quản lý Dược phẩm Quốc gia Trịnh Tiêu Du, kể cả nhiều loại kháng sinh chưa qua kiểm duyệt nhưng vẫn được phép lưu hành khiến người tiêu dùng trở thành nạn nhân. Trong đó, chỉ tính riêng năm 2004 Cục Quản lý Dược phẩm Quốc gia đã cấp giấy phép lưu hành cho hơn 10.000 loại thuốc mới, trong đó có nhiều loại kém chất lượng làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người dân.

Kỳ 2: "Phiên bản Triều Tiên" của An cung ngưu hoàng hoàn

(CATP) Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra định nghĩa về thuốc giả như sau: Đó là sản phẩm sai hoặc đúng nhưng không đủ hàm lượng hoạt chất, kể cả giả mạo về bao bì đóng gói. Ngay cả khi thuốc giả được làm từ những nguyên liệu vô hại như bột mì cũng sẽ gây ảnh hưởng nếu bệnh nhân sử dụng thời gian dài, nhất là những trường hợp bị tim mạch, ung thư, suy thận mạn.