(CAO) Hôm nay 19-9, kết thúc 2 vòng hội đàm, BBC đưa tin nhà lãnh đạo CHDCND Triều Tiên Kim Jong Un đã đồng ý sẽ đóng cửa một trong những địa điểm thử và phóng tên lửa chính yếu của nước này, theo thông tin tiết lộ của tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in.
Ông Moon cũng cho biết sau cuộc hội đàm ngày 19-9, hai nhà lãnh đạo đã đồng thuận về cách thức tiến tới phi hạt nhân hoá. Thoả thuận ký kết giữa hai bên được xem là bước tiến "nhảy vọt" hướng đến hoà bình trên bán đảo, tránh và giảm thiểu xung đột quân sự. Ông Kim cũng cho biết sẽ sớm đến thăm Seoul trong thời gian gần.
Tuy nhiên kết quả thượng đỉnh cũng không có gì mới mẻ: Bình Nhưỡng nay chỉ tái xác nhận những cam kết chung chung trước đó của mình.
Có chăng là một bước tiến nho nhỏ: Các thanh sát viên được mời để kiểm chứng. Như lời ông Moon tiết lộ: “Tôi và ông Kim đã đồng ý đóng vĩnh viễn bãi thử và phóng tên lửa Tongchang-ri, điều quan trọng là việc này sẽ được thực hiện với sự hiện diện (giám sát) của các chuyên gia đến từ các quốc gia liên quan”.
Tongchang-ri là bãi thử tên lửa chính yếu của Bình Nhưỡng kể từ năm 2012 dùng để thử nghiệm các động cơ tên lửa mới nhất có khả năng phóng đến Mỹ.
Ông Moon cũng “hồ hởi” cho biết ông Kim đã đồng ý đóng cửa bãi thử hạt nhân Yongbyon, nơi được tin là cơ sở dùng để chế tạo nguyên liệu hạt nhân cho các vụ thử. Tuy nhiên chi tiết của vụ phá huỷ này chưa được công bố.
Ông Kim và ông Moon với thoả thuận vừa ký kết - Ảnh: Reuters
Các điểm nổi bật
Như vậy, kết quả thượng đỉnh có được 2 bước tiến: Phá huỷ một cơ sở hạt nhân và một cơ sở thử tên lửa chính. Thứ 2: Cho phép thanh sát viên đến giám sát. Điều này đáp ứng 2 yêu cầu được Mỹ đưa ra: Tiến trình phi hạt nhân hoá có thể xác nhận (giám sát viên) và không thể bị đảo ngược. Còn yêu cầu “hoàn toàn” thì còn xa vì Bình Nhưỡng chưa lần nào nhấn mạnh sẽ từ bỏ hoàn toàn kho vũ khí hạt nhân của mình.
Tuy nhiên thế là quá đủ cho kết quả của một cuộc gặp thượng đỉnh. BBC dẫn lời Ankit Panda, biên tập viên của tờ The Diplomat nhận định: “Kết quả này là một chiến thắng lớn cho tổng thống Moon Jae-in, người đã trích xuất được nhiều động thái tích cực từ nhà lãnh đạo Kim Jong Un”.
Tuy nhiên cũng theo Panda: “Không có sự nhượng bộ nào thực sự tốn kém đối với ông Kim và các động thái này sẽ không giúp Triều Tiên tiến tới giải trừ vũ khí ngắn hạn, nhưng nó cung cấp thêm cơ sở việc xây dựng sự tự tin mà các cuộc đàm phán Mỹ-Triều có thể tiến đến”. Nôm na: Tạo bầu không khí ngoại giao thân thiện cho Mỹ - Triều đàm phán, ông Moon đã làm tốt vai trò trung gian kết nối của mình.
Ngoài những điểm chính trên, Hàn – Triều cũng đồng ý tăng cường mối quan hệ liên Triều, thông báo kế hoạch xây tuyến đường sắt nối 2 miền, tổ chức nhiều cuộc đoàn tụ các gia đình ly tán hơn nữa và hợp tác trong lĩnh vực chăm sóc sức khoẻ. Hai nước cũng đồng ý đồng tổ chức Olympic mùa hè 2032. Ông Moon cũng gợi ý ông Kim đến thăm Seoul trước khi hết năm 2018.
Cuộc họp giữa phái đoàn 2 bên vào sáng 10-9 - Ảnh: Joint Press Corps
Về quân sự, bộ quốc phòng 2 nước cũng ký thoả thuận nhằm giảm thiểu căng thẳng, dựng nên một vùng đệm dọc biên giới để ngăn ngừa các vụ đụng độ bất ngờ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngay lập tức hoan nghênh kết quả cuộc gặp Moon – Kim. Gần đây, ông Trump nói rằng ông và ông Kim sẽ "chứng minh tất cả mọi người sai", sau khi ông nhận được một lời mời từ lãnh đạo Triều Tiên đề xuất một hội nghị thượng đỉnh thứ hai. Cả hai bên nói rằng họ đang làm việc cùng nhau để làm cho cuộc họp đó diễn ra.
Tóm lại, ý nghĩa chính của thượng đỉnh lần này là đã đưa nỗ lực ngoại giao trở lại đúng đường sau thời gian dài bế tắc.