(CAO) Hôm 10/6, Reuters đưa tin quân đội Mỹ sẽ tạm thời triển khai khoảng 700 lính thủy quân lục chiến đến khu vực Los Angeles (bang California) cho đến khi có thêm quân vệ binh quốc gia được điều đến, đánh dấu một bước leo thang trong phản ứng của Tổng thống Donald Trump đối với các cuộc biểu tình trên đường phố về chính sách nhập cư.
Căng thẳng đã gia tăng kể từ khi ông Trump triển khai vệ binh quốc gia vào cuối tuần trước sau khi các cuộc biểu tình trên đường phố nổ ra để phản ứng lại các cuộc vây bắt người nhập cư của chính quyền liên bang ở nam California.
Đây là đợt biểu tình lớn nhất cho đến nay nhằm phản đối quyết định của chính quyền nhằm trục xuất những người di cư đang sống bất hợp pháp trong nước.
Thông báo về việc triển khai lính thủy quân lục chiến được đưa ra vào ngày biểu tình thứ tư liên tiếp, vào cuối ngày 9/6, cảnh sát bắt đầu giải tán hàng trăm người biểu tình tụ tập bên ngoài một trung tâm giam giữ liên bang ở trung tâm thành phố Los Angeles, nơi giam giữ những người nhập cư.
Lực lượng Vệ binh quốc gia đã lập một rào chắn bằng người để ngăn mọi người vào tòa nhà. Sau đó, một đội hình cảnh sát Los Angeles di chuyển lên phố, bắt đầu đẩy mọi người ra khỏi hiện trường và bắn các loại đạn "ít gây sát thương" để giải tán đám đông.
Sở cảnh sát Los Angeles cho biết vào cuối ngày 10/6 rằng một số người biểu tình đã bắt đầu ném đồ vật vào cảnh sát và việc sử dụng đạn ít gây sát thương đã được cho phép.
Trong khi đó, chính quyền bang California đã kiện chính quyền tổng thống Trump để ngăn chặn việc triển khai lính vệ binh quốc gia và lính thủy quân lục chiến vào ngày 9/6, với lý do rằng điều này vi phạm luật liên bang và chủ quyền của tiểu bang.
Lính thủy quân lục chiến Mỹ từng được triển khai trong nước để ứng phó với các thảm họa lớn như bão Katrina và các cuộc tấn công khủng bố vào ngày 11/9/2001, nhưng rất hiếm khi quân đội Mỹ được sử dụng để thực hiện nhiệm vụ cảnh sát trong nước.
Hiện tại, chính quyền Trump không viện dẫn Đạo luật chống nổi loạn, đạo luật cho phép quân đội trực tiếp tham gia vào hoạt động thực thi pháp luật dân sự.

Biểu tình bùng nổ ở Los Angeles phản đối chính sách nhập cư của chính quyền - Ảnh: Reuters
Lầu Năm Góc đã xác nhận vào ngày 9/6 rằng lực lượng gồm 2.000 lính vệ binh quốc gia sẽ tăng gấp đôi lên 4.000 lính được điều đến Los Angeles.
Ông Trump cho hay, ông cảm thấy mình không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tăng cường lực lượng để ngăn chặn tình trạng bạo lực vượt khỏi tầm kiểm soát. Đồng thời, ủng hộ đề xuất rằng Thống đốc bang California - Gavin Newsom nên bị bắt vì có thể cản trở các biện pháp thực thi luật nhập cư của chính quyền liên bang.
Đảng Dân chủ cho biết quyết định triển khai lực lượng quân sự để giải quyết các cuộc biểu tình của Trump đồng nghĩa với việc lạm dụng quyền lực của tổng thống và vụ kiện của California tuyên bố rằng hành động này là bất hợp pháp.
"Mức độ leo thang là hoàn toàn không có lý do, không cần thiết và chưa từng có" - văn phòng báo chí của thống đốc Newsom thông tin trên mạng xã hội X.
Cho đến nay, các cuộc biểu tình đã dẫn đến hàng chục vụ bắt giữ và một số thiệt hại về tài sản, bao gồm một số xe tự lái đã bị đốt cháy vào tối 8/6.
Theo Sở Cảnh sát Los Angeles, năm cảnh sát cũng như năm con ngựa cảnh sát được sử dụng để kiểm soát đám đông đã bị thương nhẹ vào hai ngày cuối tuần qua.
Trước khi cảnh sát can thiệp vào ngày 9/6, hàng trăm người biểu tình đã hô vang "hãy thả hết họ ra" bên ngoài cơ sở giam giữ liên bang Los Angeles, nơi những người nhập cư bị giam giữ.
Một số người trong đám đông đã đấm và ném trứng vào một người ủng hộ ông Trump tại sự kiện, trong khi những người khác bắn đạn sơn từ một chiếc ô tô vào tòa nhà liên bang.

Người biểu tình đối đầu với lính vệ binh quốc gia - Ảnh: Reuters
Các cuộc biểu tình cũng nổ ra ở ít nhất 9 thành phố khác của Mỹ vào ngày 9/6 bao gồm New York, Philadelphia và San Francisco, theo các hãng tin địa phương.
Ông Trump đã lập luận rằng chính quyền tiền nhiệm Joe Biden đã cho phép quá nhiều người nhập cư vào nước này và các thành phố do đảng Dân chủ điều hành như Los Angeles đang can thiệp không đúng cách vào các nỗ lực trục xuất họ. Ông cam kết trục xuất số lượng kỷ lục những người đang ở trong nước bất hợp pháp và đóng cửa biên giới Mỹ -Mexico, đặt mục tiêu bắt giữ ít nhất 3.000 người mỗi ngày.
Lần cuối cùng quân đội được sử dụng để thực hiện hành động cảnh sát trực tiếp theo Đạo luật Chống nổi loạn là vào năm 1992, khi thống đốc California lúc đó yêu cầu Tổng thống George H.W. Bush giúp ứng phó với các cuộc bạo loạn ở Los Angeles để phản đối việc tha bổng các cảnh sát đánh người lái xe da đen Rodney King. Hơn 50 người đã thiệt mạng trong cuộc bạo loạn năm 1992, gây ra thiệt hại khoảng 1 tỷ đô la trong 6 ngày.
Luật liên bang cho phép tổng thống triển khai lính Vệ binh quốc gia nếu đất nước bị xâm lược hay nếu có "cuộc nổi loạn hoặc nguy cơ nổi loạn" hoặc trong trường hợp tổng thống "không thể sử dụng lực lượng thường trực để thực thi luật pháp của Mỹ".