(CAO) Thời gian gần đây, hãng tin Reuters ghi nhận thực trạng các nhà hàng ở Trung Quốc đang đua nhau hạ giá trong cuộc chiến giá cả để thu hút khách hàng khi nền kinh tế đang trên đà giảm phát.
Trong một nhà kho ở ngoại ô thủ đô Bắc Kinh - Trung Quốc, doanh nhân An Dawei đã kiểm tra hàng loạt tủ đông khổng lồ, bếp công nghiệp và lò nướng bánh mì thương mại đang chờ bán lại cho các cơ sở ăn uống.
"Đối với một người bình thường, việc mở một nhà hàng gần như là một thất bại chắc chắn" – doanh nhân 38 tuổi bán thiết bị nhà bếp đã qua sử dụng này cho biết.
Đằng sau mỗi thiết bị được bán đi là câu chuyện kinh doanh thất bại của một nhà hàng. Nhiều nhà hàng, được thành lập bởi những người đã đặt cược toàn bộ tiền tiết kiệm của mình vào sự phục hồi kinh tế hình chữ V sau đại dịch COVID-19.
Nhưng những dự đoán đã đổ vỡ khi người tiêu dùng cắt giảm việc ăn uống, chi tiêu vì nền kinh tế tăng trưởng chậm lại sau đại dịch. Điều đó đã gây ra một cuộc chiến giá cả trong đó các nhà hàng chèo kéo khách bằng cách liên tục hạ giá khi cung cấp những cốc cà phê với giá 9,9 nhân dân tệ (1,4 USD) và suất ăn cho bốn người với giá chỉ 99 nhân dân tệ (14 USD). Đây là một cuộc đua “xuống đáy”.
Mở rộng nhu cầu tiêu dùng trong nước là ưu tiên hàng đầu trong năm nay đối với chính quyền Trung Quốc, nhằm bù đắp tác động của chính sách thuế quan của Mỹ và cuộc khủng hoảng bất động sản kéo dài. Nhưng lạm phát tiêu dùng đã giảm vào tháng 2 với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 1/2024 làm dấy lên lo ngại về vòng xoáy giảm phát.
Nhiều nhà hàng ở Trung Quốc phá sản phải bán lại thiết bị nhà bếp, bàn ghế... - Ảnh: Reuters
Năm ngoái, doanh nhân An và nhóm của ông đã phá dỡ 200 nhà hàng mỗi tháng, nhiều hơn 270% so với năm trước, vì số lượng các công ty cung cấp dịch vụ ăn uống giải thể đã đạt mức cao kỷ lục là gần 3 triệu trên toàn quốc, theo dữ liệu từ công ty Qichacha cho thấy.
"Tại các thành phố hạng nhất như Bắc Kinh, Thượng Hải, Quảng Châu và Thâm Quyến, tỷ lệ đóng cửa nhà hàng hàng tháng vượt quá 10%, đôi khi thậm chí vượt quá 15%" - An cho biết. Tại các nhà hàng đóng cửa trên khắp thủ đô, nhóm công nhân của ông xếp chồng ghế, lò nướng, kho chứa đồ và xe đẩy nướng, sử dụng xe nâng để chất một số lên xe để mang đi. An cho biết doanh thu của công ty đã giảm hơn một phần năm vào năm 2024 vì nhiều cửa hàng có quy mô nhỏ hơn, chi phí thấp hơn đã mở cửa, chẳng hạn như cửa hàng đồ uống và tiệm bánh, cần chi phí đầu tư ít hơn cho thiết bị.
Trong một trung tâm thương mại vắng vẻ gần Công viên Olympic Bắc Kinh, người quản lý của một cửa hàng bánh mì nhượng quyền đổ lỗi cho tiền thuê cao 50.000 nhân dân tệ (6.900 USD) mỗi tháng và lượng khách ít khiến cửa hàng này thất bại sau 14 tháng kinh doanh.
"Có những cửa hàng bên cạnh bán những sản phẩm tương tự nhưng không ngon bằng, nhưng rẻ hơn 10 nhân dân tệ. Người bình thường về cơ bản sẽ mua sản phẩm rẻ hơn. Mọi người không có tiền. Hoặc nếu có, họ cũng không muốn chi tiêu như trước, vì rất khó kiếm” - người quản lý giấu tên cho biết.
Các nhà phân tích cho biết một nhà hàng ở Trung Quốc có tuổi thọ kinh doanh trung bình chỉ khoảng 500 ngày, giảm xuống mức thấp nhất là một năm (365 ngày) tại Bắc Kinh, nơi dữ liệu của thành phố cho thấy lợi nhuận ròng của nhà hàng đã giảm 88% trong nửa đầu năm 2024.
Bàn ghế của một nhà hàng phá sản được dỡ đi thanh lý - Ảnh: Reuters
"Các doanh nghiệp tầm trung có nhiều khả năng phá sản hơn ... vì họ không hiệu quả về mặt chi phí" - nhà phân tích ngành thực phẩm Zhu Danpeng cho biết, ám chỉ đến các nhà hàng tính phí từ 100 đến 120 nhân dân tệ (13 đến 16 USD) một người.
An cho biết, sự cạnh tranh khốc liệt về giá cả và sức ép phải thay đổi thực đơn liên tục để thu hút những khách hàng đã khiến nhiều cơ sở phải vật lộn để tồn tại. Nhiều nơi buộc phải cắt giảm chi phí xuống còn khoảng 70 đến 80 nhân dân tệ (9 đến 11 USD) một khách hàng.
Tại một phiên họp lập pháp quan trọng trong tháng này, các quan chức Trung Quốc đã cam kết sẽ nỗ lực hơn nữa để trấn áp "sự thoái hóa", hay cạnh tranh quá mức, nhưng ngành nhà hàng là một trong những lĩnh vực mà vấn đề này bộc lộ một cách dễ thấy nhất.
Nhiều nhà hàng đã phá sản vào năm 2024, làm chậm tốc độ tăng trưởng doanh thu trong ngành thực phẩm và đồ uống của Trung Quốc xuống còn 5,3% so với con số 20,4% của năm 2023. Những nhà hàng sống sót đã phải cắt giảm biên lợi nhuận đáng kể để duy trì hoạt động kinh doanh.
An đã lần theo dấu vết cuộc chiến giá cả trở lại năm 2023, sau khi Trung Quốc dỡ bỏ các lệnh hạn chế chống đại dịch, điều mà ông cho biết đã thúc đẩy một làn sóng người mới đầu tư vào ngành nhà hàng sau các đợt sa thải hàng loạt trong các ngành như bất động sản, giáo dục, tài chính và công nghệ.
Ông An nhận định rằng vòng luẩn quẩn của sự cạnh tranh cuối cùng sẽ khiến người tiêu dùng phải trả giá.
"Khi (các nhà hàng) không thể thua lỗ nữa, họ sẽ tìm cách kiếm lợi nhuận và họ chỉ có thể làm như vậy bằng cách giảm chất lượng nguyên liệu" – ông cảnh báo.
(CAO) Hôm 18/3, tờ South China Morning Post dẫn khuyến cáo của các nhà kinh tế Trung Quốc đề xuất tăng cường mạng lưới an sinh xã hội của đất nước và tăng đầu tư vào dịch vụ công để xây dựng nền tảng kích cầu tiêu dùng nội địa trong bối cảnh Mỹ gia tăng áp thuế quan lên hàng hoá xuất khẩu.