(CAO) Nhà khoa học người Mỹ John Hopfield và nhà khoa học Geoffrey Hinton mang hai quốc tịch Anh-Canada đã giành giải Nobel Vật lý 2024 cho những khám phá và phát minh trong lĩnh vực học máy, mở đường cho sự phát triển các ứng dụng của trí tuệ nhân tạo (AI).
Được ca ngợi vì tiềm năng mang tính cách mạng trong nhiều lĩnh vực, từ khám phá khoa học tiên tiến đến việc giúp con người quản lý hiệu quả hơn, công nghệ mới nổi mà bộ đôi này nghiên cứu cũng làm dấy lên lo ngại rằng loài người có thể sớm bị chính sáng tạo của mình qua mặt và đánh bại.
Hinton được công nhận rộng rãi là cha đẻ của AI và đã trở thành nhà khoa học được săn đón khi ông nghỉ việc tại Google để có thể dễ dàng cất lên tiếng nói về những nguy hiểm của công nghệ mà ông đã tiên phong nghiên cứu.
"Chúng ta không có kinh nghiệm về việc có những thứ thông minh hơn chúng ta như thế nào" - Hinton nói qua điện thoại từ một khách sạn ở California trong buổi họp báo công bố giải Nobel hôm 8/10.
"Nó (AI) sẽ tuyệt vời ở nhiều khía cạnh, trong các lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe. Nhưng chúng ta cũng phải lo lắng về một số hậu quả xấu có thể xảy ra. Đặc biệt là mối đe dọa về việc những thứ này vượt khỏi tầm kiểm soát" – Hinton nhấn mạnh.
Trong khi đó Hopfield, 91 tuổi là giáo sư danh dự tại Đại học Princeton (Mỹ) đã tạo ra một bộ nhớ liên kết có thể lưu trữ và tái tạo hình ảnh và các loại mẫu khác trong dữ liệu - Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển, nơi trao giải thưởng Nobel vật lý cho biết.
Hai nhà khoa học đạt giải Nobel vật lý năm 2024
"Hai người đoạt giải Nobel vật lý năm nay đã sử dụng các công cụ từ vật lý để phát triển các phương pháp là nền tảng của máy học phát triển mạnh mẽ ngày nay. Máy học dựa trên mạng nơ-ron nhân tạo hiện đang cách mạng hóa khoa học, kỹ thuật và cuộc sống hàng ngày " - viện hàn lâm cho biết trong một tuyên bố.
Giải thưởng đi kèm với tổng giải thưởng là 11 triệu crown Thụy Điển (1,1 triệu USD) được chia cho hai người chiến thắng.
Hinton, 76 tuổi, sinh ra tại Anh, hiện là giáo sư danh dự tại Đại học Toronto (Canada), đã phát minh ra một phương pháp có thể tự động tìm các thuộc tính trong dữ liệu và thực hiện các nhiệm vụ như xác định các thành phần cụ thể trong hình ảnh.
Mặc dù ông đã nghỉ việc tại Google vào năm 2023 sau khi nhận ra rằng máy tính có thể trở nên thông minh hơn con người sớm hơn nhiều so với dự kiến của ông và các chuyên gia khác, Hinton cho biết bản thân công ty này đã hành động rất có trách nhiệm.
Hinton cũng cho biết ông hối tiếc về một số nghiên cứu của mình, nhưng ông đã hành động dựa trên thông tin mà ông có vào thời điểm đó.
"Trong cùng hoàn cảnh, tôi sẽ lại làm như vậy. Nhưng tôi lo ngại rằng hậu quả chung của việc này có thể là các hệ thống thông minh hơn chúng ta cuối cùng sẽ nắm quyền kiểm soát” - ông nói với cuộc họp báo công bố giải Nobel.
Giải Nobel vật lý năm ngoái đã được trao cho Pierre Agostini, Ferenc Krausz và Anne L'Huillier vì công trình tạo ra các xung ánh sáng cực ngắn có thể cung cấp ảnh chụp nhanh về những thay đổi bên trong nguyên tử, có khả năng cải thiện khả năng phát hiện bệnh tật.