(CAO) Thời gian gần đây, trên địa bàn cả nước xảy ra không ít vụ gây rối trật tự công cộng dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, thậm chí làm chết người, khiến người dân lo lắng.
Một trong những vụ việc gây xôn xao dư luận xảy ra đã bị Công an Q.Đống Đa (Hà Nội) ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam 2 tháng đối với Vũ Trung Trực (SN 1984, trú xã Giao Châu, huyện Giao Thủy, Nam Định) và Trần Đắc Chương (SN 2001, trú xã Hiển Khánh, huyện Vụ Bản, Nam Định) để làm rõ hành vi gây rối trật tự công cộng xảy ra ngày 23-9.
Theo cơ quan điều tra, ngày 11-9, Trực mang 2 quả pháo dù, 18 pháo sáng tới Sân vận động Hàng Đẫy để cổ vũ trận bóng đá giữa CLB Nam Định và CLB Hà Nội.
Đến khoảng 20 giờ 10 (phút thứ 55 trận đấu), Trực đốt 1 quả pháo dù, bắn từ khán đài B sang hướng khán đài A. Quả pháo sáng không may trúng vào chị Tô Huyền Anh (34 tuổi, cổ động viên Hà Nội) khiến chị này bị thương ở đùi trái, chảy rất nhiều máu, phải đi cấp cứu.
Hai đối tượng Vũ Trung Trực và Trần Đắc Chương
Cũng trong tháng 9-2019, trong lúc tuần tra, lực lượng chức năng phường Hiệp Hòa, TP.Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai phát hiện khoảng 20 mô tô với khoảng 30 đối tượng mang theo hung khí như chai xăng, dao tự chế, mã tấu chạy trên đường từ hướng phường Thống Nhất qua Hiệp Hòa với mục đích gây rối. Khi bị khống chế, các đối tượng này quay lại tấn công lực lượng chức năng và nhanh chóng lên xe tẩu thoát...
Theo cơ quan công an, hầu hết các vụ gây rối trật tự công cộng thường có đông người tham gia, có những vụ lôi kéo kích động người khác làm ảnh hưởng đến tình hình an ninh chính trị, TTATXH tại địa phương nơi xảy ra vụ gây rối.
Điển hình, khoảng 2 giờ ngày 8-1, tại quán ốc số 18 phường Phan Đình Phùng, TP.Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng xảy ra vụ đánh nhau, gây rối trật tự công cộng. Cụ thể, sau khi ăn uống xong chuẩn bị ra về, giữa nhóm của Nguyễn Văn Đoàn và Đinh Hữu Thương, Đinh Tiến Thông xảy ra mâu thuẫn đánh nhau. Khi thấy nhóm mình đánh nhau, Nguyễn Hữu Việt đi cùng đoàn đã chạy ra xe máy lấy dao bấm đâm vào người Nguyễn Mạnh Hà (bạn của Thông và Thương). Hậu quả anh Hà chết do bị đâm vào tim.
Liên quan đến những vụ việc đau lòng trên, luật sư Nguyễn Hữu Toại, Công ty luật TNHH Hừng Đông cho biết, theo quy định của pháp luật, mỗi hành vi vi phạm pháp luật chỉ bị xử lý một lần. Nếu gây rối trật tự dẫn đến hậu quả chết người thì khởi tố theo tội “Giết người”, còn nếu không đủ cấu thành yếu tố tội “Giết người” thì có thể khởi tố theo tội danh “Cố ý gây thương tích” dẫn đến chết người. Và đây cũng là hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.
Vì vậy, nếu bị khởi tố theo tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định Điều 123 Bộ Luật Hình sự dẫn đến chết người thì có thể bị xử phạt tù từ 12 đến 20 năm, chung thân hoặc tử hình. Còn đối với người phạm tội cố ý gây thương tích thì hình phạt có thể từ 7 đến 14 năm tù. Đó là khung hình phạt làm chết người theo quy định điểm a, khoản 4, Điều 134.
Cũng theo luật sư Toại, gây rối trật tự công cộng dẫn đến chết người, bị khởi tố theo tội danh “Giết người’ hoặc tội “Cố ý gây thương tích” đã đủ sức răn đe. Bởi, mục đích của pháp luật không phải là trừng phạt, răn đe mà nhằm giáo dục cho những người vi phạm có con đường quay trở lại cuộc sống nếu như họ biết cải chính, hối lỗi về hình vi của mình. Sau thời gian cải tạo, nếu họ chấp hành án hình sự tốt thì có thể được giảm án.
Đối với những đối tượng chưa thành niên (chưa đủ 18 tuổi), nhưng đủ 16 tuổi mà gây rối trật tự công cộng, theo luật sư Nguyễn Hữu Toại, họ vẫn bị xử lý về hành vi này. Tuy nhiên, Tòa án chỉ áp dụng hình phạt tù có thời hạn đối với người dưới 18 tuổi khi xét thấy các hình phạt và biện pháp khác không có tác dụng răn đe, phòng ngừa. Và khi phạt tù có thời hạn tòa án cho người dưới 18 tuổi được hưởng mức án nhẹ hơn mức án với người từ 18 tuổi trở lên và thời gian chấp hành án phạt cũng thường thấp hơn mức đề nghị của VKS.
Cũng theo luật sư Toại: Người đủ 16 tuổi trở lên, nếu tham gia gây rối trật tự công cộng vẫn bị xử lý theo tội danh này. Tuy nhiên chính sách hình sự của nhà nước là chính sách hình sự nhằm mục đích nhân đạo đối với những người chưa thành niên phạm tội và chủ yếu là nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh và trở thành công dân có ích cho xã hội.
Đối với những người nước ngoài sang Việt Nam gây rối trật tự công cộng, luật sư Toại cũng cho hay, theo quy định tại khoản 2, Kiều 5, Bộ Luật Hình sự, họ vẫn bị xử lý bình thường như công dân Việt Nam. Tuy nhiên, cũng loại trừ trường hợp họ là những đối tượng được hưởng quyền miễn trừ ngoại giao, quyền lãnh sự theo quy định của pháp luật Việt Nam hoặc theo các điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia thì vấn đề phạm pháp hình sự của họ được giải quyết theo điều ước quốc tế hoặc các tập quán quốc tế.
Trong trường hợp điều ước quốc tế không có quy định hoặc không có tập quán quốc tế thì trách nhiệm hình sự của họ được giải quyết theo con đường ngoại giao. Như vậy, nếu họ không thuộc các đối tượng được miễn trừ ngoại giao, miễn trừ lãnh sự thì vẫn bị xử lý bình thường như công dân Việt Nam phạm tội.