Dự án khiếu nại kéo dài 1/4 thế kỷ ở Nha Trang: Phó Thủ tướng chỉ đạo thanh tra

Khẩn trương thanh tra

Dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô tại xã Phước Đồng, TP.Nha Trang (trước đây), nay thuộc phường Nam Nha Trang (tỉnh Khánh Hòa) vốn do Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu (TPHCM) làm chủ đầu tư. Nhưng đến nay dự án này đã chia tách, chuyển mục đích sử dụng đất, "biến" thành nhiều dự án khác và doanh nghiệp "kế thừa" chủ dự án đã nêu là Công ty cổ phần Hoàn Cầu Nha Trang.

Kể từ khi tỉnh Khánh Hòa và TP.Nha Trang triển khai thu hồi đất giao cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu, sau đó là Công ty cổ phần Hoàn Cầu Nha Trang, thực hiện dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô đã khiến nhiều công dân bị thu hồi đất hoặc bị cưỡng chế thu hồi đất liên tục kêu cứu, tố cáo, khiếu nại kéo dài gần suốt 1/4 thế kỷ tới nay.

Việc tố cáo, khiếu nại của người dân tại dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô (Khánh Hòa) đã được lãnh đạo cao nhất của Đảng là Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh quan tâm, chỉ đạo xem xét giải quyết cách đây hơn 22 năm. Ngày 26/11/2003, Thanh tra Nhà nước (nay là Thanh tra Chính phủ) đã có Báo cáo kết quả xác minh khiếu nại tố cáo của ông Nguyễn Đức Mậu và một số hộ dân ở thôn Phước Hạ, xã Phước Đồng, TP.Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa.

 Ảnh: Phan Sông Ngân

Theo đó, ngày 20/8/2003, Tổng Thanh tra Nhà nước đã ban hành quyết định thành lập Đoàn thanh tra để xem xét, làm rõ những nội dung khiếu nại, tố cáo của các công dân đã nêu. Đó là "thực hiện ý kiến chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư giao Tổng Thanh tra Nhà nước kiểm tra, làm rõ những nội dung khiếu nại, tố cáo của ông Nguyễn Đức Mậu, trú thôn Phước Hạ, xã Phước Đồng, TP.Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa" về dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô của Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu.

Sau báo cáo kết quả xác minh của Thanh tra Nhà nước, đến nay Thanh tra Chính phủ tiếp tục thành lập nhiều đoàn thanh tra, kiểm tra và đến ngày 20/4/2022, Thanh tra Chính phủ đã có đến 12 báo cáo kết luận thanh, kiểm tra tại dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô, nhưng vẫn không giải quyết được dứt điểm các vấn đề tố cáo, khiếu nại của người dân bị thu hồi đất về những sai phạm tại dự án này. Vì vậy, nhiều người dân vẫn tiếp tục khiếu nại, tố cáo.

Vào năm 2018, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1849/QĐ-TTg ngày 27/12/2018 thành lập Tổ công tác để xem xét, giải quyết các vụ việc phức tạp, kéo dài trong cả nước. Dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô cũng chính là một trong 35 vụ việc phức tạp, kéo dài nằm trong danh sách xem xét, xử lý của Tổ công tác theo quyết định vừa nêu của Thủ tướng Chính phủ.

Ngày 17/9/2025, Văn phòng Chính phủ có Thông báo số 491/TB-VPCP kết luận của Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Trưởng ban chỉ đạo 751 làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Khánh Hòa về việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các dự án trên địa bàn tỉnh. Theo thông báo, dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô "là một trong những dự án lớn, phức tạp, tồn tại nhiều khó khăn, vướng mắc và phát sinh đơn thư khiếu nại kéo dài qua nhiều thời kỳ (gần 30 năm)" tại tỉnh Khánh Hòa. Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã có kết luận "giao cho Thanh tra Chính phủ khẩn trương tiến hành thanh tra dự án, sớm có kết luận để tháo gỡ, giải phóng các nguồn lực phát triển của dự án" đã nêu.

Vì sao dân liên tục khiếu nại gần 25 năm qua?

Về dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô, theo hồ sơ, tờ trình đề nghị của UBND tỉnh Khánh Hòa và của Tổng cục Địa chính (năm 2001), Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 252/QĐ-TTg ngày 09/3/2001 về việc cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thuê đất để đầu tư xây dựng Khu du lịch và giải trí Sông Lô. Theo đó, tổng diện tích đất thu hồi là 1.802.064m2 (tức 180,2064ha), nhưng Thủ tướng chỉ quyết định cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thuê 1.708.404m2 (tức 170,8404ha) để thực hiện dự án khu du lịch.

Toàn bộ diện tích khu đất thu hồi (hơn 180,2ha), theo Quyết định 252/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ có vị trí, ranh giới được xác định theo các tờ trích đo bản đồ địa chính khu đất, có số bản đồ liên tục từ số 24/2001/BĐ.ĐC đến số 30/2001/BĐ.ĐC, tỷ lệ 1/2000 do Sở Địa chính tỉnh Khánh Hòa xác lập ngày 30/01/2001. Thế nhưng, nhiều hộ dân có đất nằm ngoài các tờ bản đồ địa chính nêu trong quyết định của Thủ tướng Chính phủ vẫn bị thu hồi hoặc cưỡng chế thu hồi đất giao cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thực hiện dự án kinh doanh.

Theo Thanh tra Chính phủ, từ tháng 9/2001 đến tháng 8/2010, UBND tỉnh Khánh Hòa đã ban hành 13 quyết định phê duyệt phương án đền bù, thu hồi đất tổng cộng hơn 180ha đất của dân và các tổ chức cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thực hiện dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô. Trong khi như đã nêu trên, tại Quyết định số 252/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ chỉ cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thuê tổng cộng 170,8404ha thực hiện dự án khu du lịch.

Mặt khác, cũng theo Quyết định 252/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ đã quy định UBND tỉnh Khánh Hòa có trách nhiệm "hướng dẫn thực hiện việc đền bù thiệt hại cho các chủ sử dụng có đất bị thu hồi, giải tỏa mặt bằng bảo đảm tiến độ thi công xây dựng công trình". Còn theo người dân và quy định pháp luật hiện hành khi thu hồi đất, dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô không còn thuộc diện được Nhà nước thu hồi đất theo quy định "vì an ninh, quốc phòng, vì lợi ích quốc gia, công cộng".

Thế nhưng, thay vì "hướng dẫn thực hiện việc đền bù thiệt hại cho các chủ sử dụng có đất bị thu hồi" như Thủ tướng Chính phủ đã quy định, để doanh nghiệp chủ dự án thực hiện thỏa thuận, đền bù cho dân thì tỉnh Khánh Hòa và TP.Nha Trang đã thực hiện thu hồi và cưỡng chế thu hồi đất của 201 trường hợp, hộ dân và 3 tổ chức để giao cho Công ty TNHH Thương mại, xây dựng Hoàn Cầu thực hiện dự án kinh doanh khu du lịch đó.

Vì vậy, cho đến nay vẫn còn khoảng 40 hộ dân bị thu hồi đất, bị cưỡng chế thu hồi đất tại dự án Khu du lịch và giải trí Sông Lô tiếp tục tố cáo, khiếu nại về việc thu hồi đất như trên.