Tham dự buổi đối thoại còn có bà Nguyễn Thị Quyết Tâm, Chủ tịch HĐND TPHCM; ông Võ Văn Đồng, Cục trưởng Cục Giải quyết khiếu nại - tố cáo và Thanh tra khu vực 3 (Cục III), Thanh tra Chính phủ; ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng Ban Tiếp công dân Trung ương (Thanh tra Chính phủ) cùng đại diện thanh tra Bộ tài nguyên Môi trương, Bộ Xây dựng, các sở ngành TPHCM, UBND Quận 2…
3 nội dung chính mà người dân khiếu nại
Tại buổi đối thoại, Luật sư Trần Vũ Hải (Đoàn luật sư Hà Nội) là đại diện cho các người dân đã phản ánh 3 nội dung chính mà người dân khiếu nại là: 5 khu phố ở 3 phường gồm: An Khánh, Bình An và Bình Khánh không nằm trong quy hoạch nên không có căn cứ thu hồi đất; Việc không có quyết định thu hồi đất cho từng hộ dân là vi phạm pháp luật; Quá trình đền bù không phù hợp với pháp luật.
Trình bày ý kiến, ông Phạm Thế Vinh, phường Bình Khánh, Quận 2 - Đại diện cho 63 hộ dân bị ảnh hưởng bởi dự án, khẳng định, diện tích 650 ha của khu đô thị mới Thủ Thiêm nằm trọn vẹn trong 3 phường Thủ Thiêm, An Khánh và An Lợi Đông là không đúng với quy hoạch được Thủ tướng phê duyệt theo Quyết định 367. Để chứng minh 3 phường trên nằm ngoài quy hoạch đó, ông Vinh và các hộ dân đã đưa bản đồ kèm theo quyết định 785 ban hành năm 1995 xác định khu dân cư thuộc 5 khu phố của 3 phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh mà người dân đi khiếu kiện nằm ngoài khu quy hoạch.
Trả lời vấn đề người dân đưa ra, Phó Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP Trương Trung Kiêm đã đưa ra các căn cứ dựa trên những Quyết định, bản đồ và khẳng định, 5 khu phố ở 3 phường An Khánh, Bình An và Bình Khánh nằm trong khu đô thị mới Thủ Thiêm. Ông Trương Trung Kiên cho hay bản đồ mà người dân cung cấp chỉ thể hiện diện tích dự án 500 ha chứ không phải 650 ha như hiện tại. Cho nên việc người dân nói nhà đất nằm ngoài dự án là không chính xác.
Buổi tiếp xúc, đối thoại giữa lãnh đạo TPHCM với đại diện các hộ dân Quận 2 liên quan đến việc thu hồi đất và giải phóng mặt bằng các dự án thuộc Khu đô thị mới Thủ Thiêm - Ảnh: X.Đặng
Ông Huỳnh Thanh Khiết, Phó Chủ tịch UBND quận 2 giải thích thêm diện tích đất tự nhiên của 3 phường Thủ Thiêm, An Khánh và An Lợi Đông chỉ hơn 560ha, chưa đủ diện tích khu đô thị mới. Vì vậy không có chuyện quy hoạch ban đầu loại trừ khu dân cư ở hai phường Bình An và Bình Khánh như quan điểm của người dân. “Người dân có thể chỉ định công ty đo vẽ, tính diện tích đất tự nhiên của ba phường, UBND Quận 2 sẽ đứng ra thuê để đo đạc lại, chứng minh cho thực tế này” - ông Huỳnh Thanh Khiết khẳng định
Không đồng ý với ý kiến của Phó Giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc TP và UBND Quận 2, ông Phạm Thế Vinh cho rằng theo quy định khi lập dự án bắt buộc phải có phần chú giải. Theo đó, tại phần chú giải mà bản đồ kèm theo quyết định 785 đã thể hiện rất rõ đó là khu dân cư. Chứng minh thêm, ông Vinh đặt vấn đề tại sao nằm trong quy hoạch lại cho người dân nằm trong dự án được quyền mua bán nhà thuộc sở hữu nhà nước. “Căn cứ vào đâu anh cho phép người dân bán nhà thuốc sở hữu nhà nước. Hiện nay chúng tôi đang cầm trong tay tất cả các sổ hồng trong khi quy định của Chính phủ tất cả các dự án quy hoạch thì không thể bán nhà”, ông Vinh nói.
Lý giải về điều này, Phó Chủ tịch UBND Quận 2 Huỳnh Thanh Khiết cho biết, qua rà soát thì thấy phần lớn trường hợp mua bán nhà thuộc sở hữu nhà nước theo Nghị định 61 trong thời gian năm 2000 - 2002 và được Hội đồng bán nhà của quận xét bán nhà trước khi UBND TP có quyết định thu hồi đất của dự án. Chỉ có 6 trường hợp sau khi có quyết định thu hồi đất. Việc Hội đồng bán nhà quận 2 xét bán nhà là tạo điều kiện cho người dân ổn định cuộc sống.
Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Thành Phong đứng đối thoại với người dân - Ảnh: X.Đặng
LS Trần Vũ Hải đề nghị Chủ tịch UBND TPHCM làm rõ trách nhiệm của những người liên quan. Diện tích 650 ha của khu đô thị mới Thủ Thiêm nằm trọn vẹn trong 3 phường Thủ Thiêm, An Khánh và An Lợi Đông. Phía người dân cho rằng việc gom các khu dân cư phường Bình An và Bình Khánh vào ranh khu đô thị mới Thủ Thiêm có dấu hiệu lợi ích nhóm nhất là từ phía công ty đo vẽ bản đồ của dự án.
Trước lời đề nghị này, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong nêu ý kiến phản bác và khẳng định nhận định “lợi ích nhóm” của luật sự Hải đưa ra là không có cơ sở.
Chưa đi đến tiếng nói chung…
Cũng trong suốt buổi chiều, các ý kiến hộ dân tiếp tục khẳng định những lập luận của mình rằng đất của họ không nằm trong quy hoạch khu đô thị mới Thủ Thiêm dù được các sở ngành dẫn giải nhưng cả hai bên đều chưa đi đến tiếng nói chung..
Đánh giá về buổi tiếp xúc, đối thoại, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương (Thanh tra Chính phủ) Nguyễn Hồng Điệp cho rằng: “đây là cuộc đối thoại thẳng thắn, công khai, dân chủ, chất lượng”. Tuy nhiên, theo ông Điệp, vụ khiếu kiện không thể một sớm một chiều có thể kết luận ngay. TPHCM để 1 khiếu nại kéo dài hơn 20 năm là quá lâu. Nhiều người dân chưa đồng ý thì chính quyền nên xem xét lại cách giải quyết của mình. Vấn đề mấu chốt chưa gặp nhau là có nằm trong ranh quy hoạch hay không.
Ông đề nghị Chủ tịch UBND TP cần chỉ đạo, giao các sở ban ngành chuyên môn tiếp tục gặp gỡ, tiếp xúc, giải quyết triệt để cho người dân. Đồng thời nên thuê 1 đơn vị tư vấn độc lập đo lại diện tích. TPHCM là một TP phát triển “nóng” về hạ tầng đô thị nên việc thu hồi đất là đương nhiên, sẽ đụng chạm đến quyền lợi của bà con là không tránh khỏi. Vì vậy tất cả những kiến nghị, khiếu nại phải được trả lời bằng văn bản. Những nội dung khiếu nại phát sinh mới thì phải được từng cơ quan chuyên môn thụ lý giải quyết theo trình tự quy định và hồi âm ngay.
Người dân trình bày ý kiến tại buổi đối thoại - Ảnh: X.Đặng
Cục trưởng Cục Giải quyết khiếu nại - tố cáo và Thanh tra khu vực 3 Võ Văn Đồng cho rằng khiếu nại của người dân dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm kéo dài và khá gay gắt. Qua tiếp xúc, đối thoại, cho thấy ý kiến các hộ dân và ý kiến các sở ngành còn khác nhau tương đối nhiều vì cách tiếp cận vấn đề của mỗi bên còn khác nhau. "Chúng ta không mâu thuẫn về mục tiêu nhưng cách tiếp cận của mỗi bên cũng khác nhau nên không gặp nhau được. Cho nên giải quyết rốn ráo từng vụ việc ngay hôm nay là không thể được” – ông Đồng nói.
Theo ông Đồng, UBND TP nên giao 1 cơ quan có trách nhiệm chủ trì, phối hợp cơ quan chuyên môn của TP cùng UBND quận 2 tiếp tục làm việc với các hộ dân trên tinh thần cầu thị, công khai, cùng ngồi lại để tìm ra cách giải quyết phù hợp nhất, đảm bào quyền lợi của người dân trên cơ sở của pháp luật.
Mong người dân chia sẻ cùng TP, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm cho rằng đây là một dự án lớn, kéo dài nhiều nhiệm kỳ của TP. Lãnh đạo TP và quận 2 rất quyết tâm với dự án này. Nhưng khi triển khai dự án đã làm ảnh hưởng đến mười mấy ngàn hộ dân. Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm đề nghị Chủ tịch UBND TP tiếp tục chỉ đạo các sở ngành rà soát lại, tiếp thu đầy đủ chứng cứ của người dân đưa ra, nhất là những tư liệu mới để cùng người dân trao đổi, đối thoại, tìm điểm chung, giải quyết từng khiếu nại.
Bà Tâm cũng hứa HĐND TP cũng sẽ tiếp tục phối hợp với UBND TP cùng các sở ngành tháo gỡ dần từng từng vấn đề người dân quan tâm, bức xúc. “Lãnh đạo TP sẽ tìm các giải pháp để bảo vệ lợi ích của mọi người. Tôi cũng mong bà con phối hợp để giải quyết, làm sao hài hòa giữa mục tiêu phát triển của TP với lợi ích của người dân” – Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Quyết Tâm chia sẻ.
Chủ tịch HĐND TP.HCM Nguyễn Thị Quyết Tâm đứng đối thoại với người dân - Ảnh: X.Đặng
Ghi nhận tất cả các ý kiến, búc xức của các hộ dân, kết luận buổi tiếp xúc, đối thoại, Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thành Phong bày tỏ sự biết ơn của TP với những hy sinh, đóng góp của người dân Thủ Thiêm cho sự phát triển của TP khi đã có hơn 14.340 hộ dân di dời, tỷ lệ hơn 99,9% cho dự án.
Giải đáp khiếu nại, thắc mắc của người dân về việc công khai bản đồ quy hoạch kèm theo Quyết định 367 của Thủ tướng Chính phủ, Chủ tịch UBND TP cho biết UBND TP đã chủ động có 2 văn bản gửi Văn phòng Chính phủ và Trung tâm lưu trữ Quốc gia III nhờ các đơn vị này cung cấp bản đồ nhưng cả hai nơi đều có văn bản trả lời hồ sơ lưu trữ Quyết định 367 không có bản đồ kèm theo.
Chủ tịch Nguyễn Thành Phong lắng nghe ý kiến phản ánh của người dân Thủ Thiêm tại đối thoại - Ảnh: X.Đặng
Đối với khiếu nại nhà, đất nằm trong hay ngoài dự án, UBND TP giao Chánh Thanh tra TP chủ trì, phối hợp Sở QH-KT và các ngành có liên quan tiếp tục đối thoại, lắng nghe người dân để làm rõ và đề xuất UBND TP giải quyết theo căn cứ pháp luật. Về ranh thu hồi đất, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong giao Chánh Thanh tra TP phối hợp Sở TN-MT làm việc, trao đổi với bà con để làm rõ ranh thu hồi đất và báo cáo lại UBND TP. Đối với các chính sách bồi thường, giao cho UBND Quận 2 rà soát lại từng hộ dân có liên quan và kiến nghị TP các giải pháp cụ thể sao cho đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp cho các hộ dân.
Về các nội dung khác, Chủ tịch UBND TP đề nghị các cơ quan có thẩm quyền có trả lời giải thích bằng văn bản đến từng hộ dân.