Nguồn hàng khan hiếm, hạt điều khô tăng giá

Bắt đầu từ quý 2 năm 2016, thời điểm khi nhu cầu mua phục vụ chế biến tăng trong bối cảnh nguồn cung hạn chế và giá điều nhập khẩu ở mức cao, giá hạt điều khô tại khu vực Đông Nam bộ, đặc biệt là tỉnh Bình Phước có xu hướng tăng. Giá mà các thương lái mua vào đang ở mức khoảng 55.000 đồng/kg, tăng từ 10.000 – 20.000 đồng/kg so với các năm trước… 

Từ tháng 4/2016, giá hạt điều khô nhích lên, ở mức 37.000 đồng/kg lên 55.000 đồng/kg trong vòng năm tháng

Cầu vượt cung…

Những tháng đầu năm 2016, giá hạt điều khô tại khu vực Đông Nam bộ giữ ở mức ổn định, khoảng 32.000/kg. Tuy nhiên, bắt đầu từ khoảng 4/2016, do nhu cầu thị trường bắt đầu tăng cao nên đã đẩy giá hạt điều khô nhích lên, ở mức 37.000 đồng/kg lên 55.000 đồng/kg trong vòng năm tháng.

Theo Hội điều Bình Phước, cả hiện có trên 210 doanh nghiệp và khoảng 400 cơ sở chế biến hạt điều với tổng công suất 130.000 tấn/năm

Giá hạt điều khô tại khu vực Đông Nam bộ đang được nhiều thương lái mua vào với mức khoảng 55.000 đồng/kg, tức là tăng hơn 10.000 đồng/kg so với các năm trước và tăng mạnh từ đầu quý 2 năm nay, leo một mạch từ 37.000 đồng/kg lên 55.000 đồng/kg trong vòng năm tháng. Đây là mức giá cao nhất từ trước đến nay.

Bên cạnh đó, theo các chuyên gia, giá hạt điều khô đang được đẩy lên mức cao, một phần cũng do thị trường Ấn Độ hiện nay không có sẵn một lượng hàng lớn. Hiện tại, các cơ sở chế biến điều của đất nước này đang phải trả giá cao hơn cho nông dân trong cả nước để mua hạt điều thô. Cấu trúc thuế mới sẽ dẫn đến chi phí chế biến tăng.

Chưa kể diện tích trồng điều ở khu vực Đông Nam bộ đang giảm vì nhiều nông dân có xu hướng chặt bỏ, chuyển sang cây trồng khác có giá trị kinh tế cao hơn. Theo Hội điều Bình Phước, cả tỉnh hiện có trên 210 doanh nghiệp và khoảng 400 cơ sở chế biến hạt điều với tổng công suất 130.000 tấn/năm, nhưng chỉ thu mua được 81.287 tấn hạt/năm, tức chỉ khoảng 65% sản lượng điều thô của tỉnh, còn lại phải nhập nguyên liệu từ nước ngoài về chế biến.

Giá hạt điều khô trong thời gian tới tiếp tục có xu hướng tăng bởi vì nhu cầu tăng cao mà nguồn cung ngày càng thu hẹp, do ảnh hưởng từ yếu tố khí hậu

Cũng theo các chuyên gia, giá hạt điều khô trong thời gian tới vẫn tiếp tục có xu hướng tăng bởi vì nhu cầu tăng cao mà nguồn cung ngày càng thu hẹp do ảnh hưởng từ yếu tố khí hậu. Theo Hiệp hội điều Việt Nam (Vinacas), hiện tượng El Nino sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quá trình ra trái cũng như năng suất, sản lượng điều của Việt Nam. Do đó, sản lượng nhân điều của Việt Nam năm 2016 dự báo không tăng so với năm 2015. Thêm vào đó, lượng điều tồn kho trong nước hiện rất thấp.

Nông dân mừng ít, lo nhiều…

Từ nhiều năm nay, cây điều được xác định là cây trồng chủ lực của tỉnh Bình Phước. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, năng suất và cả chất lượng điều đã giảm do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Đặc biệt, từ năm 2014, giá điều thô thấp nên nông dân không còn mặn mà chăm sóc cây điều.

Mặc dù xuất khẩu điều nhân xếp vị trí cao nhưng trong những năm qua do hạt điều không cạnh tranh được với các nông sản khác như cao su, cà phê, hồ tiêu; đồng thời, mùa điều phụ thuộc lớn vào thời tiết nên diện tích, năng suất, sản lượng ở vùng nguyên liệu chính như các tỉnh Bình Phước, Đồng Nai giảm.

Điều - cây trồng chủ lực tại Bình Phước

Diện tích cây điều trên toàn tỉnh hiện chỉ còn khoảng 134.500 ha, trong đó diện tích sản xuất có hiệu quả chỉ chiếm khoảng 50%, là những vườn được trồng giống mới năng suất cao, trồng trên vùng đất tốt - Theo số liệu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Phước.

Diện tích còn lại là điều già cỗi, kém năng suất hoặc trồng ở các vùng đất không đảm bảo điều kiện cho cây điều phát triển. Dự báo diện tích điều sẽ tiếp tục giảm vì nông dân vẫn đang có xu hướng chuyển sang trồng tiêu, cà phê, các loại cây ăn trái có giá trị kinh tế cao hơn điều.

Theo bà Nguyễn Thị Kim Nga - Chủ tịch Hiệp hội điều Bình Phước, việc xây dựng vườn điều mẫu lớn của Bình Phước đang trong giai đoạn chuẩn bị. Việc xây dựng vườn điều mẫu lớn sẽ cho ra vùng nguyên liệu tập trung, chất lượng ổn định, đảm bảo cơ giới hóa, chủ động nguồn xuất khẩu, tăng sức cạnh tranh, góp phần xây dựng ngành điều phát triển bền vững.

Tuy nhiên, theo bà Nga, cùng với các giải pháp trên, ngành điều có thể phát triển bền vững hay không phụ thuộc rất nhiều vào việc tạo dựng được các doanh nghiệp mạnh. Do vậy, các doanh nghiệp Bình Phước cần tập trung hơn vào chế biến sâu, tăng cường xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, phát triển và bảo vệ thị trường cho chính mình.