'Hứa thật nhiều, thất hứa cũng lắm'!
Trao đổi với phóng viên ngày 10/5, ông Trần Ngọc Cẩm Tuấn - Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất đai (VPĐKĐĐ) tỉnh BR-VT - thừa nhận: Quyết định 15 có một số điểm vướng, làm hạn chế quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, ảnh hưởng đến đời sống, nhu cầu chính đáng của nhiều người...
Do hiện trên địa bàn tỉnh BR-VT có rất ít địa phương thực hiện xong quy hoạch (QH) 1/2000 và chủ yếu nằm ở các đô thị lớn như TP.Bà Rịa, TP.Vũng Tàu, còn những nơi khác hầu như chưa có, công tác tiến hành QH chi tiết 1/500, QH phân khu 1/2000 cũng không đơn giản và mất rất nhiều thời gian, nguồn lực mới có thể hoàn thành. Thời gian qua, người dân bức xúc phản ánh, kêu ca rất nhiều vì không được tách thửa đất...
Văn phòng Đăng ký đất đai là cơ quan tham mưu đã thành lập các tổ giúp việc, lấy ý kiến UBND các thị xã, huyện..., các sở ban ngành (Xây dựng, Giao thông vận tải, Tư pháp...), tổng hợp trước ngày 10/4/2023 để báo cáo Thường trực UBND tỉnh BR-VT. Theo đó, việc xây dựng (XD) dự thảo sẽ bỏ quy định điều kiện tách thửa phải có QH 1/500 và 1/2000. Như vậy, theo QĐ mới, việc tách thửa các loại đất chỉ cần đáp ứng quy định phù hợp với kế hoạch sử dụng (SD) đất và QH xây dựng 1/5000 - đây là QH chung trên toàn tỉnh. Ngoài ra, đất nông nghiệp (ĐNN) nếu muốn tách phải có đường hiện hữu, tiếp giáp. Theo đó, QĐ mới này nhằm tiếp tục siết chặt tình trạng phân lô, bán nền, XD trái phép trên ĐNN nhưng vẫn bảo đảm quyền sử dụng đất (QSDĐ) hợp pháp của người dân.
Ông Trần Ngọc Cẩm Tuấn, Giám đốc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu
Theo ông Tuấn, hiện các thủ tục XD văn bản (VB) quy phạm pháp luật, họp Thường trực UBND tỉnh, niêm yết trên Cổng thông tin điện tử tỉnh BR-VT... đã hoàn tất, trong quý II sẽ có QĐ mới thay thế QĐ15, sau thời hạn 10 ngày lãnh đạo UBND tỉnh ký sẽ có hiệu lực. Trong khi đó, Chánh văn phòng UBND tỉnh BR-VT Phan Khắc Duy từng cho biết, Ban Cán sự Đảng, Thường trực UBND tỉnh đã nắm được những vướng mắc liên quan đến QĐ15 và sẽ nhanh chóng sửa đổi, thay thế QĐ15 trong thời gian tới để gỡ khó cho bà con.
Mặc dù vậy, khác với những lời hứa từ các cơ quan tham mưu của UBND tỉnh BR-VT, đến nay đã bước sang đầu quý III, QĐ mới thay thế QĐ15 vốn đã lạc hậu, chậm trễ vẫn chưa được ban hành! Trong khi đó, người dân mỏi mòn từng ngày chờ được tách thửa...
Theo tìm hiểu của chúng tôi, Sở Tài nguyên - Môi trường tỉnh BR-VT đã 4 lần lấy ý kiến dự thảo quy định mới của các ban ngành, địa phương. Hiện Tờ trình số 370 đã được đưa lên UBND tỉnh chờ kí. Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Công Văn (người ký QĐ15) đã có CV gửi Thường trực UBND và các ủy viên UBND tỉnh cho ý kiến về dự thảo, nhưng khi nào kí thì chẳng ai biết được (!). Trong khi đó, QĐ15 như "vòng kim cô” trói chặt người dân bấy lâu nay.
Đi tới nhiều địa phương của BR-VT như: TX.Phú Mỹ, các huyện Đất Đỏ, Xuyên Mộc, Châu Đức..., chúng tôi thấy nhiều trường hợp cần tách thửa cấp bách để giải quyết nhu cầu chính đáng như: lợp lại mái nhà khi mưa xuống, cất cho mẹ căn nhà vững chãi... suốt 21 tháng qua không thực hiện được. Trong số này, bà Nguyễn Thị Cấm, mẹ của anh Võ Văn Chi (ở xã Tân Long, huyện Xuyên Mộc), phải dựng lều tạm ở một mình, do căn nhà ngói cũ kĩ không có chỗ ở; trong khi anh Chi không tách thửa được nên không có tiền sửa lại căn nhà chật chội (vốn đã "chứa" 4 hộ gồm con cháu trú ngụ) để đón mẹ về ở chung.
Bà Nguyễn Thị Cấm (ngụ xã Tân Long, huyện Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) bên căn lều tạm do chưa được tách thửa
Cần đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân
Sau khi dừng tách thửa như BR-VT, mới đây một số tỉnh, thành trên cả nước, gồm: Hà Nam, Hà Nội, Lâm Đồng đã cho tách thửa trở lại.
Theo đó, UBND tỉnh Hà Nam đồng ý tiếp tục thực hiện chia tách thửa đất của các hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn tỉnh, bắt đầu thực hiện từ ngày 03/7. UBND tỉnh này chỉ đạo, khi người SD đất thực hiện đăng ký biến động, cấp đổi, cấp lại giấy chứng nhận QSDĐ mà trong thửa đất có một phần diện tích do UBND cấp xã quản lý chung thửa với phần diện tích hợp pháp của hộ gia đình, cá nhân thì tiến hành tách riêng phần đất UBND xã quản lý ra khỏi phần đất hợp pháp của hộ gia đình, cá nhân và hình thành thêm thửa mới (kể cả phần diện tích đất đã có công trình XD).
Chính quyền TP.Hà Nội cũng yêu cầu các quận huyện, thị xã, cơ quan, đơn vị liên quan xem xét, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chỉnh tách thửa đất, hợp thửa đất cho người SD đất theo quy định sau khi Bộ Tư pháp chỉ ra việc ban hành VB 2869 về việc dừng tách thửa là trái quy định, ảnh hưởng đến quyền lợi hợp pháp của người SD đất.
Là địa bàn "nóng", sau gần 20 tháng dừng tách thửa, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng - Trần Văn Hiệp đã ký QĐ chấm dứt hiệu lực toàn bộ các VB về xử lý những vướng mắc, khó khăn liên quan đến việc phân lô, tách thửa, kinh doanh bất động sản trên địa bàn các huyện, thành phố, đồng nghĩa với việc tỉnh không còn cấm tách thửa.
Như vậy, nhiều địa phương trên cả nước đã tìm biện pháp giải quyết cho người dân bằng cách cho phép tách thửa trở lại. Đó là nguyện vọng chính đáng của người dân, vừa là quyền hiến định, được pháp luật bảo hộ; không thể cứ mãi lấy lý do: chờ ý kiến, họp tới họp lui... làm ảnh hưởng đến người dân!