Những vùng đất Anh hùng:

Bài cuối: Rừng Sác - “Bảo tàng” chiến tích oanh liêt của các chiến sĩ đặc công

Chủ Nhật, 24/08/2025 11:56

|

(CATP) Chiến khu Rừng Sác nằm tại xã Long Hòa, huyện Cần Giờ cũ (nay là xã Cần Giờ, TPHCM) là một phần của khu rừng ngập mặn lớn nhất thế giới, được UNESCO công nhận là Khu dự trữ sinh quyển thế giới. Nơi đây không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên đặc sắc mà còn có Di tích lịch sử Chiến khu Rừng Sác - một căn cứ địa cách mạng quan trọng của bộ đội ta trong những năm kháng chiến chống Mỹ cứu nước, một địa danh gắn liền với các chiến sỹ đặc công Trung đoàn 10 Anh hùng. 50 năm sau chiến tranh, những chiến tích anh hùng, sự chiến đấu, hy sinh anh dũng của họ vẫn còn vang mãi.

ĐÃ ĐI LÀ ĐÁNH, ĐÃ ĐÁNH LÀ THẮNG…

Đất nước đã thống nhất 50 năm, nhưng những chiến công oanh liệt, sự kiên cường bám trụ, chiến đấu và hy sinh anh dũng của CBCS Trung đoàn 10 Đặc công Rừng Sác đã trở thành huyền thoại về ý chí bất khuất của dân tộc Việt Nam trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc. Đến thăm Di tích lịch sử Chiến khu Rừng Sác, được thấy những hình ảnh, hiện vật, được nghe kể câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của các chiến sĩ năm xưa, chúng tôi hiểu sâu hơn về những năm tháng chiến đấu vô cùng gian khổ nhưng anh dũng của bộ đội Đặc công Rừng Sác.

Rừng Sác ngày ấy được xem là căn cứ nổi, sát nách Sài Gòn - Gia Định về hướng Đông Nam, nơi có con sông Lòng Tàu là “cổ họng” vận chuyển, tiếp tế hậu cần cho bộ máy chiến tranh khổng lồ với hàng triệu quân Mỹ và chính quyền Sài Gòn. Ngày 15/4/1966, Bộ Chỉ huy Miền thành lập Đặc khu quân sự Rừng Sác với mật danh T10 (Trung đoàn 10). Trung đoàn 10 - Đặc công Rừng Sác nhận nhiệm vụ chiến lược: thọc sâu áp sát, bám trụ bằng mọi giá, chiếm giữ khu Rừng Sác để tiến công vào các kho bãi, bến cảng, cơ quan đầu não và sào huyệt bộ máy chiến tranh Mỹ - chính quyền Sài Gòn. Từ đây, bộ đội đặc công

Hình ảnh mô phỏng chiến sĩ đặc công Rừng Sác tại Khu di tích

Rừng Sác đã làm nên những trận đánh lịch sử, khiến quân địch phải khiếp sợ... Một trong những trận đánh nổi tiếng là trận đánh tàu Victoria vào tháng 8/1966. Thời điểm này, Mỹ đưa tàu Victoria chở khoảng 100 xe tăng, thiết giáp; 2 máy bay trực thăng, 20 tấn lương thực, thực phẩm... cung cấp cho một sư đoàn Mỹ, chuẩn bị cho chiến dịch mùa khô lần thứ nhất 1966 - 1967. Dưới sông, tàu địch tuần tiễu liên tục; trên trời máy bay quần thảo; trên bộ biệt kích phục dày đặc. Các chiến sĩ đặc công Rừng Sác phải ngâm mình dưới nước, chôn mình ngụy trang dưới bùn. Sau hơn một tháng chuẩn bị và lên kế hoạch, sáng 23/8/1966, khi tàu Victoria đi qua, 2 quả thủy lôi đã làm nổ tung con tàu với trọng tải hơn 10.000 tấn cùng khí giới chìm nghỉm xuống lòng sông.

Một trận đánh oai hùng khác không thể không nhắc tới là trận đánh kho xăng Nhà Bè với lời thề “Đã đi là đánh, đã đánh là thắng, chưa đánh thắng kho xăng Nhà Bè chưa về”. Kho xăng này có sức chứa hơn 10 triệu lít xăng, có tầm quan trọng đặc biệt, nên được địch bảo vệ với 12 lớp rào bao bọc, tường cao 3,5m. Giữa từng lớp rào có gài mìn và thường xuyên có các toán lính đi tuần trong đêm để chống lực lượng của ta đột nhập. Ở bên ngoài, địch còn bố trí chó và hệ thống đèn pha, tháp canh, đường tuần tra... Vào 0 giờ 35 phút ngày 03/12/1973, các chiến sĩ đặc công Rừng Sác dũng cảm mưu trí đã vượt sự bảo vệ nghiêm ngặt của chính quyền Sài Gòn, đột nhập vào kho xăng Nhà Bè đặt mìn vào các bồn chứa xăng dầu rồi rút đi ra an toàn. Một lúc sau, nhiều tiếng nổ lớn vang lên, kho xăng Nhà Bè bùng cháy dữ dội. Vụ cháy kéo dài hơn 12 ngày đêm, thiệt hại khoảng 12 triệu USD của đế quốc Mỹ.

Trải qua 9 năm kháng chiến, từ năm 1966 - 1975, Trung đoàn 10 - Đặc công Rừng Sác đã đánh gần 600 trận lớn, nhỏ, loại khỏi vòng chiến đấu 6.200 tên địch, hoàn thành mục tiêu khống chế toàn bộ hệ thống vận tải thủy tiếp tế cho Sài Gòn và phía Nam, đồng thời lập những chiến công vang dội ngay ở nội đô.

MỘT TẤC KHÔNG ĐI, MỘT LY KHÔNG RỜI TRẬN ĐỊA

Những năm chống Mỹ cứu nước, Trung đoàn 10 - Đặc công rừng Sác là đơn vị hoạt động độc lập. Để đáp ứng nhu cầu sinh hoạt và chiến đấu của quân đội, Ban chỉ huy và Ban hậu cần Trung đoàn 10 chủ yếu dựa vào sự che chở, đùm bọc của Nhân dân vùng ven đô. Những nhu yếu phẩm như gạo, đường, thuốc... đều do các gia đình cơ sở bí mật chuyển vào căn cứ. Có những thời điểm địch phong tỏa gắt gao, đơn vị phải tổ chức thu mua gạo từ xa, rồi ngụy trang đưa được hàng chục tấn gạo vào căn cứ. Những năm tháng khó khăn (1969 - 1971) cán bộ, chiến sĩ phải ăn cháo, rau thay cơm vì địch phong tỏa các đường tiếp tế.

Mô hình trận đánh kho xăng Nhà Bè.

Toàn bộ Rừng Sác là rừng ngập mặn, quanh năm không có nước ngọt. Để sinh sống và hoạt động được trong Rừng Sác, bộ đội ta đã làm những bồn chứa nước được ghép bằng thân cây chà là, bên trong lót tấm nylon vào rồi buộc nhánh lá bó từ thân cây xuống làm máng hứng nước trong những tháng mùa mưa. Những bồn nước này đặt rải rác trong toàn bộ căn cứ để trữ nước cung cấp cho sinh hoạt của đơn vị và phòng khi giặc càn hoặc phục kích phong tỏa vẫn có nước uống.

Vào mùa khô, nước cạn kiệt, ban đêm CBCS phải chèo ghe luồn lách tránh biệt kích, máy bay để vào các ấp chiến lược chở từng can nước giếng về dùng. Về sau, địch biết và nắm được quy luật này nên đã tiến hành phục kích án ngữ các giếng, bờ ao. Nhiều chiến sĩ đã phải đổ máu để có thùng nước ngọt. Vào thời kỳ căng thẳng nhất, không còn cách nào bám đất liền, các chiến sĩ đặc công Rừng Sác đã sáng kiến lấy xoong, nồi chưng cất nước mặn để lấy nước ngọt. Với cách làm này, mỗi ngày hai chiến sĩ chưng cất từ 8 đến 10 tiếng, đủ nước ngọt cho 1 trung đội sinh hoạt trong một ngày. Sáng kiến này đã giải quyết được nhu cầu có nước ngọt sinh hoạt của đơn vị nhưng phải bảo đảm yếu tố bí mật, không để khói bốc lên, nếu bị phát hiện có khói, địch sẽ bắn pháo và đổ quân truy càn. Chiến khu Rừng Sác có vị trí mang tính chiến lược, lại có địa hình rừng rậm bạt ngàn, sông rạch chằng chịt. Đây là lợi thế cho bộ đội ta tổ chức việc giấu ém quân và đánh, tiêu diệt sinh lực địch. Tuy nhiên, bộ đội ta không chỉ chiến đấu với kẻ thù xâm lược mà còn phải chiến đấu với kẻ thù tiềm ẩn trong dòng nước, đó là cá sấu. Chính tại căn cứ này, đã có 3 đồng chí hy sinh vì bị cá sấu tấn công...

Tượng đài chiến thắng tại Chiến khu Rừng Sác

Khó khăn, gian khổ, hiểm nguy là vậy, nhưng các chiến sĩ vẫn kiên cường bám trụ Rừng Sác để chiến đấu với tâm nguyện “một tấc không đi, một ly không rời trận địa”. Chín năm chiến đấu (1966 - 1975), Trung đoàn 10 - Đặc công Rừng Sác kiên cường bám trụ, đứng vững trên thế trận phòng ngự và tạo thế chủ động tiến công; đánh sâu vào bến cảng, kho tàng hậu cứ địch theo mệnh lệnh của Bộ Chỉ huy Miền, xây dựng phong trào cách mạng địa phương, hướng dẫn Nhân dân trong các ấp chiến lược đấu tranh với địch, xây dựng cơ sở cách mạng trong vùng địch tạm chiếm, phát triển chiến tranh du kích phá thế kìm kẹp của địch, góp phần vào thắng lợi vĩ đại của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của toàn dân tộc.

Với sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên, Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác đã vượt lên chính mình, biết dựa vào dân xây dựng “thế trận lòng dân”, xây dựng tư tưởng kiên định vững vàng, ý chí quyết tâm chiến đấu sẵn sàng xả thân vì độc lập, tự do của Tổ quốc, phát huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng để chiến thắng kẻ thù, truyền thống của đơn vị: “Rừng Sác là nhà, bến cảng, kho tàng là trận địa, sông Lòng Tàu là quyết chiến điểm - có lệnh là đánh - hoàn cảnh nào cũng đánh - đã đánh là thắng”. Truyền thống ấy như một bài ca ra trận, theo người chiến sĩ đặc công xung trận và làm nên những chiến tích oai hùng. Tại chiến khu Rừng Sác, có 915 Liệt sĩ đã hy sinh và đến nay vẫn còn 542 Liệt sĩ chưa tìm được hài cốt. Thân xác các anh đã hòa vào đất mẹ để đất nước hôm nay được hòa bình, thống nhất.

Người dân tham quan Rừng Sác

Căn cứ cách mạng Rừng Sác đã được Bộ VHTT&DL xếp hạng Di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 2004. Ngày 21/01/2000, UNESCO đã công nhận rừng Sác là Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cần Giờ với hệ động thực vật đa dạng, độc đáo điển hình của vùng ngập mặn. Nơi này được hình thành trên vùng châu thổ rộng lớn của các cửa sông Đồng Nai, sông Sài Gòn và sông Vàm Cỏ. Tổng diện tích khu rừng ngập mặn Cần Giờ là 75.740 ha. Chiến khu rừng Sác năm xưa giờ đây đã trở thành di tích lịch sử, con đường rừng Sác xưa nằm giữa cánh rừng đước và trà xanh, nay đã trở thành con đường du lịch trên quê hương cách mạng Cần Giờ. Hiện nay, cùng với Địa đạo Củ Chi, Di tích lịch sử Chiến khu Rừng Sác - Cần Giờ là một trong những điểm tham quan về nguồn thú vị và là nơi du lịch dã ngoại dành cho du khách ở mọi miền đất nước khi đặt chân tới TPHCM. Các di tích lịch sử tại căn cứ Rừng Sác được bảo tồn gần như nguyên vẹn, như: nhà cảnh vệ, nhà đón tiếp, hầm trú ẩn, hội trường, nhà hậu cần, nhà quân y, nhà quân giới, nhà cơ yếu... Ngoài ra, ở đây còn lưu giữ, trưng bày những hình ảnh, hiện vật của CBCS Trung đoàn 10 năm xưa cũng như tái hiện lại cảnh chỉ huy Trung đoàn 10 đang nghe báo cáo tình hình thực địa và hạ quyết tâm tổ chức tập kích phá hủy kho xăng Nhà Bè, cảnh chiến sĩ Đoàn 10 tiêu diệt cá sấu, cách chưng cất nước mặn thành nước ngọt, cảnh đưa tiễn chiến sĩ vào trận đánh, trận địa súng DKZ pháo kích vào Dinh Độc lập...

Giữa rừng đước bao la mênh mông của Khu dự trữ sinh quyển rừng ngập mặn Cần Giờ, được hòa mình vào thiên nhiên thoáng mát, trong lành để tham quan tìm hiểu về lịch sử, ngồi canô luồn lách qua những sông rạch uốn lượn quanh co để đến tham quan căn cứ của Trung đoàn 10 Rừng Sác đã đi vào huyền thoại... mang lại cho du khách một trải nghiệm mới lạ, ý nghĩa.

Bài 3: Vùng Bưng 6 xã - từ bưng biền chiến khu đến đô thị sầm uất
 

Bình luận (0)

Lên đầu trang