Khoảnh khắc vĩ đại của thế kỷ XX

Mô tả Cách mạng Tháng 8/1945 như một "khoảnh khắc khi mọi thứ đều có thể xảy ra", bài phân tích lịch sử trên trang Inside Story (Australia) viết: "Tin tức về việc Tokyo đầu hàng Đồng minh ngày 15/8 lan truyền nhanh chóng khắp VN, châm ngòi cho hàng loạt cuộc biểu tình rầm rộ, chiếm giữ các cơ quan chính phủ, đốt phá tài liệu và thành lập các Ủy ban Cách mạng. Các thành viên của Đảng Cộng sản Đông Dương (ICP) đã nắm quyền kiểm soát Hà Nội, Huế, Sài Gòn và một số tỉnh lỵ dưới danh nghĩa Việt Minh; trong khi ở những nơi khác, các nhóm thanh niên nam, nữ cũng đạt được thành tựu tương tự. Đó là khoảnh khắc mà mọi thứ dường như đều có thể, khi người dân cảm thấy họ đang làm nên lịch sử, chứ không chỉ là chứng kiến điều đó xảy ra".

Viết về Cách mạng Tháng 8, Nhà xuất bản Đại học Cambridge trong một ấn phẩm diễn giải lại sự kiện này xuất bản ngày 23/3/2011 nhận định: "Cách mạng Tháng 8/1945 là bước ngoặt quan trọng nhất trong lịch sử cận đại VN, chính thức đánh dấu sự kết thúc của chủ nghĩa thực dân Pháp ở VN và mở đầu cho nền độc lập dân tộc của VN". Bài viết lưu ý: "Trong số nhiều tổ chức chính trị VN khi ấy, Việt Minh nổi lên là tổ chức duy nhất có khả năng hướng dẫn Nhân dân VN thông qua các Ủy ban Giải phóng hiện có”. Sau đó bài viết kết luận: "Như vậy, cả vận may lịch sử lẫn vai trò lãnh đạo Cách mạng đều là những yếu tố then chốt dẫn đến thành công của VN".

Insider đăng bức hình của AP chụp ảnh Bác Hồ phát biểu tại Tòa thị chính Paris ngày 04/7/1946 trong cuộc đàm phán với Pháp

Nhiều tờ báo của Argentina cũng đăng các bài viết đánh giá cao ý nghĩa Cách mạng Tháng 8 lịch sử của VN. Tờ AcercandoNaciones gọi đây là "Vietnam, a peaceful nation" (Việt Nam, một quốc gia hòa bình), khẳng định thành công của Cách mạng Tháng 8 là sự kết hợp sáng tạo giữa đấu tranh chính trị và vũ trang, dưới sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng Cộng sản VN, tạo nên thắng lợi vĩ đại và dẫn tới thành lập Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ngày 02/9/1945. Riêng đối với nhà báo người Argentina - Jorge Tuero, viết về VN đồng nghĩa với việc thừa nhận một dân tộc đã chiến thắng các triều đại phong kiến phương Bắc, thực dân Pháp cùng đoàn quân lê dương, đế quốc Nhật và đế quốc Mỹ.

Báo chí Algeria cũng có bài ca ngợi Cách mạng Tháng 8, gọi đó là thắng lợi đầu tiên của Nhân dân VN dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản đồng thời truyền cảm hứng mạnh mẽ cho phong trào giải phóng dân tộc ở Algeria. Dành nhiều thời gian nghiên cứu lịch sử VN, đặc biệt là Cách mạng Tháng 8/1945, nhà báo Pháp Gérard Arcelin nhận định: "Cách mạng Tháng 8/1945 do Đảng Cộng sản VN và Chủ tịch Hồ Chí Minh lãnh đạo đã thành công và có ý nghĩa to lớn trong việc mang lại độc lập, tự do cho Nhân dân VN. Họ đã trở thành chủ nhân của dân tộc và "kiến trúc sư” cho vận mệnh của mình. Hơn nữa, thắng lợi của Cách mạng Tháng 8/1945 của VN cũng ảnh hưởng đến nhiều quốc gia thuộc địa khác trên toàn cầu".

Nhiều tờ báo Lào như Pasaxon, PathetLao, LaoPhatthana từng phản ánh sự kiện trọng đại này. Họ nhấn mạnh đây là bước ngoặt Cách mạng khi giai cấp nông dân và công nhân lên nắm quyền lần đầu, lật đổ ách thống trị thuộc địa và phong kiến, mở đường cho nền dân chủ Nhân dân đầu tiên ở VN. Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 của VN, Pasaxon - cơ quan ngôn luận của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào - đã đăng bài viết ca ngợi thành công của Cách mạng Tháng 8 là động lực cho sự phát triển đất nước kể từ đó. Pasaxon nhấn mạnh thắng lợi của Cách mạng Tháng 8 đã tiếp thêm sức mạnh cho những thành tựu của VN trong công cuộc xây dựng, phát triển đất nước, thể hiện sự thực hiện đúng đắn đường lối của Đảng, sự lãnh đạo sáng suốt, tầm nhìn chiến lược của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Thành công của Cách mạng Tháng 8 đã khẳng định sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thể hiện sự kiên cường và khát vọng của dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản VN.

Báo KPL của Lào đưa tin về Lễ thượng cờ kỷ niệm Cách mạng Tháng 8

Nhân dịp này, báo KPL của Lào đã viết bài ca ngợi: "Cách mạng Tháng 8/1945 là cột mốc quan trọng trong lịch sử dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới - kỷ nguyên độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội. Từ thân phận nô lệ, Nhân dân VN đã vươn lên làm chủ đất nước và vận mệnh của mình. Tám thập kỷ trôi qua, VN đã vượt qua muôn vàn thử thách để vươn lên thành một quốc gia hùng mạnh, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, vai trò và uy tín ngày càng được khẳng định trên trường quốc tế".

Trang Khmertimeskh của Campuchia cũng đưa đậm thông tin về lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8/1945. Bài viết dẫn phát biểu của ông Sim Chy, Chủ tịch Hội Khmer - VN tại Campuchia, cho biết lễ kỷ niệm không chỉ là dịp ôn lại quá khứ hào hùng, mà còn khơi dậy tinh thần đoàn kết, chung tay xây dựng một VN hùng cường, phồn vinh. Ông nhấn mạnh, cộng đồng người VN tại Campuchia luôn hỗ trợ lẫn nhau, gìn giữ truyền thống văn hóa, đoàn kết đồng thời hòa nhập tốt với xã hội sở tại.

Đưa tin về đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8/1945, B2B News Networks có bài viết tựa đề "Nhớ về Cách mạng Tháng 8/1945: Bước ngoặt của Việt Nam". Trong đó có đoạn "Đối với VN, ngày 19 tháng 8 không chỉ là ngày kỷ niệm mà còn là sự hiện thực hóa quyền tự quyết và Cách mạng, đánh dấu chiến thắng của Nhân dân trước ách áp bức thực dân và phong kiến lâu đời. Nó mở đường cho nhà nước VN độc lập, định hướng xã hội chủ nghĩa đầu tiên". Bài viết nhấn mạnh "Dư âm của ngày 19 tháng 8 tiếp tục dẫn dắt sứ mệnh quốc gia. Lễ kỷ niệm kép này gắn kết chiến thắng lịch sử với khát vọng tăng trưởng, ổn định và sự công nhận toàn cầu ngày nay... Đây là ngày nhắc nhở cả người dân lẫn thế giới rằng nền độc lập được bảo vệ, tôn vinh và truyền lại để định hình chương tiếp theo".

Một tiết mục văn nghệ tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 và Quốc khánh 02/9 của Việt Nam được tổ chức tại thủ đô Phnom Penh (Campuchia) ngày 22/8 Ảnh: VNA qua Khmertimeskh

Giáo sư - Tiến sĩ Michael Brie, nhà triết học và khoa học xã hội người Đức, chia sẻ với Thông tấn xã VN nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng 8 (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh VN (02/9/1945 - 02/9/2025) rằng thành công của Cách mạng Tháng 8 ở VN là "ngọn hải đăng hy vọng" cho những người chống lại chủ nghĩa đế quốc trên toàn thế giới. Giáo sư Brie khẳng định Cách mạng Tháng 8 là bước ngoặt lịch sử không chỉ đối với VN, mà còn với các quốc gia thuộc địa trên toàn cầu.

Thật vậy, thành công của Cách mạng Tháng 8 không chỉ đánh dấu sự kết thúc của chế độ thực dân tại VN, mở ra kỷ nguyên độc lập, tự do cho dân tộc VN, mà còn khơi nguồn cho phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á, mở đầu cho cuộc đấu tranh bảo vệ nền độc lập trước sự trở lại của thực dân Pháp (Chiến tranh Đông Dương). Tám thập kỷ đã trôi qua, di sản của Cách mạng Tháng 8 vẫn trường tồn, vẫn là minh chứng hùng hồn cho những gì người dân bình thường có thể đạt được trong những thời khắc phi thường, tiếp tục truyền cảm hứng cho các phong trào đấu tranh vì công lý và độc lập trên toàn thế giới.

80 năm đã trôi qua, VN ngày nay vẫn mang tinh thần tự lực và khát vọng độc lập từ cuộc Cách mạng ấy.