Mở cao điểm tấn công truy quét buôn lậu, gian lận thương mại

Tình hình diễn biến phức tạp

Theo lãnh đạo các Bộ, ngành, cơ quan Trung ương, thành viên Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia, thời gian qua, tình hình vi phạm pháp luật về sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa vi phạm về nhãn hàng hóa, kinh doanh hàng hóa hết hạn sử dụng, không rõ nguồn gốc, kinh doanh hàng nhập lậu, hàng hóa không hóa đơn, chứng từ... tiếp tục diễn ra trên hầu hết các tỉnh, thành phố.

Các đơn vị, địa phương bắt giữ, xử lý hơn 34.000 vụ việc vi phạm; trong đó hơn 8.200 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu; hơn 25.100 vụ gian lận thương mại, gian lận về thuế; hơn 1.100 vụ hàng giả, vi phạm sử hữu trí tuệ; thu nộp ngân sách Nhà nước hơn 4.897 tỷ đồng; khởi tố hình sự gần 1.400 vụ, hơn 2.100 đối tượng.

Tuy nhiên, tình trạng hàng nhập lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn diễn biến phức tạp; tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ vẫn hoạt động công khai; tình trạng mua bán trái phép hóa đơn, gian lận thuế và lợi dụng điều kiện thuận lợi, thông thoáng trong chính sách nhập khẩu để buôn lậu, gian lận thương mại chưa được phát hiện, xử lý kịp thời.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp

Các đại biểu cho rằng, nguyên nhân là do hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật chưa đầy đủ, nhất là trong thương mại điện tử; trách nhiệm, nhận thức của một số người đứng đầu chưa rõ ràng, còn có biểu hiện né tránh, đùn đẩy; việc trao đổi, chia sẻ thông tin, cơ sở dữ liệu giữa các cơ quan chưa tốt; công tác phối hợp giữa các lực lượng chức năng còn chưa nhịp nhàng, nhất là trong bối cảnh có sự thay đổi, sắp xếp bộ máy của một số lực lượng.

Lãnh đạo các bộ, ngành đề xuất cùng với khắc phục các hạn chế kể trên, phải xây dựng các chương trình, kế hoạch, giải pháp trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả phù hợp diễn biến tình hình địa bàn và yêu cầu nhiệm vụ. Trong số đó, tập trung đấu tranh, ngăn chặn hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép vàng, ngoại tệ, hàng hóa giả mạo xuất xứ Việt Nam; sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ; rà soát các văn bản quy phạm pháp luật, các quy định liên quan đến công tác chống hàng giả, hàng kém chất lượng, kịp thời đề xuất sửa đổi, bổ sung các quy định.

Các lực lượng chức năng cần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; tăng cường kết nối, chia sẻ, cung cấp thông tin; triển khai và nâng cao hiệu quả các đường dây nóng, bảo đảm thu thập, xử lý kịp thời tin báo từ Nhân dân.

Đặc biệt, đẩy mạnh sản xuất, nâng cao chất lượng hàng hóa, với giá thành phù hợp, cạnh tranh cao; thúc đẩy phân phối, tăng tiếp cận hàng hóa cho người dân; tăng cường truyền thông và có công cụ, phương thức để người dân nhận biết và tham gia chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả; tổ chức kiểm tra, giám sát đối với công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm minh các cá nhân tiếp tay, bảo kê, bao che cho hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Cần phải đấu tranh, ngăn chặn

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là đáng khích lệ, đáng hoan nghênh. Tuy nhiên, tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa... vẫn diễn biến phức tạp, trên phạm vi rộng, nhiều lĩnh vực, số lượng lớn, ảnh hưởng đến trật tự an toàn xã hội, phát triển kinh tế - xã hội, đặc biệt ảnh hưởng tới sức khỏe, tâm lý người dân và uy tín của đất nước.

Hàng lậu tuồn qua biên giới

Thủ tướng Chính phủ cho rằng nguyên nhân của yếu kém là do công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp, các ngành, địa phương chưa thực sự quyết liệt, sâu sát, chưa bám vào các nội dung, nhất là nội dung mới, địa bàn mới, đối tượng mới xuất hiện; các cơ quan, địa phương có liên quan còn buông lỏng quản lý; thể chế còn thiếu, lạc hậu, chưa sát tình hình, nhất là những vấn đề mới, nhạy cảm nổi lên; quản lý Nhà nước của một số Bộ, ngành chưa chặt chẽ; công tác tổ chức, quy định chức năng nhiệm vụ còn chồng chéo, bỏ sót, có khoảng trống; công tác tham mưu chưa kịp thời, hiệu quả.

Cùng với đó, công tác kiểm tra, đôn đốc, xử lý còn hạn chế; chưa tạo được phong trào, huy động toàn dân trong việc phòng, chống sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng xâm phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu, gian lận thương mại, xuất xứ hàng hóa; công tác tuyên truyền chưa đáp ứng yêu cầu; người dân chưa hiểu hết hành vi tinh vi của các đối tượng; giải pháp quản lý quảng cáo, kinh doanh điện tử chưa hiệu quả; việc áp dụng, sử dụng cơ sở dữ liệu chưa được đẩy mạnh; một số tổ chức, cá nhân đồng lõa và tiếp tay cho vi phạm.

Cho rằng tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả còn diễn biến phức tạp, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu phải đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi, tiến tới chấm dứt tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng không rõ xuất xứ; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân, doanh nghiệp; góp phần thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, phục vụ phát triển nhanh, bền vững của đất nước, bảo vệ trật tự xã hội, an ninh, an toàn, an dân.

Theo Thủ tướng, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, không có xuất xứ, không rõ nguồn gốc, vi phạm sở hữu trí tuệ là công việc quan trọng của cả hệ thống chính trị, cần sự huy động sự vào cuộc của toàn dân, do đó phải làm thường xuyên, liên tục, không ngừng nghỉ; đặt sức khỏe, quyền, lợi ích hợp pháp của nhân dân, người tiêu dùng lên trên hết, trước hết; góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, uy tín đất nước, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Lưu ý việc tăng cường có hiệu quả công tác chống sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm sở hữu trí tuệ, buôn lậu, gian lận thương mại, hàng không rõ xuất xứ phải gắn liền với quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, không để chồng chéo, bỏ sót nhiệm vụ, đi đôi với nâng cao năng lực quản lý, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành, cơ quan, địa phương, lực lượng liên quan căn cứ chức năng, quyền hạn, chủ động rà soát, xây dựng, hoàn thiện thể chế; tổ chức thực hiện; kiểm tra, đôn đốc, xử lý vi phạm, đồng thời có hình thức khen thưởng kịp thời những cá nhân, tập thể làm tốt.

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu thành lập ngay Tổ công tác đặc biệt, do Phó Thủ tướng Chính phủ Bùi Thanh Sơn, Trưởng Ban chỉ đạo 389 làm Tổ trưởng, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, địa phương mở đợt cao điểm tấn công, đấu tranh, truy quét, ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, vi phạm bản quyền, sở hữu trí tuệ trên phạm vi cả nước trong vòng 1 tháng, từ ngày 15/5 đến 15/6/2025...