Quá trình hình thành xây dựng lực lượng Công an nhân dân Việt Nam trải qua nhiều giai đoạn, nhiệm vụ giữ gìn ANTT được thực hiện quyết tâm ngay từ khi được thành lập.
Tiếp nối truyền thống ấy, Lực lượng Công an nhân dân dưới sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Trung ương Đảng, sự quản lý thống nhất của Nhà nước cùng sự phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ, có hiệu quả của Quân đội nhân dân, các cấp, các ngành, lực lượng Công an nhân dân (CAND) đã không ngừng tiếp nối, phát huy truyền thống anh hùng vẻ vang, ngày càng lớn mạnh, trưởng thành về mọi mặt, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, thực sự là lực lượng vũ trang cách mạng trọng yếu, tin cậy, tuyệt đối trung thành của Tổ quốc, Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Qua các thời kỳ, lực lượng CAND đã đóng góp đặc biệt quan trọng trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước. Trong các cuộc kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ cứu nước, hàng chục nghìn cán bộ, chiến sĩ Công an đã anh dũng hy sinh hoặc cống hiến một phần xương máu của mình vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc. Ngay trong thời bình, từ năm 1975 đến nay, lực lượng CAND có hơn 1.000 cán bộ, chiến sĩ hy sinh và hàng ngàn đồng chí bị thương khi làm nhiệm vụ.
Đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm từng nhấn mạnh: "Mọi nhiệm vụ của lực lượng Công an nhân dân Việt Nam đều là nhiệm vụ hết sức vẻ vang, toàn lực lượng tiếp tục nỗ lực vượt qua khó khan, thách thức để hoàn thành xuất sắc hơn nữa, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó”.
Nhận thức vai trò to lớn của Nhân dân, Đảng, Nhà nước ta và lực lượng CAND luôn đặc biệt coi trọng công tác xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ; coi đây là một trong những phong trào cách mạng; một trong những biện pháp công tác cơ bản để đấu tranh phòng, chống tội phạm, nền tảng cơ bản của sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự an toàn xã hội. Phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ cũng là điều kiện để Nhân dân thực hiện quyền làm chủ trên lĩnh vực bảo đảm ANTT và phát huy vai trò to lớn của Nhân dân, ghi nhận truyền thống đoàn kết gắn bó máu thịt giữa Công an với Nhân dân.
Lực lượng Công an nhân dân Việt Nam không ngừng tập luyện, trau dồi kiến thức cũng như năng lực công tác nhằm đảm bảo tốt công tác đảm bảo An ninh chính trị và Trật tự an toàn xã hội trong tình hình mới.
Để tiếp tục phát huy vai trò của Nhân dân trong sự nghiệp đảm bảo ANTT, Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an luôn quán triệt phương châm, nguyên tắc “Việc gì lợi cho dân ta phải hết sức làm, việc gì hại đến dân ta phải hết sức tránh”; “Mọi hoạt động của lực lượng CAND đều đặt lợi ích chính đáng của Nhân dân lên trên hết, trước hết”; triển khai đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng, hiệu quả phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ. Tập trung làm tốt công tác tham mưu với Đảng, Nhà nước phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân, xây dựng thế trận an ninh nhân dân vững chắc, tạo thế chủ động trong công tác bảo vệ ANTT. Cụ thể là các dấu ấn của lực lượng Công an nhân dân như:
Tham mưu chiến lược là "điểm sáng"
Với tinh thần chủ động, sáng tạo, trách nhiệm cao, đã có trên 2.300 báo cáo tham mưu hiệu quả với Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội các chủ trương, giải pháp chiến lược về an ninh, trật tự, xây dựng lực lượng Công an nhân dân (CAND), phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại, nâng cao vị thế, uy tín của đất nước.
An ninh quốc gia được giữ vững
Giải quyết căn cơ, hiệu quả nhiều vấn đề an ninh từ cơ sở, từ ngoài biên giới quốc gia; không để xảy ra bị động bất ngờ trong mọi tình huống; bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn hơn 3.200 hoạt động, sự kiện chính trị, đối ngoại đặc biệt quan trọng của đất nước.
Trật tự, an toàn xã hội chuyển biến tích cực, xã hội ngày càng lành mạnh, an toàn
Kiềm chế, kéo giảm tội phạm bền vững; hoàn thành vượt mức nhiều chỉ tiêu Quốc hội giao. Công tác phòng, chống tội phạm tham nhũng, kinh tế được chỉ đạo quyết liệt, bài bản, xử lý nhiều “đại án”, có tính lan tỏa rộng rãi; điều tra làm rõ, xử lý nhiều đường dây, tổ chức phạm tội lớn, xuyên quốc gia liên quan ma túy, lừa đảo trực tuyến... gây bức xúc, bất an, được Nhân dân đồng tình ủng hộ.
Gương mẫu, đi đầu trong xây dựng, hoàn thiện pháp luật
Tham mưu, xây dựng các luật và văn bản dưới luật, giải quyết nhiều vấn đề mới, khó, phức tạp từ thực tiễn, phù hợp với xu thế phát triển như Luật Dữ liệu, Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; các Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử, thi hành Luật Căn cước...
Gương mẫu, đi đầu trong công tác xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng
Hoàn thành bố trí Công an xã cơ bản đủ sức giải quyết tình hình an ninh, trật tự tại cơ sở. Ra mắt Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự tại cơ sở trên toàn quốc. Tiên phong, dẫn dắt, gương mẫu đi đầu trong chuyển đổi số quốc gia, cải cách thủ tục hành chính phục vụ phát triển kinh tế, xã hội. Tham mưu triển khai, thúc đẩy mạnh mẽ các tiện ích công (sổ sức khỏe điện tử, cấp phiếu lý lịch tư pháp, đăng ký xe toàn trình, kiểm soát đăng ký xe, giấy phép lái xe, xử lý vi phạm tạm giữ giấy phép lái xe qua VNeID…), nỗ lực giải quyết các “điểm nghẽn” trong thực hiện Đề án 06 của Chính phủ…
Tiên phong, dẫn dắt, gương mẫu đi đầu trong chuyển đổi số quốc gia, cải cách thủ tục hành chính phục vụ phát triển kinh tế, xã hội
Tham mưu triển khai, thúc đẩy mạnh mẽ các tiện ích công (sổ sức khỏe điện tử, cấp phiếu lý lịch tư pháp, đăng ký xe toàn trình, kiểm soát đăng ký xe, giấy phép lái xe, xử lý vi phạm tạm giữ giấy phép lái xe qua VNeID…), nỗ lực giải quyết các “điểm nghẽn” trong thực hiện Đề án 06 của Chính phủ…
"Điểm tựa bình yên" của nhân dân trong gian khó, hiểm nguy
Hàng trăm nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ không quản gian khổ, hiểm nguy, cùng với các lực lượng chức năng và Quân đội nhân dân lăn xả cứu dân, giúp dân khắc phục hậu quả bão lũ, thiên tai, nhất là cơn bão lịch sử YAGI. Nhiều cán bộ, chiến sĩ Công an đã có những quyết định hết sức dũng cảm, táo bạo, thấm đẫm bản lĩnh cách mạng “vì Nhân dân phục vụ”, thật sự trở thành chỗ dựa, “điểm tựa” của Nhân dân.
Nỗ lực, đi đầu thực hiện chính sách an sinh xã hội, "cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bỏ lại phía sau"
Phối hợp, huy động nguồn lực hoàn thành xây dựng hàng chục ngàn căn nhà ở cho các hộ nghèo, gia đình khó khăn về nhà ở, gia đình chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số, bị ảnh hưởng thiên tai; đồng loạt dồn sức thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát... thể hiện truyền thống nhân văn, tương thân tương ái và trách nhiệm đối với nhân dân.
Đối ngoại Công an tiếp tục là "trụ cột" quan trọng trong đối ngoại của Đảng, Nhà nước
Đẩy mạnh hội nhập quốc tế và đối ngoại CAND, tham gia gìn giữ hòa bình quốc tế, góp phần mở rộng quan hệ và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Nỗ lực hiện đại hoá cơ sở vật chất
Quyết liệt, linh hoạt trong điều hành công tác tài chính, hậu cần - kỹ thuật, khẩn trương triển khai nhiều dự án trọng điểm, có ý nghĩa lịch sử như Trụ sở làm việc Bộ Công an, Sân bay Gia Bình; hoàn thành xây dựng nhà ở doanh trại cho Công an cấp xã... bước đầu hiện đại hóa cơ sở vật chất, đáp ứng kịp thời, hiệu quả công tác, chiến đấu của lực lượng CAND.
Thời gian tới, để xây dựng lực lượng CAND theo hướng "Tinh – gọn – mạnh – hiệu năng – hiệu lực – hiệu quả ", Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ Công an tiếp tục tham mưu Bộ Chính trị, Ban Bí thư chỉ đạo các giải pháp huy động sức mạnh của cả hệ thống chính trị thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 12-NQ/TW, ngày 16/3/2022 của Bộ Chính trị về "Đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới"; hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, bảo đảm cơ sở pháp lý đầy đủ cho công tác bảo đảm an ninh trật tự và tổ chức, hoạt động, cơ chế bảo vệ CAND.
Đồng thời, tập trung kiện toàn tổ chức bộ máy bên trong của công an đơn vị, địa phương tinh, gọn, mạnh, hoạt động theo hướng tập trung, chuyên sâu, phù hợp với thực tiễn yêu cầu, nhiệm vụ bảo đảm ANTT, gắn với đẩy mạnh thực hiện phân công, phân cấp, cơ cấu đội ngũ cán bộ theo khung tiêu chuẩn, tiêu chí bố trí cán bộ, làm cơ sở cho việc ấn định biên chế cho công an các đơn vị, địa phương theo khung danh mục vị trí việc làm, ưu tiên tăng cường cho công an cơ sở và lực lượng trực tiếp chiến đấu.
Tập trung nguồn lực để xây dựng, hiện đại hóa cơ sở vật chất, trang thiết bị kỹ thuật; tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ vào các mặt công tác công an. Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ cho cán bộ, chiến sĩ đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới.