Tại phiên thảo luận ở hội trường Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khoá XV về các nội dung cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 01/7/2024, các ý kiến đề nghị tăng lương nhưng cần có biện pháp hiệu quả để kiểm soát lạm phát giá các mặt hàng thiết yếu đang có xu hướng tăng lên nhằm đảm bảo ý nghĩa của việc tăng lương, tăng thu nhập.
Qua thảo luận, các đại biểu cơ bản đồng tình với sự cần thiết thực hiện các nội dung cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, các khoản trợ cấp từ ngày 1/7/2024.
Phát biểu về nội dung này, đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp thống nhất với Tờ trình của Chính phủ về thực hiện cải cách tiền lương và các chính sách liên quan theo lộ trình phù hợp, từng bước thận trọng, chắc chắn, đảm bảo tính khả thi, hiệu quả, phù hợp với khả năng chi trả của ngân sách.
Đại biểu Phạm Văn Hòa - Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp
Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, việc tính lương theo vị trí, việc làm cần phải sửa đổi rất nhiều quy định về chính sách, chế độ gắn với mức lương cơ sở hiện hành; đồng thời, cần phải sắp xếp lại nhiều chế độ phụ cấp hiện nay thành một chế độ phụ cấp mới.
“Khi bỏ phụ cấp nghề thâm niên của một số công chức, viên chức chuyên ngành, họ rất tâm tư khi không còn phụ cấp nữa. Có nhiều trường hợp phụ cấp rất cao nhưng khi sắp xếp theo mức lương mới thì sẽ bị giảm rất nhiều, nhất là ở vùng cao, vùng khó khăn. Đây là những vấn đề rất khó và phức tạp. Mặc dù hiện nay nhiều bộ, ngành, địa phương đã phê duyệt Đề án vị trí việc làm, nhưng theo báo cáo còn chưa đảm bảo tính đồng bộ, chưa được tương đồng với nhau”, đại biểu nêu rõ.
Vì vậy, đại biểu Phạm Văn Hòa đồng thuận việc Chính phủ trình Quốc hội tiếp tục thực hiện lộ trình tăng mức lương cơ sở, lương hưu, phụ cấp, các chế độ, chính sách là rất cần thiết.
Đồng tình với ý kiến của đại biểu Phạm Văn Hòa, đại biểu Trần Hoàng Ngân - Đoàn ĐBQH TPHCM cho rằng, thực hiện cải cách tiền lương theo tinh thần Kết luận số 83-KL/TW năm 2024 của Bộ Chính trị sao cho phù hợp.
Nêu dẫn chứng quá trình tăng mức lương cơ sở tác động đến lạm phát, đại biểu Trần Hoàng Ngân nêu rõ: Trong vòng 20 năm, chúng ta đã có 14 lần tăng mức lương cơ sở, trong đó, năm 2005, khi tăng lương cơ sở 20,7% thì lạm phát giảm từ 8,5% xuống 8,4%. Năm 2006, khi tăng lương cơ sở 28,57% thì lạm phát giảm từ 7,5 xuống 6,3%. Năm 2012, tăng lương cơ sở 26,5% thì lạm phát giảm từ 18,6% xuống còn 9,2%. Năm 2016, tăng lương cơ sở 5,2% thì lạm phát giảm từ 6,6% xuống 2,7%. Và năm 2023, tăng lương cơ sở 20,8% thì lạm phát giảm còn 3,25%.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân - Đoàn ĐBQH TPHCM
Đại biểu nhận thấy, có 2 lần tăng lương cơ sở làm tăng lạm phát, đó là năm 2008, khi tăng lương cơ sở 20% thì lạm phát tăng từ 6,3% lên 23%. Và năm 2011, khi tăng lương cơ sở lên 13,7% thì lạm phát tăng từ 9,2% lên 18,6%. Tuy nhiên, năm 2008 và năm 2011, việc lạm phát này không chỉ do tăng lương cơ sở mà do lạm phát thế giới và giá dầu thế giới tăng, cộng với tỉ giá trong nước tăng.
Thời gian tới, chúng ta đã có bài học kinh nghiệm để hạn chế lạm phát khi tăng lương cơ sở, do đó, đại biểu Trần Hoàng Ngân đề nghị Chính phủ cần quan tâm đến một số nội dung sau:
Thứ nhất, chính sách tiền tệ, chủ động linh hoạt theo lạm phát mục tiêu 4% và giữ ổn định tỷ giá.
Thứ hai, việc điều chỉnh giá các hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước quản lý như điện, học phí, giá dịch vụ khám chữa bệnh phải giãn ra, không cùng một lúc và cách xa ngày 01/7/2024.
Thứ ba, phải chuẩn bị nguồn hàng đảm bảo cung hàng hóa, không để thiếu hàng, thúc đẩy sản xuất.
Thứ tư, quan trọng nhất là phải kiểm soát lạm phát tâm lý, lạm phát tin đồn, lạm phát domino, té nước theo mưa và phải tăng cường kiểm tra, thanh tra, xử phạt nghiêm minh các vấn đề liên quan đến pháp luật về giá.
Giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu quan tâm, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái cho biết, sẽ tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội và tiếp tục chỉ đạo quyết liệt hơn về vấn đề này để thực hiện Nghị quyết 27-NQ/TW cũng như các nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ. Đặc biệt, việc tăng lương lần này phải quan tâm đến kiểm soát được giá, đến cung cầu hàng hóa, đặc biệt là mặt hàng thiết yếu.
Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, qua thảo luận, các đại biểu Quốc hội thống nhất trong bối cảnh hiện nay rất cần thiết thực hiện các nội dung cải cách tiền lương, điều chỉnh lương hưu, các khoản trợ cấp từ ngày 01/7/2024 để đảm bảo đời sống cho công chức, viên chức, người lao động, người nghỉ hưu và các đối tượng chính sách.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành phiên họp
Các đại biểu Quốc hội đề nghị Chính phủ, Quốc hội khẩn trương thực hiện các nhiệm vụ theo thẩm quyền để cải cách toàn diện tiền lương, lương hưu, trợ cấp theo chủ trương của Đảng, trước mắt cần triển khai đầy đủ, kịp thời, hiệu quả Kết luận số 83-KL/TW của Bộ Chính trị đảm bảo thống nhất công bằng, công khai, minh bạch, tăng thu nhập cho người hưởng lương và trợ cấp.
Các đại biểu cũng tham gia ý kiến về nguồn lực từ ngân sách nhà nước từ Quỹ bảo hiểm xã hội, tạo điều kiện đảm bảo các văn bản hướng dẫn, công tác phổ biến tuyên truyền để chính sách nhanh chóng đi vào cuộc sống, tạo sự đồng thuận trong nhân dân.
Các đại biểu đề nghị cần hoàn thiện cơ chế quản lý tiền lương thu nhập, chế độ nâng lương, chế độ tiền lương gắn với tinh giản bộ máy, biên chế, vị trí việc làm; đồng thời, đề nghị cùng với việc tăng lương thu nhập, cần có biện pháp hiệu quả kiểm soát lạm phát giá cả các mặt hàng thiết yếu đang có xu hướng tăng lên để đảm bảo ý nghĩa của việc tăng lương, tăng thu nhập.
Phó Chủ tịch Quốc hội cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo các cơ quan của Quốc hội phối hợp với Chính phủ, các cơ quan của Chính phủ và các cơ quan liên quan tổng hợp các ý kiến phát biểu tại tổ và hội trường để tiếp thu, giải trình đầy đủ và đưa các nội dung cần thiết, phù hợp vào Nghị quyết Kỳ họp trình Quốc hội xem xét, quyết định.