Toàn cảnh Diễn đàn
Sự kiện lần này tạo nền tảng để doanh nghiệp TP.Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ cơ hội hợp tác với Nhật Bản nói chung và tỉnh Hyogo nói riêng. Đây cũng là dịp để kết nối, mở rộng quan hệ đối tác, thúc đẩy hợp tác đầu tư – thương mại với các doanh nghiệp Nhật Bản trong thời gian tới.
Năm 2007, TP.Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo chính thức ký kết Ý định thư thiết lập quan hệ hữu nghị hợp tác. Từ đó đến nay, quan hệ giữa hai địa phương không ngừng phát triển mạnh mẽ, trở thành một trong những mô hình hợp tác cấp địa phương tiêu biểu, bền vững và hiệu quả giữa Việt Nam và Nhật Bản. Hợp tác giữa TP.Hồ Chí Minh và Hyogo đã đóng góp tích cực vào mối quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Nhật Bản, vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và toàn cầu.
Trong thời gian qua, hai bên đã phối hợp tổ chức 6 kỳ Diễn đàn Kinh tế, duy trì trao đổi đoàn lãnh đạo và doanh nghiệp một cách đều đặn. Quan hệ hợp tác không ngừng mở rộng, từ thương mại – đầu tư sang các lĩnh vực mới như giáo dục, môi trường, công nghệ và phát triển đô thị. Mỗi bước tiến đều được xây dựng trên nền tảng tin cậy, tầm nhìn chiến lược của lãnh đạo hai địa phương và sự đồng hành tích cực từ cộng đồng doanh nghiệp hai bên.
Diễn đàn Kinh tế TP.Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo lần thứ 7 diễn ra trong bối cảnh thế giới đang đối mặt với nhiều biến động địa chính trị, kinh tế và khủng hoảng môi trường – khí hậu.
Theo các báo cáo cập nhật tháng 7/2025 của Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), tăng trưởng kinh tế toàn cầu tiếp tục chậm lại; các chuỗi cung ứng toàn cầu đang được tái cấu trúc dưới áp lực của xu hướng xanh hóa và số hóa. Cùng lúc, biến đổi khí hậu ngày càng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các đô thị ven biển, đặt ra thách thức lớn cho phát triển bền vững.
TP.Hồ Chí Minh xác định chuyển đổi xanh – chuyển đổi số là động lực đột phá trong giai đoạn phát triển mới
Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Lộc Hà phát biểu tại Diễn đàn
Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế, Phó Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Nguyễn Lộc Hà, nhấn mạnh: Thành phố kiên định phương châm lấy con người làm trung tâm, không đánh đổi môi trường để đổi lấy tăng trưởng kinh tế đơn thuần. Mọi mục tiêu phát triển đều phải gắn với cải thiện chất lượng sống cho người dân.
Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố, trong bối cảnh mới, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số là yêu cầu khách quan, lựa chọn chiến lược và động lực đột phá cho tăng trưởng nhanh và bền vững. Để hiện thực hóa, TP.Hồ Chí Minh đã thành lập Tổ công tác chuyển đổi xanh và triển khai Khung chiến lược phát triển xanh đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050, tập trung vào bốn nội dung: phát triển nguồn lực xanh, xây dựng hạ tầng xanh, thúc đẩy hành vi xanh và xác định các ngành tiên phong. Thành phố đặt mục tiêu giảm 10% phát thải khí nhà kính vào năm 2030 và đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Từ ngày 01/7/2025, với việc hợp nhất địa giới hành chính cùng Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu, TP.Hồ Chí Minh bước vào giai đoạn phát triển mới với quy mô mở rộng và không gian phát triển đa chiều. Thành phố đặt mục tiêu trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, công nghiệp công nghệ cao, logistics và du lịch biển tầm khu vực và quốc tế. Chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và đổi mới sáng tạo sẽ là nền tảng cho sự phát triển này.
Trong không gian phát triển mới này, quan hệ hợp tác giữa TP.Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo sẽ có thêm nhiều điểm chạm và cơ hội để mở rộng, nhất là trong các lĩnh vực tiên phong như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, năng lượng tái tạo, nâng cấp ngành nghề…
Ông Hattori Yohei, Phó Thống đốc tỉnh Hyogo (Nhật Bản) phát biểu tại Diễn đàn
Nhắc lại lịch sử quan hệ giao lưu tốt đẹp, ông Hattori Yohei, Phó Thống đốc tỉnh Hyogo (Nhật Bản) đánh giá cao mối quan hệ hợp tác sâu sắc giữa TP. Hồ Chí Minh và Hyogo, được thiết lập từ Biên bản ghi nhớ ký năm 2007 và nâng cấp qua việc tổ chức luân phiên Diễn đàn Kinh tế từ năm 2017. Việc gia hạn Biên bản ghi nhớ vào tháng 5/2024 tiếp tục đưa quan hệ song phương lên tầm chiến lược toàn diện.
Phó Thống đốc Hyogo nhấn mạnh, hợp tác phát triển nguồn nhân lực là trọng tâm, với các chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nước ngoài, trong đó có người Việt Nam, sinh sống và làm việc lâu dài tại Nhật Bản. Ông kỳ vọng lực lượng lao động Việt Nam sẽ trở thành cầu nối quan trọng cho doanh nghiệp Hyogo mở rộng đầu tư tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp tại Hyogo đang tăng cường ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất để đối phó với thách thức dân số. Ông Hattori khẳng định, sự hiện diện của lãnh đạo và doanh nghiệp hai bên tại Diễn đàn lần này là cơ hội thúc đẩy mạng lưới hợp tác, mở rộng kinh doanh và tăng cường kết nối ở tầm khu vực và toàn cầu.
Đẩy mạnh hợp tác kinh tế và chuyển đổi số giữa TP.Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo
Ông Ono Masuo, Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP.Hồ Chí Minh phát biểu tại Diễn đàn
Ông Ono Masuo, Tổng Lãnh sự Nhật Bản tại TP.Hồ Chí Minh, khẳng định Diễn đàn là nền tảng quan trọng thúc đẩy giao lưu kinh tế hai chiều giữa TP.Hồ Chí Minh và tỉnh Hyogo thông qua kết nối giữa chính quyền và doanh nghiệp.
Ông Ono Masuo nhận định, sau khi mở rộng địa giới hành chính, TP.Hồ Chí Minh mới đã trở thành đô thị kinh tế lớn nhất Việt Nam, thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ các doanh nghiệp Nhật Bản, trong đó có Hyogo. Nhu cầu về nhân lực chất lượng cao từ Việt Nam cũng gia tăng, thể hiện qua các chương trình kết nối giữa sinh viên Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh và doanh nghiệp Nhật, do tỉnh Hyogo hỗ trợ.
Đáng chú ý, việc Sân bay Kobe được quốc tế hóa trong năm nay mở ra cơ hội thiết lập các chuyến bay thuê bao giữa Kobe và Việt Nam, tạo điều kiện thuận lợi cho giao thương và giao lưu nhân lực giữa hai địa phương.
Trong khuôn khổ Diễn đàn, ông Võ Minh Thành, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.Hồ Chí Minh đã giới thiệu Chương trình Chuyển đổi số của thành phố, hướng tới mục tiêu trở thành đô thị thông minh vào năm 2030. TP.Hồ Chí Minh hiện đứng thứ hai toàn quốc về Chỉ số Chuyển đổi số cấp tỉnh trong hai năm liên tiếp (2022–2023).
Ông Võ Minh Thành, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP.Hồ Chí Minh phát biểu tại Diễn đàn
Thành phố đã xây dựng nền tảng hạ tầng số vững chắc, với mạng cáp quang phủ đến cấp xã và 96% người dân sử dụng điện thoại thông minh. Về chính quyền số, TP.Hồ Chí Minh đã triển khai nhiều hệ thống lõi như LGSP, Cổng dịch vụ điện tử, Tổng đài 1022 và một ứng dụng tích hợp dành cho công dân số.
Chiến lược quản trị dữ liệu được coi là trụ cột trung tâm, tập trung vào dữ liệu công dân, doanh nghiệp và đô thị. Thành phố hiện vận hành 45 cơ sở dữ liệu dùng chung và cung cấp 91 bộ dữ liệu mở cho người dân, doanh nghiệp.
Về kinh tế số, TP.Hồ Chí Minh đặt mục tiêu đạt tỷ trọng 25% GRDP vào năm 2025 và 40% vào năm 2030. Thành phố đang tập trung phát triển các khu công nghệ cao, nổi bật là Chuỗi Công viên Phần mềm Quang Trung (QTSC) với 146 doanh nghiệp, hơn 10.500 việc làm và doanh thu gần 500 triệu USD. Các tập đoàn lớn như FPT, CMC, Intel, Samsung hiện cũng đang hoạt động tại các khu công nghệ cao khác trên địa bàn, đồng thời TP.Hồ Chí Minh đang quy hoạch thêm hai công viên phần mềm mới để đón đầu xu hướng tăng trưởng.
Định hướng chiến lược phát triển xanh của TP.Hồ Chí Minh
Ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh phát biểu tại Diễn đàn
Trình bày định hướng chiến lược trong bối cảnh mới, ông Phạm Bình An, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP.Hồ Chí Minh, nhấn mạnh: chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu để phát triển bền vững, nhất là khi thành phố đang đối mặt với thách thức môi trường ngày càng lớn.
Chiến lược này được xây dựng trong bối cảnh Việt Nam đã cam kết đạt phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050 tại COP26, cùng với xu thế siết chặt tiêu chuẩn môi trường toàn cầu. Từ ngày 01/7/2025, sau khi mở rộng địa giới hành chính, TP. Hồ Chí Minh mới sẽ phải tái thiết mô hình quản trị, trong đó chuyển đổi xanh là trụ cột cốt lõi.
Thành phố định hướng chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo hướng kinh tế xanh, tuần hoàn và số; đồng thời gắn kết mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội với bảo vệ môi trường.
Các lĩnh vực được ưu tiên chuyển đổi gồm: năng lượng, công nghiệp, giao thông vận tải, hạ tầng đô thị, thương mại - dịch vụ và nông nghiệp. Trong đó, TP.Hồ Chí Minh đặt mục tiêu trở thành trung tâm năng lượng tái tạo quốc gia, khai thác hiệu quả điện gió ngoài khơi tại Bà Rịa - Vũng Tàu, phát triển điện mặt trời, điện rác.
Song song đó, thành phố sẽ chuyển đổi các khu công nghiệp theo mô hình sinh thái, tuần hoàn, đẩy mạnh công nghệ cao nhằm giảm tiêu hao năng lượng. Ở mảng hạ tầng, ưu tiên phát triển giao thông công cộng khối lượng lớn, công trình xanh và các dự án xử lý môi trường ứng dụng công nghệ hiện đại.
Một điển hình đang được triển khai là chương trình “Vì một Cần Giờ xanh”, với mục tiêu trong 5 năm tới đưa địa phương này trở thành đô thị kiểu mẫu về xanh và “net-zero”. Chương trình bao gồm đánh giá trữ lượng carbon của rừng ngập mặn để tham gia thị trường carbon toàn cầu, sử dụng năng lượng sạch, phát triển giao thông xanh, hoàn thiện xử lý chất thải, thay thế túi nilon bằng sản phẩm thân thiện và hình thành ít nhất một “làng xanh”.
Được biết, Nhật Bản là đối tác đầu tư chiến lược, giữ vị trí thứ 3 trong 129 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư trực tiếp tại TP.Hồ Chí Minh. Tính đến tháng 6 năm 2025, các nhà đầu tư Nhật Bản đã có 2.232 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 15,4 tỷ USD, chiếm khoảng 19,4% tổng vốn FDI toàn Thành phố. Sự đồng hành của các tập đoàn lớn như AEON, Mitsubishi Corporation, Hitachi Zosen, ngân hàng MUFG và Mizuho, cùng Tokyu Corporation là minh chứng rõ nét cho niềm tin vào môi trường đầu tư của Thành phố.