(CAO) Chiều 14/11, ông Trần Lưu Quang, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy TP.HCM, Trưởng Ban Chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM (gọi tắt là Ban Chỉ đạo) chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo và làm việc với Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM về chiến lược phát triển mạng lưới đường sắt trên địa bàn Thành phố.
Cùng dự có ông Nguyễn Văn Được, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP.HCM; các Phó Chủ tịch UBND Thành phố cùng đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành Thành phố.
Tại cuộc họp, Giám đốc Sở Xây dựng Thành phố Trần Quang Lâm cho biết, theo quy hoạch được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, mạng lưới đường sắt Quốc gia tại khu vực đầu mối TP.HCM gồm 7 tuyến với tổng chiều dài 547km. Trong khi đó, mạng lưới đường sắt đô thị của riêng TP.HCM gồm 27 tuyến với tổng chiều dài 1.024km. Thành phố đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ hoàn thành khoảng 232km đường sắt đô thị, với tổng mức đầu tư sơ bộ khoảng 19,67 tỷ đô la Mỹ.
Trong giai đoạn 2025 – 2030, TP.HCM tập trung đầu tư và hoàn thành 6 tuyến quan trọng gồm: Tuyến Metro số 2 (đoạn Bến Thành – Tham Lương); tuyến Metro số 2 (Bến Thành – Thủ Thiêm); tuyến Thủ Thiêm – Long Thành; tuyến thành phố mới Bình Dương – Suối Tiên; tuyến Thủ Dầu Một – TP.HCM; giai đoạn 1, tuyến Metro số 6 (Tân Sơn Nhất – Phú Hữu) và tuyến Bến Thành – Cần Giờ.
Theo đánh giá, nguồn vốn Trung ương và ngân sách TP.HCM chỉ đáp ứng được khoảng 66% tổng nhu cầu đầu tư. Do đó, Thành phố cần khẩn trương xây dựng đề án huy động các nguồn lực bổ sung, trong đó có khai thác quỹ đất theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng) và các phương thức hợp tác công – tư (PPP), đặc biệt là hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT).

Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang trao đổi với Trưởng Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM - Ảnh: VIỆT DŨNG - SGGP
Đề xuất tại cuộc họp, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP.HCM Trương Minh Huy Vũ cho rằng, cần thành lập Tổng Công ty Đường sắt đô thị do Nhà nước nắm 100% vốn, trực thuộc UBND TP.HCM để đảm bảo đầu tư, quản lý và vận hành đồng bộ hệ thống Metro.
Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được yêu cầu các sở, ngành và đơn vị liên quan lựa chọn nhà đầu tư có năng lực, rà soát tổng thể quy hoạch mạng lưới đường sắt phù hợp với không gian mới của TP.HCM để cập nhật vào quy hoạch chung của thành phố và điều chỉnh quy hoạch TP.HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đồng thời, rà soát, tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch khu vực phát triển đô thị theo hướng TOD xung quanh nhà ga, depot đường sắt đô thị để khai thác nguồn lực này phục vụ cho sự phát triển thành phố.
Phát biểu kết luận, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang yêu cầu toàn hệ thống chính trị thành phố tập trung hoàn thành 6 tuyến Metro của TP.HCM và 2 tuyến đường sắt quốc gia mà Trung ương đã giao. Riêng với 3 tuyến trọng điểm (Metro số 2 Bến Thành – Tham Lương, Metro số 2 Bến Thành – Thủ Thiêm, và tuyến Thủ Thiêm – Long Thành), Bí thư Thành ủy chỉ đạo phải hoàn thành trước năm 2030, yêu cầu rõ ràng từng mốc tiến độ, phân công trách nhiệm cụ thể, tránh tình trạng trì trệ, chồng chéo. Thành phố sẽ tổ chức khởi công tuyến Bến Thành – Cần Giờ vào ngày 19/12 tới đây, yêu cầu các sở ngành thực hiện song song nhiều đầu việc để đảm bảo tiến độ, không để xảy ra tình trạng chờ đợi, ách tắc do thiếu phối hợp.
Song song đó, Ban Quản lý đường sắt đô thị TP.HCM xây dựng 2 sơ đồ Gantt (biểu đồ tiến độ): một sơ đồ từ nay đến năm 2030 và một sơ đồ từ nay đến tháng 6/2026, để theo dõi đầy đủ tiến độ của từng sở, ban, ngành trong việc thực hiện nhiệm vụ phát triển mạng lưới đường sắt.

Quy hoạch hệ thống đường sắt đô thị tại TP.HCM
Đối với công tác tái định cư, Bí thư Thành ủy TP.HCM Trần Lưu Quang nhấn mạnh tinh thần ưu tiên bố trí tái định cư theo từng dự án. Trong thời gian người dân phải di dời khỏi nơi ở cũ mà khu tái định cư chưa hoàn thành, thành phố hoàn toàn có cơ chế hỗ trợ tiền thuê nhà cho họ trong thời gian chờ nhận chỗ trong khu tái định cư. Bí thư Thành ủy cũng lưu ý, cần tính toán chuẩn bị một phần quỹ nhà xây sẵn ở những vị trí thuận lợi, có khả năng sinh lợi nhằm giải quyết kịp thời các trường hợp đặc biệt, bảo đảm người dân không chỉ có chỗ ở mà còn có điều kiện sinh kế, ổn định cuộc sống về lâu dài.
| Tuyến Bến Thành - Tham Lương khởi công đầu năm 2026 Về tiến độ triển khai tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành – Tham Lương), Giám đốc Sở Xây dựng TP.HCM cho biết, Thành phố dự kiến khởi công dự án trong tháng 01/2026. Đây là tuyến Metro đầu tiên tại TP.HCM áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù theo Nghị quyết 188/2025/QH15 của Quốc hội, về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt để phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị tại TP.Hà Nội và TP.HCM. |