(CAO) Sáng 21/3, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM, Viện Nghiên cứu phát triển và Ban Quản lý Khu công nghệ cao TPHCM tổ chức Hội thảo “Xây dựng Trung tâm công nghệ cao (CNC) đa mục tiêu tại TPHCM”. Đến dự có đồng chí Nguyễn Văn Được, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TPHCM.
Tạo ra những động lực mới để đột phá
Phát biểu tại hội thảo, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Văn Được cho biết, TPHCM giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế quốc gia. Trải qua những giai đoạn khác nhau, nhưng TPHCM vẫn vươn lên phát triển và giữ vị trí đầu tàu kinh tế của đất nước. Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Văn Được cũng chia sẻ, một số chuyên gia cho rằng nền kinh tế TP có dấu hiệu chạm đến ngưỡng của sự tăng trưởng. Có một số ngành, lĩnh vực nếu TP không tập trung tạo ra những động lực mới, mở rộng nhân tố mới sẽ không tạo ra được những đột phá. Việc mở ra những nhân tố mới đảm bảo TP phát triển bền vững, tạo ra những đột phá mới như: Kinh tế số, công nghệ số, kinh tế trí thức… Đây là lĩnh vực TP có nguồn tài nguyên, nhân lực; sẽ tạo động lực mới để TP phát triển nếu nắm bắt được cơ hội này…
Đồng chí Nguyễn Văn Được phát biểu.
Đề cập một số giải pháp để TP phát triển bền vững, tạo ra những đột phá mới, đồng chí Nguyễn Văn Được chia sẻ một nội dung về việc xây dựng Trung tâm CNC đa mục tiêu tại TPHCM. Đồng chí mong muốn các đại biểu đóng góp cho TP về việc chọn vị trí, cơ sở thực tiễn và khoa học, ý tưởng để TP xây dựng Trung tâm CNC đa mục tiêu tại TPHCM có khả thi, hiệu quả, tạo động mới cho TP phát triển kinh tế xanh, kinh tế số,... giúp TP tạo ra đột phá trong phát triển.
Nhấn mạnh sự cần thiết hình thành Khu CNC đa mục tiêu tại TPHCM, Giám đốc Sở Khoa học Công nghệ TPHCM Lâm Đình Thắng cho biết, các nghị quyết của Trung ương và chương trình hành động của Thành ủy và UBND TPHCM đều khẳng định cần có khu công nghệ thông tin tập trung hoặc khu CNC tập trung tại TPHCM. Hiện có nhiều định hướng, góp ý khác nhau về địa điểm đặt khu này như ở các khu vực khác nhau: Củ Chi, Thủ Đức, Nhà Bè...
Đồng chí Lâm Đình Thắng thông tin, TP đang có 3 khu CNC tập trung quy mô lớn là: Khu Công nghệ phần mềm Quang Trung, Khu CNC TPHCM, Trung tâm Công nghệ sinh học. Cùng với đó, TPHCM còn một hệ sinh thái lớn nhưng nhỏ lẻ ở nhiều đơn vị trên toàn TP gồm các khu công nghiệp, khu chế xuất, các trung tâm tại các trường đại học… góp nên một hệ sinh thái lớn về công nghệ của TP.
Về hạ tầng, TPHCM thời gian qua đã đầu tư mạnh và sâu cho hạ tầng về viễn thông, hạ tầng dữ liệu dùng chung của các cơ quan nhà nước có thể chia sẻ cho xã hội và doanh nghiệp khai thác, kho dữ liệu nền tảng GS cũng đã hình thành nhưng chưa được sử dụng và phát huy tối đa.
Tuy nhiên, đồng chí Lâm Đình Thắng cũng nêu những thách thức hiện nay là thiếu kết nối thông suốt và phát huy sức mạnh chung để hình thành và tạo nên thương hiệu công nghệ số để kêu gọi đầu tư quốc tế…
Trung tâm CNC đa mục tiêu - xu hướng tất yếu
Trưởng Ban Quản lý Khu Công nghệ cao TP Nguyễn Kỳ Phùng đã nhấn mạnh đến các đặc điểm chính của trung tâm CNC đa mục tiêu. Đó là tích hợp đa ngành, đa lĩnh vực (vi mạch bán dẫn, AI, Công nghệ sinh học); nghiên cứu, phát triển và chuyển giao công nghệ; đào tạo và phát triển nguồn nhân lực; ươm tạo doanh nghiệp CNC; hợp tác quốc tế và thu hút đầu tư (kết nối, thu hút các doanh nghiệp/tập đoàn công nghệ toàn cầu đầu tư; hợp tác quốc tế để thúc đẩy phát triển khoa học và công nghệ).
Quang cảnh hội thảo.
Đại diện Khu CNC TPHCM cho biết, chủ trương xây dựng và phát triển Trung tâm CNC đa mục tiêu là xu hướng tất yếu nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và chuyển dịch kinh tế theo hướng CNC. Để phát triển thành công, Trung tâm CNC cần tích hợp các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn, tạo điều kiện thuận lợi cho R&D (nghiên cứu và phát triển), thu hút doanh nghiệp khởi nghiệp, đồng thời gắn kết với đô thị thông minh để đảm bảo tính bền vững.
Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Vũ Chí Kiên đã đề xuất nhóm ngành công nghệ cao mũi nhọn cho TPHCM. Trong đó Trung tâm CNC đa mục tiêu nên tập trung nhóm ngành công nghệ số mà TP có lợi thế cạnh tranh về nguồn nhân lực và cơ sở hạ tầng, đồng thời có thể tạo hiệu ứng lan tỏa cho toàn bộ nền kinh tế. Các ngành công nghệ bán dẫn, phát triển vi mạch và linh kiện điện tử cao cấp; phần mềm và AI; công nghệ giải trí số; điện tử tiêu dùng; an ninh mạng.
Đề xuất phương thức phát triển Trung tâm CNC đa mục tiêu, đại diện Viện Nghiên cứu phát triển TP cho biết có hai cách tiếp cận chiến lược để phát triển Trung tâm CNC đa mục tiêu tại TPHCM. Cụ thể là điều chỉnh Khu CNC hiện hữu. Theo đó điều chỉnh quy hoạch để phù hợp với mô hình trung tâm CNC đa mục tiêu; nâng cấp cơ sở hạ tầng kỹ thuật và công nghệ thông tin hiện có; cải thiện chính sách ưu đãi và hỗ trợ doanh nghiệp CNC; tăng cường kết nối giữa các đơn vị trong khu hiện hữu và các khu chức năng đô thị xung quanh.
Cách tiếp cận thứ 2 là phát triển khu CNC mới. Theo đó, quy hoạch một Trung tâm CNC mới trong Đồ án quy hoạch chung TP với chức năng sử dụng đất hỗn hợp đáp ứng các tiêu chí của trung tâm CNC đa mục tiêu. Ưu tiên lựa chọn từ quỹ đất do nhà nước quản lý để rút ngắn thời gian đầu tư. Khu đất được lựa chọn cần có kết nối hạ tầng giao thông tốt đến các trung tâm đô thị và các cửa ngõ thương mại quốc tế của Vùng TPHCM.
Viện Nghiên cứu phát triển TP kiến nghị sớm định vị Trung tâm CNC trong đồ án Quy hoạch chung TP; xây dựng cơ chế quản lý hiệu quả; ưu tiên phát triển các lĩnh vực mũi nhọn; tăng cường hợp tác quốc tế.
Tại hội thảo, các đại biểu thống nhất cần đầu tư theo hướng đa mục tiêu, đa ngành, đa lĩnh vực. Nhiều ý kiến cho rằng cần tận dụng nguồn lực đầu tư sẵn có của TP để triển khai nhanh nội dung này. Có thể xây dựng Trung tâm CNC đa mục tiêu tại TPHCM theo mô hình chuỗi; phát huy tối đa nguồn lực từ các trường đại học, trong đó có các trường đại học tư thục; cần có chính sách ưu đãi thuế, hỗ trợ vốn, chính sách thu hút nhân tài, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo kịp thời hiệu quả.