Đây là những chiến công thầm lặng mà hàng trăm CBCS CA TPHCM ở mọi lực lượng cùng tham gia với Phòng Cảnh sát điều tra (CSĐT) tội phạm về MT để đánh án, chủ động, bất ngờ, gặt hái nhiều thành công to lớn, lập nhiều chiến công xuất sắc, góp phần bảo vệ ANTT, đặc biệt là phục vụ có hiệu qủa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội cũng như đối ngoại của TPHCM.
Những chiến công ấy góp phần mang lại sự bình yên cho thành phố, loại trừ nhiều tệ nạn xã hội, kéo giảm những hậu họa từ MT tác hại đến cộng đồng…
Khám phá hàng trăm vụ án
Từ đầu năm đến nay, nhất là trong "Tháng hành động phòng, chống MT", lực lượng Phòng CSĐT tội phạm về MT - PC04, CA TPHCM đã triệt phá hàng trăm vụ án, bắt giữ hàng ngàn đối tượng để xử lý theo pháp luật. Trong đó, chỉ 4 tháng đầu năm 2022, CA TPHCM đã phát hiện, khám phá hơn 360 vụ, bắt giữ và xử lý 1.302 đối tượng.
Qua công tác đấu tranh khám phá các vụ án, lực lượng CA thu giữ hơn 43kg heroin, gần 28kg cần sa, 205 cây (khoảng 34,2kg) cần sa tươi, hơn 127kg MT tổng hợp, gần 17kg chất phức tạp (đang chờ kết quả giám định); thu giữ 1 khẩu súng, 1 công cụ hỗ trợ (súng bắn đạn cao su), 7 viên đạn cùng nhiều công cụ phương tiện khác có liên quan...
Đồng thời, CA TPHCM đã khởi tố 314 vụ với 415 bị can, xử lý hành chính 45 vụ với 880 đối tượng. Riêng PC04 đã tiếp nhận khởi tố và đấu tranh khám phá thành công 27 vụ với 154 đối tượng, thu giữ hơn 30kg heroin, gần 20 kg cần sa, gần 105 kg MT tổng hợp, hơn 15kg chất phức tạp cùng một số công cụ phương tiện hoạt động phạm tội.
Tuy nhiên, hiện nay tình hình tội phạm MT trên địa bàn TPHCM vẫn còn tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp, nhất là trên các tuyến, địa bàn trọng điểm. Nguồn MT vẫn chủ yếu từ Campuchia, Lào thẩm lậu qua các tỉnh giáp biên rồi đưa về TPHCM tiêu thụ, cất giấu tại các kho ở các quận, huyện ngoại thành, sau đó được ngụy trang trong các loại hàng hóa để xuất đi Đài Loan (Trung Quốc)...
Phá vụ án vận chuyển trái phép chất ma túy qua đường hàng không với số lượng lớn
Thủ đoạn tinh vi
Theo nhìn nhận của cơ quan chức năng, MT tổng hợp, heroin từ Myanmar, Lào, Campuchia xâm nhập qua các cửa khẩu đường bộ chuyển về TPHCM, sau đó tập kết xuất sang Đài Loan (Trung Quốc), Philippines bằng đường biển. Đây là hiện tượng đáng báo động. Theo Tổng cục Hải quan, từ đầu năm đến nay, tình hình vận chuyển trái phép MT từ nước ngoài qua địa bàn các Cục Hải quan tỉnh, thành phố diễn biến khá phức tạp.
Từ các vụ phát hiện và bắt giữ của lực lượng chức năng cho thấy, tội phạm MT trong và ngoài nước đã câu kết chặt chẽ với nhau, hình thành đường dây, tổ chức tội phạm xuyên quốc gia, hoạt động với phương thức che giấu nhân thân và ngụy trang tinh vi, thủ đoạn vận chuyển ngày càng manh động, mang tính liều lĩnh.
Lực lượng hải quan đã phát hiện, bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép cần sa và MT tổng hợp MDMA (thuốc lắc) với quy mô, số lượng lớn từ một số quốc gia châu Âu dưới hình thức quà biếu phi mậu dịch thông qua đường hàng không, bưu điện, chuyển phát nhanh vào Việt Nam và xuất MT tổng hợp methamphetamine trái phép sang Hồng Kông...
Trong các chiến công xuất sắc như vụ đánh án vào ngày 04-01-2022, Cục Hải quan TPHCM đã phối hợp cùng lực lượng CA TPHCM, Cục Điều tra chống buôn lậu (Tổng cục Hải quan) phá thành công 3 chuyên án, bắt giữ tổng cộng gần 25kg MT tổng hợp loại MDMA, heroin và 18kg cần sa được cất giấu trong nhiều kiện hàng nhập khẩu và xuất khẩu, vận chuyển trái phép qua dịch vụ bưu chính quốc tế và chuyển phát nhanh tại TPHCM.
Các đối tượng cất giấu MT rất tinh vi trong các vật dụng gia đình, các khối sáp thơm, máy hát đĩa, hoặc ép vào các thành, vách thùng bao bì carton; còn cần sa được ngụy trang trong các lon ngũ cốc, sữa, bánh... được hàn kín, không thể phân biệt bằng mắt thường.
Tổng cục Hải quan nhận định, thời gian tới tiềm ẩn nhiều nguy cơ tội phạm MT có yếu tố nước ngoài lợi dụng tuyến cảng biển, tuyến hàng không (bao gồm sân bay, bưu điện, chuyển phát nhanh) để vận chuyển trái phép chất MT từ nước ngoài vào Việt Nam, một phần để sử dụng trong nước, phần lớn để trung chuyển sang nước thứ ba.
Trên tuyến cảng biển, các tổ chức tội phạm lựa chọn các doanh nghiệp chưa từng vi phạm pháp luật về hải quan để ủy thác xuất khẩu hàng hóa ra nước ngoài. Theo đó, MT được chúng ngụy trang tinh vi trong các container hàng nguyên liệu sản xuất (hạt nhựa, nhựa tái sinh...) được miễn kiểm tra thực tế (luồng xanh, luồng vàng)...
Tập trung triệt phá chuyên án ma túy lớn
Thực hiện Công văn số 1497/VPCP-KGVX ngày 10-03-2022 của Văn phòng Chính phủ về phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm và chương trình công tác năm 2022 của Ủy ban Quốc gia phòng, chống AIDS và phòng, chống tệ nạn MT, mại dâm, để triển khai và tổ chức có hiệu quả công tác phòng, chống MT năm 2022, Tổng cục Hải quan vừa yêu cầu các đơn vị thuộc và trực thuộc Tổng cục Hải quan quán triệt và tập trung chỉ đạo thực hiện nhiều nhiệm vụ trọng tâm.
Công an TPHCM khống chế đối tượng ngáo đá
Theo đó, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị tập trung khai thác nguồn lực, thực hiện tốt công tác nghiệp vụ cơ bản theo 2 lĩnh vực: Phòng, chống mua bán, vận chuyển trái phép chất MT; kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến MT. Tiếp tục thực hiện kế hoạch về tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát MT, tiền chất của ngành Hải quan.
Tổng cục Hải quan giao Cục Điều tra chống buôn lậu tham gia xây dựng, rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật về phòng, chống MT, các văn bản của ngành phù hợp với Luật Phòng, chống MT 2021; hướng dẫn tổ chức triển khai thi hành ở các cấp. Hướng dẫn, tổ chức thực hiện và báo cáo tổng kết Tháng hành động phòng, chống MT, Ngày quốc tế phòng, chống MT và Ngày toàn dân phòng, chống MT năm 2022 trong toàn ngành.
Đồng thời chủ trì, phối hợp với các lực lượng chuyên trách trong và ngoài ngành Hải quan (gồm Cảnh sát điều tra tội phạm về MT, bộ đội biên phòng, cảnh sát biển và các đơn vị phòng, chống và kiểm soát MT thuộc cục hải quan các tỉnh, thành phố) tập trung phát hiện, đấu tranh, triệt phá những chuyên án MT lớn trên các tuyến biên giới, cửa khẩu đường bộ, đường biển, đường hàng không, bưu điện trong địa bàn hoạt động hải quan.
Ngoài ra, Tổng cục Hải quan cũng yêu cầu phải phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để tăng cường kiểm tra, kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến MT, tiền chất, không để tội phạm lợi dụng sản xuất MT tổng hợp trong nội địa...
Triệt xóa nhiều "điểm nóng"
TPHCM phấn đấu đến năm 2025 triệt xóa trên 80% số "điểm nóng" về MT. Theo đó, UBND TPHCM vừa ban hành kế hoạch thực hiện chương trình phòng chống MT giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn thành phố. Thực hiện kế hoạch này, TPHCM tích cực triển khai công tác chuyển hóa địa bàn, không để phát sinh hoặc phức tạp trở lại.
Đồng thời triệt xóa những tụ điểm phức tạp về MT, nhất là trong các cơ sở kinh doanh có điều kiện về ANTT, cơ sở kinh doanh dịch vụ "nhạy cảm" như: vũ trường, quán bar, quán karaoke, nhà nghỉ, các chung cư, nhà trọ, nhà cho thuê nguyên căn...
TPHCM cũng lên kế hoạch lập danh sách người nghiện và người sử dụng trái phép chất MT, có biện pháp quản lý chặt chẽ, không để các đối tượng này, nhất là các đối tượng "ngáo đá” do sử dụng MT, có hành vi phạm tội. Tích cực thu thập tài liệu, lập hồ sơ đề nghị áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa người nghiện MT vào cơ sở cai nghiện bắt buộc.
Theo CA TPHCM, tội phạm MT có yếu tố nước ngoài, hoạt động xuyên quốc gia có dấu hiệu phức tạp trở lại trên địa bàn thành phố. Trong năm 2021, lực lượng CA TPHCM đã phát hiện 1.297 vụ, 2.357 đối tượng phạm tội về MT, thu giữ 102,346kg heroin, 3,38kg cocaine, 119,29kg cần sa, 814,83kg MT tổng hợp...
Công an TPHCM thu giữ số lượng lớn ma túy trái phép
Hoạt động của tội phạm có tổ chức và xuyên quốc gia tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp khi phương thức, thủ đoạn hoạt động ngày càng tinh vi, hình thành những đường dây khép kín nhưng hầu hết các đối tượng đều không biết mặt nhau, chỉ liên lạc qua mạng xã hội Zalo, Facebook, Viber, Telegram... gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng trong việc phát hiện, bắt giữ.
Bên cạnh đó, CA TPHCM cũng đã rà soát, lập danh sách quản lý, đấu tranh với 40 đường dây, 134 đối tượng có dấu hiệu hoạt động phạm tội về MT có tổ chức, xuyên quốc gia. Trong đó, phối hợp với Hải quan TPHCM phát hiện, khám phá 60 vụ vận chuyển trái phép chất MT dưới dạng quà biếu, bưu kiện, bưu phẩm qua đường hàng không, thu giữ gần 145 kg MT các loại. Hiện CA TPHCM cũng đang phát hiện, đấu tranh với nhiều đường dây MT có tổ chức, hoạt động xuyên quốc gia, liên quan đến nhiều đối tượng người nước ngoài.
Theo nhìn nhận và đánh giá của cơ quan chức năng, khi UBND TPHCM quyết định thực hiện hạn chế nhiều điểm vui chơi giải trí như vũ trường, quán bar, khách sạn, beer club, karaoke... đã dẫn đến người nghiện, người sử dụng MT chuyển hướng vào các địa điểm khác như nhà riêng, nhà thuê, căn hộ cao cấp cho thuê hoặc các biệt thự ở những khu dân cư mới, những nơi có hệ thống âm thanh và cách âm tốt để sử dụng MT tổng hợp.
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống MT, trong thời gian tới, cũng như trong "Tháng hành động phòng, chống MT", CA TPHCM đã ban hành các kế hoạch, giải pháp nhằm tăng cường công tác lãnh đạo, phối hợp tác chiến có hiệu quả trong công tác đấu tranh, trấn áp các loại tội phạm MT trên địa bàn TPHCM.
Trong đó, chú trọng thực hiện các công tác nghiệp vụ cơ bản, tăng cường bám sát cơ sở, nắm chắc tình hình, đấu tranh quyết liệt với tội phạm MT, kiên quyết ngăn chặn nguồn cung cấp MT từ nước ngoài và các tỉnh khác vào TPHCM và ngược lại, nhất là các băng nhóm tội phạm có tổ chức, đường dây xuyên quốc gia có yếu tố nước ngoài liên quan đến đối tượng người Đài Loan (Trung Quốc)... núp bóng nghi vấn hoạt động phạm tội về MT.
Kịp thời nhận diện những thay đổi trong phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm MT có tổ chức, xuyên quốc gia để điều chỉnh các biện pháp đấu tranh cho phù hợp với từng giai đoạn, từng tuyến, địa bàn. Quyết liệt triệt xóa các tụ điểm mua bán, tổ chức sử dụng trái phép MT, chủ động phát hiện, ngăn chặn MT từ xa, trước khi vào địa bàn TPHCM.
CA TPHCM cũng kiến nghị Trung ương, địa phương có quy định chặt chẽ về việc xử lý kiên quyết các chủ doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh có điều kiện về ANTT như bar, vũ trường, khách sạn... trong việc để xảy ra các vi phạm liên quan đến MT, kể cả trách nhiệm của cá nhân, tổ chức cho thuê địa điểm kinh doanh.
Đồng thời kiến nghị TPHCM được áp dụng cơ chế đặc thù thực hiện mô hình cai nghiện tự nguyện tập trung đối với tất cả người nghiện trên địa bàn thành phố, để Nhà nước, gia đình và xã hội cùng chung tay phòng chống MT.