(CATP) TAND tỉnh Bình Thuận vừa xét xử sơ thẩm vụ án hình sự với 2 nhóm 9 đối tượng phạm 4 tội danh về khai thác đất đai, tài nguyên trái phép và lợi dụng chức vụ quyền hạn liên quan đến trùm "cát tặc" Nguyễn Hữu Chính (SN 1990, trú xã Sơn Mỹ, huyện Hàm Tân, Bình Thuận).
Theo đó, Nguyễn Hữu Chính bị truy tố, xét xử về các tội danh "vi phạm các quy định về khai thác tài nguyên", "vi phạm các quy định về sử dụng đất đai"; 5 đồng phạm của Chính gồm: Phan Đình Trọng Huy (SN 1993), Nguyễn Văn Trung (SN 1993), Lê Hoàng Khôi (SN 1994), Nguyễn Thành Công (2001), Nguyễn Lê Quốc Huy (SN 1999, đều trú xã Sơn Mỹ) bị truy tố, xét xử tội "vi phạm quy định về khai thác tài nguyên".
Còn nhóm Nguyễn Ngọc Châu (SN 1977, nguyên Phó giám đốc Trung tâm phát triển quỹ đất H.Hàm Tân, nguyên Chủ tịch UBND xã Sơn Mỹ; Hoàng Tuy (SN 1971, Phó chủ tịch UBND xã Sơn Mỹ, H.Hàm Tân); Trần Viết Quý (SN 1985, nguyên công chức địa chính UBND xã Sơn) bị đưa ra xét xử về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng" và "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Theo cáo trạng, mặc dù biết rõ thửa đất có diện tích 17.192m² tại thôn 3 (xã Sơn Mỹ, H.Hàm Tân) được quy hoạch sử dụng để trồng cây lâu năm, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi tự ý chuyển đổi đất nông nghiệp sang mục đích phi nông nghiệp và chưa hết thời gian bị xem là chưa bị xử lý, nhưng Nguyễn Hữu Chính vẫn tiếp tục thực hiện hành vi chuyển đổi 180m² đất nông nghiệp sang mục đích phi nông nghiệp để kinh doanh vật liệu xây dựng.
Nguyễn Hữu Chính thời điểm bị bắt
Chính tổ chức thuê các đối tượng khai thác khoáng sản trái phép từ tháng 02/2023 đến tháng 02/2024. Sau đó, Chính giao nhiệm vụ cho Điểu Thăng, Điểu Hồ và KRé sử dụng máy bơm tự chế để hút cát lên xe máy cày, rồi giao cho Trọng Huy chở về bãi tập kết. Khôi và Công điều khiển xe xúc lật để xúc cát lên các xe tải ben, vận chuyển đến bãi tập kết tại xã Bình Châu (H.Xuyên Mộc, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu) để tiêu thụ với tổng khối lượng 12.943m³ cát thủy tinh, trị giá theo định giá là 3.171.035.000 đồng.
HĐXX nhận định hành vi của Nguyễn Hữu Chính đã đủ yếu tố cấu thành tội "vi phạm quy định về khai thác tài nguyên". Các bị cáo Huy, Trung, Khôi và Công biết rõ Chính không có giấy phép khai thác khoáng sản nhưng vẫn đồng ý giúp sức bao gồm cảnh giới, canh đường, điều khiển xe máy cày và xe xúc lật để vận chuyển cát. Vì vậy, phải chịu trách nhiệm hình sự cùng Nguyễn Hữu Chính về tội danh trên.
Trong quá trình cơ quan chức năng kiểm tra, lập hồ sơ vi phạm hành chính đối với Phan Đình Trọng Huy về hành vi khai thác khoáng sản trái phép ngày 14/6/2023, Nguyễn Ngọc Châu (Chủ tịch UBND xã Sơn Mỹ) và Trần Viết Quý (công chức địa chính xã Sơn Mỹ) lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chỉnh sửa tên người vi phạm từ Phan Đình Trọng Huy thành Phan Đình Trọng Duy. Mục đích của họ là giúp Huy tránh bị truy cứu trách nhiệm hình sự và lấy lại chiếc xe máy cày trị giá trên 110 triệu đồng thay vì bị tịch thu. Hành vi của Châu và Quý đủ yếu tố cấu thành tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.
Các bị cáo Nguyễn Ngọc Châu và Hoàng Tuy (Phó chủ tịch phụ trách kinh tế và khoáng sản) và Trần Viết Quý (công chức địa chính, khoáng sản) không thực hiện đầy đủ nhiệm vụ quản lý khoáng sản, để Nguyễn Hữu Chính tổ chức khai thác khoáng sản trái phép trong thời gian nêu trên với khối lượng 12.943m³ cát thủy tinh, gây thiệt hại tài nguyên khoáng sản trị giá trên 3 tỷ đồng. Hành vi này đủ yếu tố cấu thành tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Phan Đình Trọng Huy và Nguyễn Lê Quốc Huy dù đã bị xử phạt hành chính về khai thác khoáng sản trái phép, vẫn tiếp tục vi phạm. Ngày 14/6/2023, Huy thuê Quốc Huy và Lê Quốc Đạt khai thác trái phép 2m³ cát thủy tinh tại thôn 4 (xã Sơn Mỹ), trị giá 490.000 đồng, đủ yếu tố cấu thành tội "vi phạm quy định về khai thác tài nguyên".
HĐXX nhận định, hành vi phạm tội của các bị cáo nguy hiểm cho xã hội, xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế, chế độ quản lý đất đai và chế độ quản lý nhà nước về nghiên cứu, thăm dò và khai thác tài nguyên, gây ảnh hưởng xấu đến trật tự trị an tại địa phương. Căn cứ các tình tiết nêu trên, HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Hữu Chính 5 năm tù; Phan Đình Trọng Huy 2 năm 6 tháng tù; Nguyễn Văn Trung 2 năm tù; Lê Hoàng Khôi 12 tháng tù; Nguyễn Thành Công 12 tháng tù; Nguyễn Lê Quốc Huy 6 tháng tù treo. Với hành vi trên, bị cáo Nguyễn Ngọc Châu bị tuyên phạt 5 năm 6 tháng tù; Hoàng Tuy 3 năm 6 tháng tù; Trần Viết Quý 5 năm tù.