(CAO) “Những gì chúng tôi muốn thực hiện trong chuyến viếng thăm này là nâng mối quan hệ giữa Mỹ và Việt Nam lên tầm đối tác trên nhiều vấn đề cho dù chúng tôi vẫn còn nhiều khác biệt”- Ben Rohdes, phó trợ lý an ninh quốc gia của tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhấn mạnh với báo giới hôm 20-5 (giờ Việt Nam) khi được hỏi về chuyến viếng thăm của tổng tống Obama đến Việt Nam ngày 23-5 tới.
Reuters hôm 20-5 cũng dẫn nguồn từ Nhà Trắng cho biết đến nay tổng thống Obama vẫn đang cân nhắc quyết định bỏ cấm vận vũ khí sát thương đối với lên Việt Nam. Nguồn tin từ Nhà Trắng cho hay tỷ lệ ủng hộ bên trong chính quyền Mỹ và ở đồi Capitol (Quốc hội Mỹ) đối với việc dỡ bỏ hoàn toàn hoặc ít nhất là nới lỏng hơn nữa lệnh cấm này đang tăng lên, giúp thúc đẩy các mối quan hệ giữa Washington và Hà Nội trong bối cảnh tình hình an ninh ở khu vực Đông Á và Đông Nam Á đang diễn biến phức tạp.
Cân nhắc dỡ bỏ lệnh cấm bán vũ khí với Việt Nam của Mỹ diễn ra trong bối cảnh căng thẳng đang tăng lên ở Biển Đông bắt nguồn từ tham vọng kiểm soát hoàn toàn tuyến đường biển chiến lược quan trọng này của chính quyền Bắc Kinh. Trung Quốc hôm 19-5 đã yêu cầu Mỹ ngừng các hoạt động tuần tra ở Biển Đông sau khi hai máy bay chiến đấu của Trung Quốc bị Lầu Năm Góc tố đã có hành động chặn đầu “nguy hiểm” một máy bay do thám quân sự của Mỹ trên vùng biển này.
Rohdes cho biết chính quyền chưa đưa ra quyết định cuối cùng về việc bỏ cấm vận kéo dài 3 thập kỷ nay, nhưng nói điều này sẽ sớm được thông báo. Ông nói với báo giới và được Reuters trích dẫn: “Đây sẽ là một đề tài thảo luận với các lãnh đạo Việt Nam. Đó rõ ràng là điều chúng tôi đang hướng tới trong bối cảnh mối quan hệ giữa hai nước mở rộng hơn.”
Chuyến thăm của tổng thống Obama đến Việt Nam sẽ mở ra bước ngoặt mới trong quan hệ hai nước. - Ảnh: New York Times
Theo ông Rhodes, hôm 23-5, tổng thống Obama sẽ đặt chân xuống Hà Nội, nơi ông sẽ gặp Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông cũng sẽ viếng thăm thành phố Hồ Chí Minh trong ngày 24-5.
Báo chí Mỹ dẫn lời các quan chức địa phương nói bất kể quyết định về cấm vận vũ khí sẽ là như thế nào, họ kỳ vọng chuyến viếng thăm của ông Obama sẽ thúc đẩy những bước hữu hình nhằm tăng cường sự hợp tác quân sự giữa hai nước.
Theo một nguồn tin thân cận trong chính quyền Mỹ nói với báo giới rằng trong chuyến thăm lần này của Obama, Washington đang mong muốn Hà Nội cho phép các tàu chiến Mỹ được tăng cường các chuyến viếng thăm đến các cảng Việt Nam, khả năng bao gồm cả quyền tiếp cận quân cảng chiến lược Cam Ranh, và tổ chức các cuộc diễn tập hải quân chung giữa hai nước.
Theo Washington Post, đối với ông Obama, chuyến viếng thăm Việt Nam, đưa ra một cơ hội giúp củng cố không chỉ cam kết xoay trục chính sách của Hoa Kỳ tới châu Á, mà còn mở rộng các mối quan hệ kinh tế và an ninh với Việt Nam, quốc gia ngày càng có tầm quan trọng trong khu vực.
Nói về Việt Nam, cựu binh, Thượng nghị sĩ McCain của Đảng Cộng Hoà, thốt lên với Washington Post rằng một trong những thành tựu đáng tự hào nhất đời mình là các nỗ lực của ông nhằm giúp bình thường hoá các quan hệ giữa Việt Nam và Mỹ. Ông nói từ khi kết thúc chiến tranh, mình đến Viêt Nam quá thường xuyên đến nỗi “Người ta nhận ra tôi ở các đường phố Hà Nội nhiều hơn khi tôi ở Phoenix (bang Arizona).”