Chuyên kinh doanh trên mạng nên chị Nguyễn Hồng N. (ngụ P.Ô Chợ Dừa, Q,Đống Đa, Hà Nội) tham gia một số nhóm bán hàng hiệu.
Cuối năm 2016, một tài khoản Facebook tên “Vicky Doan” vào nhóm này và đăng thông tin bán iPhone xách tay Mỹ giá rẻ hơn thị trường 5-7 triệu đồng/chiếc.
Cùng với chị N., rất nhiều người khác đã liên hệ Vicky Doan đặt hàng. Thời gian đầu, chị N. chỉ mua 1-2 iPhone để kiểm nghiệm, thấy đúng là hàng “xịn” nên rất tin tưởng. Trong quá trình giao dịch, Vicky Doan tự giới thiệu đang kinh doanh spa tại ngõ Cống Trắng, Khâm Thiên (Hà Nội), đồng thời gửi cho khách bản chụp chứng mình nhân dân (CMND) mang tên Đoàn Mai Thanh (SN 1982, quê Quảng Ninh) và số tài khoản ngân hàng Vietcombank cũng mang tên Đoàn Mai Thanh để chuyển tiền.
Một số người đã đến cửa hàng spa này gặp Vicky Doan (tức Đoàn Mai Thanh), qua đó củng cố thêm niềm tin rằng đây là bà chủ kinh doanh spa hoành tráng, có nguồn “đánh” hàng iPhone Mỹ xách tay.
Đoàn Mai Thanh bị Công an Quảng Ninh bắt giữ theo quyết định truy nã
Bản chụp CMND được Thanh chuyển cho người mua hàng để làm tin
Khoảng tháng 9-2017, Vicky Doan thông báo nhận đặt các bản iPhone mới nhất như iPhone 7plus 128Gb, iPhone 8plus 64Gb, iPhone X 256Gb bản quốc tế Mỹ, rẻ hơn giá thị trường tới 10 triệu đồng/chiếc. Điều kiện là phải mua cả lô số lượng lớn, đặt cọc 100% giá trị hàng. IPhone sẽ về sau 2-3 tháng.
Không mảy may nghi ngờ, chị N. chuyển vào tài khoản Đoàn Mai Thanh 300 triệu đồng, đặt mua 30 iPhone 7plus, dự kiến nhận hàng vào ngày 10-12-2017. Vicky Doan cũng thường xuyên mời chào khách mua các lô hàng mới sẽ về Việt Nam trong tháng 1 và 2-2018. Chị N. lại tiếp tục chuyển tiền cho đối tượng với hơn 1,3 tỷ đồng.
Ngày 17-12-2017, Vicky Doan báo cho chị N. hàng đã về, có khách trả 16,5 triệu đồng/chiếc, nếu muốn đối tượng sẽ bán giúp. Tính toán thấy lãi tới 6,5 triệu đồng/chiếc mà lại bán được hết cả lô một lúc, chị N. đồng ý, nhờ Vicky Doan bán, chỉ giữ lại một iPhone cho người bạn. Một tuần sau, Vicky Doan chuyển khoản trả cho chị N. 100 triệu đồng, hẹn từ ngày 19 đến 24-12-2017 sẽ trả thêm 378 triệu đồng.
Từ ngày 20-12-2017, chị N. và nhiều khách hàng không liên lạc được với Vicky Doan nữa, kể cả trên Facebook và điện thoại. Qua thông tin trên báo chí, chị N. tá hóa khi biết Đoàn Mai Thanh là đối tượng trốn truy nã về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, mới bị Công an (CA) Quảng Ninh bắt giữ.
Theo đó, từ năm 2011 đến tháng 10-2013, Đoàn Mai Thanh là cán bộ tín dụng một ngân hàng ở Quảng Ninh đã vay tiền của nhiều người, hứa hẹn trả lãi suất cao rồi bỏ trốn. Tháng 3-2014, Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) CA tỉnh Quảng Ninh ra quyết định truy nã đối với Thanh. Thời gian trốn truy nã, Thanh lên Hà Nội, sử dụng tài khoản Facebook mang tên Vicky Doan tiếp tục lừa đảo chiếm đoạt tiền.
Đoàn Mai Thanh sử dụng tài khoản Facebook Vicky Doan để giao dịch lừa bán điện thoại iPhone giá rẻ; Không có hợp đồng mua bán, người bị hại chỉ có phiếu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng cho Đoàn Mai Thanh làm bằng chứng; các giao dịch mua bán được thực hiện qua tin nhắn chat.
Sau khi Đoàn Mai Thanh bị bắt giữ, hàng chục người đặt mua iPhone vô cùng choáng váng bởi họ đã chuyển cho “siêu lừa” này rất nhiều tiền. Riêng trên địa bàn Hà Nội có khoảng 70 người đã chuyển cho Đoàn Mai Thanh gần 200 tỷ đồng, nhưng chưa nhận được hàng, trong đó người bị lừa ít cũng vài trăm triệu, nhiều nhất là trên 22 tỷ đồng.
Theo Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an TP.Hà Nội, ngoài Hà Nội, đơn vị còn tiếp nhận đơn trình báo của bị hại ở tỉnh ngoài. Như vậy khả năng số tiền Thanh chiếm đoạt chưa dừng lại gần 200 tỷ đồng.
Ngày nay, bán hàng online với phương thức giao dịch “bằng niềm tin” thông qua mạng xã hội dường như đã trở nên quen thuộc, nhất là với các bạn trẻ. Không ít bị hại của Thanh là chủ những đại lý kinh doanh điện thoại “lọc lõi” cũng dính bẫy bởi miếng “bánh vẽ” quá hời mà đối tượng tung ra.
Qua tìm hiểu của chúng tôi, nhiều bị hại vì ham iPhone giá rẻ bất ngờ mà sẵn sàng chi cả tỷ đồng, thậm chí đi vay mượn hoặc trở thành đầu mối gom các đại lý nhỏ hơn chung tiền mua hàng.
Phân tích của Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao cho thấy, ngoài các trang web thương mại điện tử có uy tín, khi giao dịch mua bán với cá nhân trên mạng xã hội, rủi ro xảy ra rất cao bởi người mua không xác định được chính xác danh tính, nhân thân thật, không đánh giá được khả năng cung cấp và chất lượng hàng mà chỉ căn cứ trên hình ảnh đăng tải trên mạng.
Giao dịch thực hiện qua tin nhắn, không có hợp đồng viết tay nên khi xảy ra sự cố thường gây khó khăn cho công tác điều tra xử lý.
Thiết nghĩ, khi mua bán trên mạng xã hội, người mua cần tìm hiểu kỹ về người bán hàng, với giao dịch lớn thì phải thận trọng kiểm tra và xem xét kỹ trước khi chuyển tiền.