(CAO) Dù hợp đồng kinh tế liên quan đến tài sản trị giá hàng tỷ đồng nhưng Ban quản lý (BQL) chợ Bến Thành (Q.1) lại không để tiểu thương có đủ thời gian đóng góp ý kiến mà vội vàng tiến hành trong vòng chỉ 4 ngày kể từ khi ra dự thảo đến triển khai thực hiện chính thức.
Chính sự nóng vội theo kiểu “chạy giặc” đó khiến các tiểu thương kêu trời vì trong hợp đồng (HĐ) có nhiều điều khoản hết sức vô lý và chưa tạo được sự đồng thuận.
Hợp đồng chưa chặt chẽ vẫn bắt ký?
Hàng trăm tiểu thương đồng loạt kêu cứu đến báo Công an TP.HCM cho biết ngày 22-12, họ nhận được thông báo số 18/TB-BQL từ BQL chợ Bến Thành cho biết sẽ tiến hành thanh lý HĐ quyền sử dụng sạp – chợ Bến Thành trước đây và triển khai ký mới HĐ sử dụng điểm kinh doanh tại chợ Bến Thành. Đáng nói, dù chưa được xem bản HĐ sắp ký sẽ gồm những điều khoản gì nhưng bản thông báo này nêu rõ “Thời gian ký HĐ sử dụng sạp là ngày 30-12-2016. Sau thời gian này, BQL chợ Bến Thành không thực hiện việc gia hạn HĐ quyền sử dụng sạp – chợ Bến Thành” khiến các tiểu thương hết sức bức xúc vì cảm thấy mình “bắt buộc” phải ký nếu không sẽ bị mất quyền lợi.
Tiểu thương chợ Bến Thành kêu cứu vì bắt ký hợp đồng kiểu… “chạy giặc”!
Mãi đến ngày 26-12, BQL chợ Bến Thành mới gửi bản “dự thảo HĐ sử dụng điểm kinh doanh” để các tiểu thương đóng góp ý kiến. Nhìn vào bản HĐ này, nhiều tiểu thương tá hỏa khi thấy có những điều khoản hết sức vô lý như nếu xảy hỏa hoạn, thiên tai, lũ lụt, dịch bệnh… thì BQL chợ được quyền chấm dứt hợp đồng với tiểu thương. Hoặc nếu có tranh chấp xảy ra mà hai bên không thỏa thuận được thì TAND cấp quận huyện là nơi giải quyết sau cùng và phán quyết của cơ quan này có hiệu lực tức thì, không được khiếu kiện thêm ở đơn vị khác?! Như vậy, theo điều khoản này thì nếu tòa quận xử ép, tiểu thương cũng đành cam chịu mà không thể khiếu kiện gì thêm ở những cấp cao hơn... Ngoài ra, còn nhiều điểm bất lợi khác ảnh hưởng đến quyền lợi của tiểu thương.
Do thời gian gấp gáp nên chỉ một ngày sau, BQL chợ Bến Thành mời 36 tổ trưởng khu vực ngành hàng trong chợ đến họp để góp ý cho dự thảo HĐ mới. Nhiều tổ trưởng ngành hàng chưa kịp lấy ý kiến đầy đủ các tiểu thương trong khu vực của mình nhưng cũng đã chỉ ra nhiều điểm bất hợp lý và chưa thống nhất trong bản dự thảo HĐ mới, cần phải chỉnh sửa thêm. Ngày 28-12, BQL chợ Bến Thành ký công văn số 63/BQL thống nhất chỉnh sửa một số điểm trong dự thảo HĐ như đổi tên “HĐ sử dụng điểm kinh doanh” thành “HĐ sử dụng sạp – chợ Bến Thành”; bỏ điều khoản các trường hợp bất khả kháng xảy ra như lũ lụt, thiên tai, hỏa hoạn… thì BQL chợ được quyền chấm dứt hợp đồng với tiểu thương… Tuy nhiên, nhìn vào bản HĐ mới được chỉnh sửa, các tiểu thương vẫn chưa yên tâm vì còn nhiều điều khoản chưa rõ ràng và chặt chẽ.
Tiểu thượng chợ Bến Thành bất an vì HĐ mới sắp ký chưa chặt chẽ
Chị N.T.T.H – một tiểu thương đang kinh doanh trong chợ Bến Thành cho biết mỗi sạp hàng trong chợ đều được tiểu thương đầu tư hàng tỷ đồng nên thời gian ký HĐ 5 năm là quá ngắn khiến họ chưa thể thu hồi đủ vốn. BQL chợ nên kéo dài thời gian HĐ lên 10 năm hoặc ghi cụ thể họ được quyền tái ký HĐ tiếp nếu có nhu cầu để tiểu thương yên tâm khi đầu tư kinh doanh. Ngoài ra, theo chị H thì việc giới hạn quyền khiếu kiện của tiểu thương chỉ ở TAND cấp quận, huyện là không hợp lý… BQL chợ cũng nên cho các tiểu thương thời gian để họ xem xét kỹ các điều khoản trong hợp đồng chứ không chỉ giới hạn trong vòng 4 ngày. Đồng thời, dự thảo HĐ cũng cần được lấy ý kiến trực tiếp từ hàng ngàn tiểu thương đang kinh doanh trong chợ để đi đến thống nhất và đồng thuận cao chứ không phải chỉ lấy ý kiến vài chục người tổ trưởng như cách làm của BQL chợ hiện nay.
Nên cẩn trọng để tránh rủi ro
Trao đổi với chúng tôi vào chiều ngày 29-12, ông Lê Quang Thiện – Trưởng BQL chợ Bến Thành cho biết việc triển khai ký HĐ mới là nhằm xác định tính pháp lý tại quầy sạp đối với tiểu thương. Bởi trước đây các tiểu thương trong chợ Bến Thành được ký HĐ theo QĐ 380 do UBND Q.1 ký ngày 9-10-1991. Hiện các HĐ này đều đã hết hạn và chỉ được BQL chợ cho gia hạn 6 tháng/lần nên ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của tiểu thương trong việc cầm cố, thế chấp, chuyển nhượng… “Việc lấy ý kiến về dự thảo HĐ rồi đi đến triển khai chính thức đúng là chỉ trong 4 ngày nhưng trước đó BQL chợ đã có trao đổi với tiểu thương từ 2 tháng trước nên cũng không thể nói là quá nóng vội được”, ông Thiện nói.
Hàng trăm chữ ký của tiểu thương đề nghị cần có thời gian để xem xét các điều khoản của hợp đồng mới
Về việc một số tiểu thương lo lắng thời hạn HĐ 5 năm là quá ngắn, ông Thiện cho rằng trong HĐ cũ lâu nay của các tiểu thương cũng ghi thời hạn là 5 năm. Mặt khác theo HĐ mới, sau khi kết thúc HĐ nếu tiểu thương vẫn muốn tiếp tục kinh doanh thì sẽ được ưu tiên tái ký HĐ tiếp. Còn việc giới hạn quyền khiếu kiện của tiểu thương chỉ ở TAND cấp quận, huyện thì BQL chợ sẽ tiếp thu, chỉnh sửa lại cho phù hợp với quy định của pháp luật.
Ngoài ra, ông Thiện cũng khẳng định không có chuyện sau ngày 30-12-2016, những tiểu thương nào chưa ký HĐ sẽ bị thu hồi sạp như nhiều người lo lắng. “Ngày 30-12-2016 là thời điểm bắt đầu triển khai việc ký kết HĐ mới, không phải là hạn chót bắt buộc các tiểu thương phải ký HĐ. Tiểu thương nào thấy các điều khoản trong HĐ chưa phù hợp thì có thể gửi kiến nghị, đề xuất đến BQL chợ. Nếu đề xuất đó hợp lý thì BQL chợ sẽ tiếp thu và chỉnh sửa cho phù hợp để đi đến thống nhất”, ông Thiện khẳng định.
Theo luật sư Hồ Minh Thanh (Đoàn luật sư TP.HCM), HĐ là sự thỏa thuận của các bên mang giá trị pháp lý ràng buộc. Do đó, các điều khoản trong HĐ cần phải được quy định rõ ràng và càng chi tiết càng tốt.
"Các tiểu thương cũng không nên quá vội vàng trong việc ký HĐ nếu chưa hiểu rõ hết các điều khoản để tránh trường hợp “bút sa gà chết”. Việc BQL cho các tiểu thương thêm thời gian để xem xét thấu đáo các điều khoản HĐ là cần thiết, tránh các khiếu kiện, khiếu nại có thể phát sinh về sau", luật sư Thanh khuyến cáo.