Vụ án Trầm Bê, Phạm Công Danh: Vì sao tòa trả hồ sơ?

Theo chủ tọa - thẩm phán Phạm Lương Toản, quá trình tranh tụng và các chứng cứ tại toà cho thấy do cần tiền trả cho các khoản vay trước đó hết hạn, bảo đảm thanh khoản và cần tiền tăng vốn điều lệ, Phạm Công Danh đã chỉ đạo các bị cáo là cấp dưới của mình đem tiền của ngân hàng VNCB gửi sang 3 ngân hàng Sacombank, BIDV và TPBank.

Sau đó, ông Danh dùng số tiền gửi này làm tài sản đảm bảo, bảo lãnh cho các công ty do mình lập ra vay tiền. Đến kỳ trả nợ, các công ty do ông Danh lập ra không trả được nên 3 ngân hàng Sacombank, BIDV và TPBank đã thu hồi nợ bằng số tiền gửi bảo lãnh gây thiệt hại cho VNCB hơn 6.000 tỷ.

Quá trình điều tra cho thấy, hồ sơ vay của các công ty do ông Danh lập ra là hồ sơ khống. Vì vậy, ông Danh đã bị VKS truy tố về tội Cố ý làm trái các quy định của Nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong quá trình xét xử, HĐXX cho rằng còn có một số vấn đề cần phải điều tra để có thêm căn cứ làm rõ:

Thứ nhất, tại tòa, hai bị cáo là cán bộ của BIDV, TPBank và luật sư bào chữa cho rằng các hai bị cáo này không quen biết Phạm Công Danh. Các hồ sơ vay nộp tại hai ngân hàng này, cán bộ của TPbank và BIDV không biết là các công ty do ông Danh thành lập. Họ cũng không hề biết mục đích vay tiền thực sự của các công ty này là chuyển về cho ông Danh sử dụng, hai bị cáo thừa nhận sai sót nghiệp vụ nhưng không phạm tội đồng phạm với ông Danh.

Thứ hai, quá trình xét xử, bị cáo Trầm Bê và Phan Huy Khang cho rằng việc cho ông Danh vay tiền tại 3 ngân hàng là Sacombank, BIDV, TPBank về bản chất là như nhau nhưng chỉ có các ông Bê, ông Khang bị truy tố. Ông Bê và ông Khang cho rằng quá trình cho vay có sai sót nghiệp vụ nhưng họ khẳng định không biết mục đích thực sự của ông Danh khi giới thiệu các công ty để vay tiền. Ông Bê không phục cáo buộc của VKS.

Trầm Bê và Phạm Công Danh tại tòa

Thứ ba, HĐXX cho rằng cần phải xác định lại các chứng cứ liên quan đến việc các bị cáo là nhân viên BIDV chi nhánh Gia Định cho công ty Phong Hiệp vay. Vì quá trình xét xử, VKS xác định hành vi này vi phạm các quy định của luật Tổ chức tín dụng.

Thứ tư, quá trình xét xử và hồ sơ vụ án thì ông Danh và đồng phạm có dấu hiệu lừa đảo chiếm đoạt tài sản của ngân hàng, vì vậy phải làm rõ vấn đề này. Cần điều tra xem ông Danh và đồng phạm có chiếm đoạt số tiền này hay không, số tiền chiếm đoạt là bao nhiêu, vào thời điểm nào.

Thứ năm, về việc VKS đề nghị tuyên thu hồi hơn 6.000 tỷ đồng từ Sacombank, BIDV, TPBank trả lại cho CBBank vì cho rằng đó là vật chứng của vụ án. Đồng thời, VKS cũng kiến nghị xem xét 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ của ông Danh. Đối với việc đề nghị thu hồi hơn 6.000 tỷ, Hiệp hội Ngân hàng đã có công văn cho rằng được tòa chấp nhận sẽ gây ảnh hưởng lớn đến thị trường tài chính, tạo tiền lệ xấu sau này. HĐXX xét thấy cần làm rõ số tiền hơn 6.000 tỷ đồng mà VKS đề nghị thu hồi hồi là vật chứng của hành vi cố ý làm trái nào, vi phạm quy định nào, trên cơ sở đó cần xét rõ làm căn cứ thu hồi.

Cuối cùng về đề nghị xem xét 4.500 tỷ đồng tăng vốn điều lệ VNCB của ông Danh bởi số tiền này có nguồn gốc từ tiền vay các ngân hàng. Tiền đã chuyển về phục vụ việc tăng vốn từ 3.000 tỷ lên 7.500 tỷ theo yêu cầu của NHNN nhưng sau đó không chấp nhận chủ trương.

Tại tòa, đại diện NHNN cũng thừa nhận vấn đề này trong các bút toán kiểm toán. Vì vậy, HĐXX cho rằng cần làm rõ VNCB sử dụng hết số tiền này hay ai sử dụng. Chủ tọa cũng cho rằng cần phải xác định rõ VNCB thiệt hại cụ thể tại thời điểm ông Danh và các đồng phạm bị khởi tố.

Quá trình xét xử, do có nhiều chứng cứ không thể bổ sung, nên HĐXX thấy rằng cần phải trả hồ sơ điều tra thêm để làm rõ và xem xét đánh giá khách quan, toàn diện vụ án.