(CAO) Từ tháng 7-2018, Hà Tĩnh phát hiện Công ty TNHH Gang thép Hưng nghiệp Formosa (gọi tắt là Công ty FHS) dùng xỉ thép tái chế làm đường công vụ trong khuôn viên nhà máy. Trước tình hình trên, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo các ngành liên quan kiểm tra.
Theo đó, ngày 11-7-2018, Sở Xây dựng Hà Tĩnh đã phối hợp với các sở ban ngành có mặt tại Công ty FHS kiểm tra hiện trường. Sau đó, đoàn kiểm tra đã có báo cáo sơ bộ gửi lên UBND tỉnh Hà Tĩnh.
Các sở ban ngành tỉnh Hà Tĩnh đã yêu cầu Công ty FHS phải có báo cáo cụ thể về hồ sơ, thủ tục liên quan đến công tác xây dựng, như quy hoạch xây dựng (sự phù hợp với quy hoạch được duyệt); điều kiện khởi công công trình (làm rõ công trình này có phải cấp giấy phép xây dựng hay không); tên gọi công trình, mục đích và công năng sử dụng (đường công vụ hay là công trình đổ thải); các thủ tục thiết kế, thẩm định, phê duyệt; báo cáo đánh giá tác động môi trường trong quá trình thi công và sau khi nghiệm thu đưa vào sử dụng; làm rõ sự phù hợp của chất lượng vật liệu xỉ thép sử dụng vào công trình theo Quyết định số 430/QĐ-BXD ngày 16.5.2017 của Bộ Xây dựng làm vật liệu san lấp, đường giao thông và giấy chứng nhận chất lượng sản phẩm của cơ quan có thẩm quyền.
Đồng thời, yêu cầu Công ty FHS tạm dừng thi công công trình và báo cáo vấn đề nêu trên cho UBND tỉnh và các sở ban ngành tỉnh này.
“Núi” xỉ thép tái chế đang tồn đọng, nguyên liệu mà Công ty FHS xin được chấp thuận làm đường công vụ.
Ngày 16.7.2018, Công ty FHS đã có công văn báo cáo làm rõ các nội dung theo yêu cầu. Tuy nhiên, qua xem xét báo cáo của Công ty FHS, đối chiếu với luật xây dựng và các quy định khác liên quan, Sở Xây dựng báo cáo UBND tỉnh Hà Tĩnh với nội dung: Công trình mà Công ty FHS gọi là đường công vụ có sử dụng xỉ thép là một hạng mục công trình được bổ sung mới nằm trong khuôn viên thuộc dự án khu liên hợp gang thép của công ty này.
Tuy nhiên, theo quy hoạch của dự án thì hạng mục công trình này không nằm trong quy hoạch được duyệt. Đây là hạng mục công trình bổ sung xây dựng mới nhưng không thực hiện các hồ sơ thủ tục về đầu tư xây dựng theo quy định.
Theo Sở Xây dựng, vào thời điểm kiểm tra, công trình đã thi công được 31% khối lượng theo thiết kế nhưng không có giấy phép xây dựng theo quy định. Quá trình làm viêc, Công ty FHS đã báo cáo các vấn đề liên quan đến quy cách thiết kế, mục đích sử dụng của công trình và tiến độ thực hiện.
Ngoài ra, công trình này cũng không được đề cập trong báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) năm 2015 của Công ty FHS và được triển khai thi công khi chưa thực hiện báo cáo đánh giá tác động môi trường. Công ty FHS chưa làm rõ được sự phù hợp của chất lượng vật liệu xỉ thép làm vật liệu san lấp và đường giao thông theo các quy định của Bộ Xây dựng.
Trên cơ sở đó, Sở Xây dựng Hà Tĩnh xác định việc Công ty FHS xây dựng hạng mục công trình này đã vi phạm quy định về quản lý quy hoạch xây dựng, quản lý đầu tư xây dựng và quản lý môi trường. Chính vì thế, Sở Xây dựng Hà Tĩnh đã yêu cầu Công ty FHS phải dừng thi công để xem xét, xử lý các vi phạm theo quy định.
Ngày 14.3.2019, Sở xây dựng Hà Tĩnh có công văn hướng dẫn Công ty FHS sử dụng sản phẩm xỉ thép làm nguyên vật liệu xây dựng trong công trình vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ như: tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh, bổ sung công trình vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ vào Quy hoạch xây dựng khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương đã được cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt; tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt ĐTM của công trình trên; tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh dự án, thiết kế xây dựng công trình khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương đã được cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt, trong đó có thể hiện hạng mục điều chỉnh, bổ sung công trình vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ.
Sản phẩm xỉ thép sử dụng vào thi công công trình phải được chứng nhận phù hợp với các tiêu chuẩn viện dẫn tại hướng dẫn kỹ thuật về “Xỉ gang và xỉ thép sử dụng làm vật liệu xây dựng” được Bộ Xây dựng ban hành tại Quyết định số 430/QĐ-BXD ngày 16.5.2017.
Sở Xây dựng Hà Tĩnh cũng yêu cầu, khi chưa thực hiện đầy đủ các trình tự thủ tục nêu trên thì Công ty FHS không đủ điều kiện để khởi công xây dựng công trình vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ.
Trao đổi với phóng viên, ngày 18-3-2019, ông Trần Xuân Tiến - Giám đốc sở Xây dựng Hà Tĩnh, cho biết trước đó Công ty FHS có văn bản đề xuất các bộ ban ngành để sử dụng sản phẩm xỉ thép tái chế vào xây dựng tại khu vực phía nam xưởng luyện cốc và nhà máy nhiệt điện, phía bên ngoài hồ xả lũ TC2 và TC3.
Theo đó, dự án này có chiều dài hơn 2 cây số, chiều cao 4,5 đến 10 mét, rộng chân 12 đến 30 mét, trên bề mặt đường rộng 1 mét, lõi công trình sử dụng xỉ thép dầm chặt và bao phủ xung quanh bề mặt một lớp đất trồng cây có chiều dày khoảng 50cm.
Mặc dù vậy, trong khi chờ được chấp thuận thì Công ty FHS đã vội vã sử dụng thí điểm vật liệu này xây dựng được 31% khối lượng. Khi tỉnh Hà Tĩnh thành lập đoàn kiểm tra phát hiện sự việc nên đã đình chỉ.
“Đến thời điểm này, Công ty FHS vẫn chưa có hồ sơ văn bản gửi sở ban ngành tỉnh Hà Tĩnh về vật liệu xỉ thép. Hiện Formosa đang thuê các viện nghiên cứu thị nghiệm vật liệu này” - ông Tiến cho biết thêm.