(CATP) Theo Sở Xây dựng TP, TPHCM (trước sắp xếp) là đô thị đặc biệt, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, đầu mối giao lưu, hội nhập quốc tế và đầu tàu, động lực có sức thu hút, sức lan tỏa mạnh của vùng kinh tế trọng điểm phía Nam với quy mô dân số lớn nhất nước, đóng góp cho ngân sách nhiều nhất nước. Bên cạnh đó, tình hình kinh tế - xã hội ở TPHCM đang ngày càng phát triển, thu hút người dân đến định cư lập nghiệp. Với lượng người nhập cư ngày càng đông, luôn biến động nên ảnh hưởng rất nhiều đến công tác quản lý trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường trên địa bàn.
Đáng nói, tại các nơi công cộng (công viên, khu vui chơi, giải trí, kinh doanh, dịch vụ tập trung, chợ, nhà ga, bến xe, bến tàu, bến cảng, bến phà và những nơi phục vụ chung cho nhu cầu của nhiều người) thường xuyên xảy ra tình trạng tụ tập đông người, buôn bán lấn chiếm lòng lề đường, xuất hiện nhiều chợ tự phát, hoạt động kinh doanh buôn bán gây mất trật tự đô thị, vi phạm quy định về vệ sinh môi trường. Ngoài ra, việc buôn bán lấn chiếm vỉa hè ảnh hưởng đến an toàn giao thông trên nhiều tuyến đường, trục lộ chính của Thành phố.
Vì vậy, đòi hỏi phải có lực lượng quản lý, kiểm tra, xử lý hành vi vi phạm trật tự đô thị thường xuyên, liên tục, bất kể ngày, đêm, ngày nghỉ, lễ và tổ chức chốt quản, không để tái diễn tình trạng vi phạm trật tự đô thị, xây dựng TPHCM có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình; đồng thời chịu trách nhiệm theo dõi, tổ chức thực hiện các Chỉ thị, Kế hoạch chuyên đề về trật tự đô thị trên địa bàn. Do đó, việc thành lập Đội Quản lý trật tự đô thị các quận, huyện là rất cần thiết và đã đi vào hoạt động hiệu quả.

Ảnh minh họa
Tuy nhiên, sau khi thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, TPHCM không còn tổ chức Đội Quản lý trật tự đô thị. Qua rà soát, Nghị định số 140/2025/NĐ-CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ quy định về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 2 cấp trong lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng; Nghị định số 150/2025/NĐ- CP ngày 12/6/2025 của Chính phủ; Thông tư số 10/2025/TT-BXD ngày 14/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Xây dựng thì hiện chỉ có quy định về "quản lý trật tự xây dựng", không có quy định cụ thể về quản lý "trật tự đô thị”.
Hơn nữa, hiện nay chưa có Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính riêng về trật tự đô thị; chỉ có một số nội dung liên quan nhưng chưa đầy đủ, được quy định xử lý vi phạm tại Nghị định số 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe; Nghị định số 45/2022/NĐ-CP ngày 07/7/2022 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường; Nghị định số 144/2021/NĐ-CP ngày 31/12/2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình.
Sở Xây dựng TP kiến nghị Bộ Xây dựng xem xét, có ý kiến hướng dẫn về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của phòng chuyên môn thuộc UBND cấp xã trong công tác quản lý trật tự đô thị; hướng dẫn cụ thể về công tác quản lý nhà nước về trật tự đô thị (vệ sinh môi trường, trật tự lòng lề đường...), tránh chồng chéo, trùng lắp với nội dung, nhiệm vụ quản lý nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn cấp xã khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.