Tập trung chấn chỉnh tình trạng nhà nhảy số, trùng số, nhiều xuyệt
Theo thống kê từ năm 2019, toàn TP có khoảng 1,92 triệu căn nhà, nhưng đến thời điểm này con số đó có thể đã tăng cao, chính vì thế công tác quy hoạch (QH) và QLĐT chắc chắn vẫn còn nhiều hạn chế. Thêm vào đó, tình trạng XD nhà không phép, hình thành nhiều khu dân cư tự phát, tự gắn BSN hoặc được cấp SN tạm cũng là những lý do khiến TP có rất nhiều tuyến vẫn còn tình trạng trùng tên đường, SN lộn xộn, dẫn đến hiện tượng nhà trùng số, nhảy số, nhà mặt tiền nhưng mang số trong hẻm, nhà trong hẻm nhưng có số mặt tiền, nhà trong dãy số chẵn nhưng lại mang số lẻ hoặc ngược lại...
Ngoài ra, nguyên nhân cơ bản là công tác quản lý nhà nước (QLNN) còn bất cập, cơ quan nhà nước có thẩm quyền chưa kịp thời cập nhật, điều chỉnh SN phù hợp tình hình thực tế. Một số địa phương vẫn còn tình trạng có số nhà nhiều xuyệt (5-7 xuyệt) hoặc người dân tự ý cho SN không đúng quy định, dẫn đến gặp khó khăn trong công tác QLNN cũng như vướng mắc cho người dân khi thực hiện thủ tục hành chính.
Để giải quyết tình trạng này, trước đây Bộ XD đã ban hành quyết định (QĐ) về ban hành Quy chế (QC) ĐS và gắn BSN theo nhu cầu thực tiễn của TP. Quá trình tổ chức thực hiện, Sở XD đã hướng dẫn cụ thể các đối tượng ĐS và gắn BSN theo quy chế; tổ chức kiểm tra, giám sát hoạt động này trên toàn địa bàn; triển khai tập huấn cho cán bộ, công chức quận, huyện, phường, xã, thị trấn về công tác đánh SN và cấp chứng nhận SN, bảo đảm yêu cầu QLNN về SN của UBND TPHCM (UBNDTP)... Song song với đó, Sở XD đã phối hợp với các quận, huyện khảo sát hiện trạng và ban hành Danh sách chốt SN trên 17 tuyến đường liên TP. Thủ Đức, quận, huyện. Kết quả đến nay, toàn TP đã cấp số cho khoảng 478.216 căn nhà.
TPHCM đang nỗ lực chấn chỉnh những căn nhà có số nhiều xuyệt (ảnh minh họa)
Riêng đối với công tác ĐS và gắn BSN trên địa bàn TP, Sở XD đã yêu cầu UBND các quận, huyện khẩn trương lập kế hoạch, phương án chấn chỉnh tình trạng SN xáo trộn, nhảy số, trùng số trên cùng tuyến đường; chấn chỉnh tình trạng có cả số chẵn và lẻ trên cùng dãy nhà; đồng thời đề nghị UBND các phường, xã, thị trấn tăng cường công tác quản lý việc treo BSN tại các khu vực trên địa bàn: kiểm tra, vận động người dân chấp hành, thực hiện nghiêm việc gắn BSN...
Theo chỉ đạo của UBNDTP, Công an TPHCM đã ban hành các văn bản nhằm đẩy mạnh và tăng cường việc thực hiện các quy định pháp luật về ĐS và gắn BSN; góp phần đẩy mạnh việc thực hiện làm sạch, bảo đảm dữ liệu dân cư "đúng, đủ, sạch, sống" gắn với việc thực hiện ĐS và gắn BSN trên địa bàn, đồng thời gắn với công tác triển khai nhằm bảo đảm bổ sung đầy đủ vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để phục vụ Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số.
Bên cạnh đó, Sở XD còn tập trung tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, đôn đốc các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn chấp hành quy định về ĐS và gắn BSN, cũng như chỉ đạo các cơ quan chức năng của địa phương tăng cường công tác thanh kiểm tra, xử lý các vi phạm theo thẩm quyền trong việc ĐS và gắn BSN.
Tiếp tục nỗ lực vì một đô thị khoa học, văn minh
Được sự chỉ đạo, quan tâm của Bộ XD, UBNDTP, tình hình SN của TP đã được cải thiện rõ nét và đạt được một số kết quả thiết thực. Các cấp lãnh đạo từ TP đến quận, huyện, phường, xã, thị trấn đã quan tâm chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm công tác quản lý SN, cấp và chỉnh sửa lại, thể hiện qua việc lập kế hoạch triển khai, tuyên truyền vận động người dân tham gia thực hiện...
Điểm nổi bật của Quy chế ĐS và gắn BSN trên địa bàn đó là sự thống nhất màu BSN (trước đây tùy thuộc vào ý muốn của người dân), góp phần làm cho đô thị văn minh, đẹp hơn và giúp mọi người dễ tìm, dễ thấy.
Nhờ những nỗ lực trong công tác ĐS và gắn BSN, tình hình SN trên địa bàn tại các quận trung tâm TP đã được sắp xếp thành hệ thống khoa học, tương đối ổn định, tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, cá nhân thực hiện các giao dịch hành chính có liên quan về SN, chấm dứt việc phải điều chỉnh giấy tờ do thay đổi về SN, góp phần tạo vẻ mỹ quan cho đường phố và trật tự trong QLĐT.
Thông qua công tác cấp và chỉnh sửa SN, cấp chứng nhận SN đã dần góp phần hoàn chỉnh hệ thống SN của TP khoa học, hợp lý hơn, tạo điều kiện thuận lợi để người dân thực hiện các giao dịch dân sự, góp phần phát triển kinh tế, ổn định chính trị.
Theo ông Phạm Minh Mẫn - Phó Giám đốc Sở Xây dựng TP, việc cấp SN đã tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, hộ gia đình và cá nhân thực hiện các giao dịch về hành chính, dân sự cùng những giao dịch khác. Nhà tại các quận ven trung tâm TP, các khu dân cư nông thôn thuộc huyện ngoại thành đã được cấp SN mới tạo nên diện mạo mới cho vùng nông thôn đô thị.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, thực hiện trên địa bàn, các cơ quan cũng gặp một số khó khăn, vướng mắc nhất định. Chẳng hạn như, thực tế hiện nay, các quận ven và những huyện đặc thù có kênh rạch rất nhiều và những nhà nằm trong phạm vi hành lang kênh, rạch cụ thể như tại quận 8 và huyện Nhà Bè có nhiều trường hợp nhà nằm trong hành lang bảo vệ kênh rạch nhưng người dân đã có quá trình sử dụng lâu dài, chưa làm thủ tục cấp SN do vướng các quy định, không có SN để giao dịch dân sự. Do đó, ông Mẫn cho biết, hiện Sở XD đã trình UBNDTP đề xuất Bộ XD chấp thuận hướng dẫn việc cấp SN cho các trường hợp nhà, đất tạo lập trước khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quy định về quản lý, sử dụng hành lang an toàn bảo vệ trên bờ sông, suối, kênh, rạch, mương và hồ công cộng, hành lang an toàn giao thông đường sắt.
Theo QC ban hành kèm QĐ 05/2006/QĐ-BXD của Bộ XD, các trường hợp chủ sở hữu nhà tự phân chia, mua bán, tặng cho 1 phần nhưng không đủ diện tích tối thiểu để tách thửa theo quy định pháp luật về đất đai vẫn thuộc đối tượng được ĐS và gắn BSN. Nhưng việc ĐS và gắn biển số cho nhà ở, công trình XD bị chia nhỏ này khiến QH chi tiết XD bị phá vỡ, không đồng bộ với quy định về đất đai. Do đó, UBNDTP kiến nghị Bộ XD nghiên cứu, bổ sung điều chỉnh QC đánh số và gắn BSN theo hướng tạo điều kiện cho cá nhân, tổ chức được cấp SN để thuận tiện trong giao dịch hàng ngày nhưng vẫn bảo đảm phù hợp quy định pháp luật về XD, đất đai và pháp luật khác có liên quan.