(CAO) Sau khi “mở màn” bằng những chuyến hải trình từ Na Uy đến Ribe (Đan Mạch) và nhiều thương cảng khác để giao dịch, tộc người Viking dần tích tụ được kiến thức địa lý và kỹ thuật hàng hải. Những con thuyền gỗ sồi của họ được nâng cấp kỹ thuật đóng, chở theo vũ khí và các hạm đội binh lính để bắt đầu thực hiện những chuyến hải trình thảo phạt đầu tiên.
Tờ National Geographic số tháng 3-2017 trong bài viết “Những cái nhìn mới về người Viking” đã phân tích kỹ loại thuyền độc đáo này. Theo đó, một hạm đội chiến thuyền tấn công của họ có thể bao gồm 250 chiếc thuyền hoặc hơn. Những chiếc thuyền này mang đặc điểm chung là cứng cáp, nhẹ và linh động.
Nguyên liệu để làm nên chúng là gỗ sồi. Người Viking chọn những cây sồi to cao mọc hoang dã trong rừng với chu vi thân lớn, bào ra thành những ván gỗ để ghép lại thành 1 con thuyền hoàn chỉnh .
Thuyền này có đuôi cong hai đầu, hai bên mạn thuyền có khoang chứa vũ khí là những hòn đá tảng được mài thành những hòn đá nhỏ hơn, đóng vai trò là những viên đạn được dùng để phóng vào kẻ thù bằng hệ thống giá đỡ. Thuyền có kích thước dài để đủ không gian cho các thành viên, hai bên mạn thuyền là chỗ ngồi có trang bị mái chèo để các thủy thủ chèo tay. Giữa thuyền được trang bị cột buồm đón gió. Với chiến thuyền linh động này, người Viking dong buồm khắp nơi để tấn công các thương cảng.
Cấu tạo một con thuyền rồng tiêu biểu của người Viking - Ảnh: đồ họa National Geographic
Video mô phỏng một trận chiến cướp thương cảng của người Viking (Nguồn: National Geographic):
Nghiên cứu và ngưỡng vọng
Tác giả Heather Pringle viết trên National Geographic số tháng 3-2017 rằng tại nhiều vùng ở Châu Âu ngày nay, hằng năm người dân vẫn tổ chức các lễ hội để kỷ niệm quá khứ, vào giai đoạn người Viking chiếm đóng. Tại các lễ hội, người dân hóa trang thành những chiến binh Viking với mũ, giáp, trang phục rồi tổ chức giao đấu nhau qua những trận chiến giả lập.
Lễ hội có tên Up Helly Aa, được tổ chức hằng năm ở đảo Shetland nằm ở mạn phía bắc nước Anh. Người dân hóa trang như người Viking, đi với nhau thành những nhóm người tượng trưng cho các hạm đội, đổ xuống đường tuần hành. Cách đây 1200 năm, những người Viking đầu tiên đã cập bờ biển lởm chỏm đá của đảo này. Trong 7 thế kỷ sau đó, những vị vua Viking Na Uy đã cai trị hòn đảo trước khi nó được trả về cho những vị vua người Scotland.
Lịch sử của người Viking nơi đây được tái hiện khi đám đông cất vang lời ca của những bài hát về những vị “vua biển” và những con tàu rồng (tàu của người Viking). Sự ngưỡng vọng của người dân với tộc người này, có lẽ sẽ không bao giờ dứt.
Trang phục của những nam chiến binh và phụ nữ người Viking ở hai vùng tiêu biểu mà tộc người này cư ngụ là bán đảo Scandinavia (trái) và ở Nga (nơi người Viking từ đất mẹ ở bán đảo Scandinavia di cư sang) - Ảnh: đồ họa National Geographic
Ngày nay với sự phát triển vũ bão của kỹ thuật, một bức tranh đa diện về người Viking đang được tái dựng. Ở Estonia, các nhà khoa học đang nghiên cứu các chiến thuyền của Viking để tìm hiểu nguồn gốc bạo lực của tộc người này. Tại Thụy Điển, các nhà nghiên cứu tìm hiểu về những hiện vật còn sót lại của các nữ chiến binh chỉ huy người Viking. Tại Nga, các nhóm nghiên cứu lại đi theo hướng tìm hiểu về lịch sử và tuyến đường di chuyển của những người buôn bán nô lệ và tầm quan trọng của chế độ nô lệ trong xã hội Viking. National Geographic dẫn lời Jimmy Moncrieff – sử gia ở Lerwick nhận định: “Nay đang là thời đại đi đầu trong nghiên cứu về người Viking”.
Theo nhà khảo cổ Neil Price ở Đại học Uppsala (Thụy Điển), các nhà khoa học xác định tộc người này từng đặt chân đến hơn 37 quốc gia, từ Afghanistan đến Canada. Trên chặng đường đó, người Viking đã tác động và để lại dấu ấn đậm nét đối với 50 nền văn hóa. Chưa có bộ tộc nào ở Châu Âu mang tinh thần không sợ hãi và có những chuyến hải trình đi xa đất mẹ nhiều như người Viking.
Năm 2008, trong lúc bảo trì cáp quang biển nhiều bộ xương người và kiếm của chiến binh dưới đáy biển đã được phát hiện. Price nhận định: “Đây là lần đầu tiên các nhà khảo cổ học đào được các hiện vật còn lại từ một cuộc bố ráp của người Viking”.
Đáng ngạc nhiên hơn, theo National Geographic, các nhà khoa học còn phát hiện được những phần còn lại của thi thể các chiến binh Viking ở Salme. Estonia, chết trước thời điểm 50 năm diễn ra cuộc bố ráp đầu tiên của người Viking vào tu viện Lindisfarne (Anh) vào năm 793, cột mốc mà các nhà sử gia ngày nay đều thống nhất là năm “mở màn” cho thời đại Viking.
Một trận chiến giả lập giữa người Viking và người Slav được tái lập trong một lễ hội kỷ niệm thời đại của người Viking ở Wolin, Ba Lan - Ảnh: National Geographic
Còn hơn cả diễn viên Johnny Depp trong cướp biển vùng Caribê, những thủ lĩnh Viking vẽ mắt, mặc đồ phối nhiều màu sắc, đeo trang sức cồng kềnh để tăng lên vẻ uy dũng. Từ thời kỳ đầu, họ nhắm vào cướp bóc ở những thương cảng lớn hay những tu viện ven biển. Những cuộc cướp bóc thường được lên kế hoạch vào những tháng mùa hè khi trời hết lạnh. Mỗi lần tấn công họ dùng hàng trăm người bất ngờ ập vào và kịp thời rút đi trước khi người dân nơi bị tấn công kịp đáp trả lại. Nhiều cổ vật quý gồm vòng vàng, trang sức, đồ mỹ nghệ, nội thất và cả nô lệ đầy ắp trở về sau những chuyến hải trình thảo phạt của họ.
Những cuộc tấn công bất ngờ, bạo lực và đẫm máu của người Viking khiến nhà khảo cổ học Neil Price phải thốt lên trên tờ National Geographic: “Nếu bạn sống ở vùng tây bắc nước Pháp vào cuối thế kỷ thứ 9 (nơi bị người Viking tấn công), bạn sẽ phải nghĩ rằng thế giới này đang tiến vào tận thế”.
Tàn tích những ngôi nhà dài của người Viking trên đảo Shetland (phía bắc nước Anh) còn lại ngày nay - Ảnh: National Geographic
Cách phục trang mô phỏng của các chiến binh Viking - Ảnh: National Geographic
Không chỉ reo rắt kinh hoàng khắp châu Âu, ngày nay giới khoa học còn phát hiện người Viking là tộc người đầu tiên đi thuyền theo dòng hải lưu đến Châu Mỹ (Tân Thế Giới) mà dấu tích còn lại là những cụm cây rời rạc trông như những con lạch được đào, phủ cỏ lên trên ở tây nam NewFoundland (Canada).
Huy hoàng là thế nhưng đến nay, sự diệt vong của người Viking vẫn là một bí ẩn lớn chưa có lời giải đáp giống sự biến mất của nền văn minh Maya hay của thành phố Atlantis. Có nhiều giả thuyết được đặt ra mà tiêu biểu là khả năng biến đổi khí hậu, được gọi với tên thời kỳ “Kỷ băng hà nhỏ” khi có giai đoạn nhiệt độ hạ thấp kỷ lục ở vùng Bắc Âu. Nhưng liệu một tộc người dũng mãnh như Viking có dễ dàng diệt vong vì lý do trên?, vì sao họ không dong buồm về Nam Âu để tránh cái lạnh? Đó là sự bí ẩn vẫn đang chờ những nghiên cứu sau này giải đáp.
Hết