(CAO) Ba Lan và Romania đang dẫn đầu Đông Âu trong các nỗ lực thúc đẩy các khả năng phòng thủ chống tên lửa và phòng không.
Hai nước này hiện đang phối hợp chặt chẽ với NATO để trở thành địa điểm cho máy bay đánh chặn do Mỹ sản xuất hiện diện trên lãnh thổ của họ. Động thái này nhằm đối phó với khả năng can thiệp quân sự của Nga ở nước láng giềng Ukraine.
Trong khi đó, các nhà phân tích địa phương nhận định rằng dù đã tăng tốc tăng cường khả năng phòng thủ tên lửa theo sau vụ sát nhập Crimea của Nga, Warsaw còn lâu mới đạt được khả năng tương xứng trong lĩnh vực này.
Lukasz Kister, một nhà phân tích an ninh độc lập cộng tác với Viện nghiên cứu quốc tế Jagiellonia ở Warsaw, được Defense News dẫn lời cho rằng: “Quyết định mua hệ thống phòng thủ chống tên lửa và phòng không là kết quả từ một chiến lược quốc phòng toàn diện và từ đánh giá nguy cơ tập trung vào các mối đe doạ tiềm tàng…”
Một phần của hệ thống Aegis Ashore sẽ được đặt ở Romania và Ba Lan - Ảnh: Missile Defense Agency
Kister cho biết: “Nga hiện đang tiến hành các bước nâng cấp các khả năng tên lửa của họ ở Kaliningrad, nhưng phải tới năm 2022 Ba Lan mới có thể có tên lửa Patriot.”
Năm 2013, báo Izevestia của Nga dẫn lời một quan chức Quốc phòng cấp cao của nước này nói rằng quân đội Nga đã triển khai tên lửa đạn đạo chiến thuật Iskander-M tới Kaliningrad Oblast, một lãnh thổ của Nga giáp với Ba Lan và Lithuania.
Với nhiều báo cáo về động thái đẩy mạnh khả năng tấn công tầm xa của Moscow ở quá gần biên giới Ba Lan, phản ứng cải thiện các khả năng phòng thủ tên lửa của Warsaw là một phần của chương trình hiện đại hoá quân sự giai đoạn 2013-2022 trị giá 139 tỷ zloty (36 tỷ USD).
Hồi tháng 4-2015, Bộ Quốc phòng Ba Lan cho biết họ đã chọn tên lửa Patriot của Raytheon. Quá trình mua bán nghe nói đang được đàm phán. Theo Defense News, Warsaw có kế hoạch mua hai tên lửa Patriot trong ba năm tới và tám bộ từ năm 2018 đến 2025. Ngoài ra, Ba Lan đang tiến hành hai gói thầu riêng biệt để mua các hệ thống tên lửa tầm ngắn. Theo nhật báo doanh nhân địa phương Rzeczpospolita, tổng cộng, việc mua sắm dự tính trị giá khoảng 26,6 tỷ zloty.
Trong khi đó, cả Ba Lan và Romania đều đươc thiết lập để bố trí các yếu tố của chương trình Aegis Ashore, thành phần trên đất liền của hệ thống lá chắn tên lửa (BMD). Website của Cơ quan Phòng thủ Tên lửa Mỹ ghi rõ: “Hệ thống trên đất liền này được thiết kế để có thể tháo rời nhằm hỗ trợ cho viêc triển khai trên khắp thế giới. Ngoài Aegis BMD trên biển, Aegis Ashore là một phần của Phương Pháp Tiến Cận Thích Ứng Phân Đoạn (PAA) Giai đoạn II và III.”
Aegis Ashor sẽ được triển khai ở Ba Lan vào năm 2018, một phần trong Giai đoạn III của PAA, nhằm hỗ trợ phòng thủ cho khu vực Bắc Âu.
Ở Romania, Aegis Ashore sẽ đươc triển khai trong năm nay theo Giai đoạn I của PAA, cung cấp lá chắn tên lửa đạn đạo cho Nam Âu. Chính phủ Romania đã quyết định cho lắp đặt các yếu tố của chương trình Aegis Ashore tại căn cứ không quân ở Deveselu ở tây nam nước này. Việc xây dựng đã tiến hành từ năm 2013 và cơ sở này sẽ đi vào hoạt động trong năm nay.
Điện Kremlin buộc tội NATO có những ý định thù địch. Nhưng Ngoại trưởng Romania, Bogdan Aurescu, nói rằng đây là dự án “phòng thủ vì nó được thiết kế để bảo vệ quốc gia và lãnh thổ châu Âu.”