(CAO) Tối qua 6-8 (giờ VN), Reuters đưa tin về những phát biểu “tiền hậu bất nhất” của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tại Hội nghị Bộ trưởng ngoại giao ASEAN lần thứ 48 (AMM-48) diễn ra tại Kuala Lumpur.
Theo đó, ông Vương Nghị đã tố ngược các nước trong khu vực Đông Nam Á là bên gây ra căng thẳng trên Biển Đông. “ Trung Quốc thật sự là nạn nhân ở Biển Đông”- ông Nghị tuyên bố kèm theo “dẫn chứng” là sự “chiếm đóng” một số đảo ở vùng biển này “của Bắc Kinh”, bởi một số bên, bao gồm Philippines.
Trong tuyên bố phát đi trước nửa đêm qua, ông Vương Nghị còn chỉ trích “ ngoại trưởng Philippines đã tấn công chính sách trên Biển Đông của Trung Quốc và họ nhận được sự ủng hộ của người đồng cấp Nhật Bản”.
Phát biểu trước các đại biểu đến tham dự AMM-48, Reuters dẫn lời ông Nghị nhắc lại những tuyên bố đã quá nhàm tai: “Trước hết, tình hình Biển Đông hiện nay nhìn chung là tương đối ổn định, không có khả năng xảy ra một cuộc đụng độ lớn”. Ông tuyên bố tiếp : “Trung Quốc phản đối bất cứ những phát ngôn nào không mang tính xây dựng cùng những hành động gây chia rẽ, phóng đại mâu thuẫn hay tạo ra căng thẳng”.
Đường băng và các công trình bồi lấp trái phép của Trung Quốc trên đá Chữ Thập -quần đảo Trường Sa- Việt Nam - Ảnh: Digital Globe
Sau đó, ông Vương Nghị đề cao hành động “kiềm chế” của Bắc Kinh ở Biển Đông trong thời gian qua: “Mặc dù là nạn nhân của căng thẳng trên Biển Đông, nhưng vì mong muốn duy trì và bảo vệ hòa bình, ổn định trên Biển Đông, chúng tôi đã giữ một thái độ kiềm chế ở vùng biển này”.
Ông Vương Nghị tiếp tục quay sang chỉ trích Nhật Bản. “Nhật Bản đang tiếp tục xây dựng, mở rộng thềm lục địa của bãi đá ngầm Okinotori (Trung Quốc gọi là bãi đá ngầm Xung Chi Điểu) để thực thi yêu sách lãnh thổ của mình”.
Trung Quốc trước đó đã từ chối công nhận tuyên bố của Tokyo về vùng đặc quyền kinh tế xung quanh Okinotori. Bắc Kinh cho rằng Okinotori là bãi đá ngầm, theo Công ước LHQ về Luật biển năm 1982 không được tính thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế.
Vịn vào Okinotori, ông Vương Nghị lên giọng chỉ trích Nhật Bản trong hội nghị AMM-48 : “Trước khi chỉ trích người khác, Tokyo cần xem lại lời nói và hành vi của mình”.
Cũng tại AMM-48, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị khẳng định Bắc Kinh đã dừng công việc bồi đắp, xây đảo nhân tạo trên Biển Đông. Tuy nhiên các chuyên gia quốc tế nhận định tuyên bố này chỉ là hình thức, theo kiểu “ ván đã đóng thuyền” khi hàng loạt công trình đã được Bắc Kinh xây dựng xong trên các đảo, bãi đá ngầm trên Biển Đông. Đã xây xong hết thì phải tuyên bố “kết thúc” để thế giới biết mình đã làm xong.
Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị tuyên bố Trung Quốc là "nạn nhân" ở Biển Đông - Ảnh: Reuters
Hôm qua 6-8, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry đã nói thẳng với ông Vương Nghị “Mỹ không chấp nhận hành động cản trở tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông”.
AMM-48 cũng đã ra thông cáo chung vào hôm qua, khẳng định các nước ASEAN “quan ngại sâu sắc về các diễn biến gần đây và đang diễn ra” trên Biển Đông. Thông cáo của AMM-48 nhấn mạnh :“Chúng tôi ghi nhận quan ngại sâu sắc của một số bộ trưởng đối với việc tôn tạo, bồi lấp trên Biển Đông, làm xói mòn lòng tin và sự tin cậy, làm gia tăng căng thẳng và có thể gây phương hại tới hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông”.
Các ngoại trưởng ASEAN cũng tái khẳng định việc đảm bảo tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông là góp phần duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực. Các nước ASEAN cũng kêu gọi giải quyết tranh chấp giữ các bên trên Biển Đông phải phù hợp luật pháp quốc tế và thúc giục các bên thực hiện Tuyên bố về ứng xử trên Biển Đông (DOC).