(CAO) Hôm 25-6, Reuters dẫn thông tin từ một nghiên cứu mới cho thấy coronavirus gây ra bệnh COVID-19 có thể đã bắt đầu lây lan ở Trung Quốc vào đầu tháng 10-2019, hai tháng trước khi trường hợp nhiễm đầu tiên được ghi nhận chính thức ở thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc.
Các nhà nghiên cứu từ Đại học Kent của Anh đã sử dụng các phương pháp từ khoa học bảo tồn để ước tính rằng SARS-CoV-2 xuất hiện lần đầu tiên từ đầu tháng 10 đến giữa tháng 11 năm 2019, theo một bài báo đăng trên tạp chí PLOS Pathogens.
Họ ước tính rằng ngày có nhiều khả năng nhất cho sự xuất hiện của virus là ngày 17 -11-2019 và nó có thể đã lây lan trên toàn cầu vào tháng 1-2020.
Trường hợp COVID-19 chính thức đầu tiên của Trung Quốc là vào tháng 12-2019 và có liên quan đến khu chợ bán thực phẩm tươi sống Hoa Nam của Vũ Hán.
Tuy nhiên, một số trường hợp nhiễm ban đầu không có mối liên hệ nào với chợ Hoa Nam, có nghĩa là SARS-CoV-2 đã lan truyền trước khi xâm nhập vào khu chợ này.
Một nghiên cứu chung do Trung Quốc và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) công bố vào cuối tháng 3 thừa nhận có thể đã có những ca nhiễm lẻ tẻ ở người trước khi bùng phát ở Vũ Hán.
Trong một bài báo được phát hành vào tuần này, Jesse Bloom của Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson ở Seattle (Mỹ) đã khôi phục dữ liệu trình tự gen bị xóa từ các trường hợp nhiễm COVID-19 ban đầu ở Trung Quốc. Dữ liệu cho thấy các mẫu lấy từ chợ Hoa Nam nói chung "không phải là đại diện" của SARS-CoV-2 mà là một biến thể của một chuỗi gen tiền thân của virus đã lan truyền trước đó, chúng đã lây lan sang các vùng khác của Trung Quốc.
Nhân viên phun thuốc khử khuẩn chống dịch Covid-19 ở tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc - Ảnh: Reuters
Viện Y tế Quốc gia Mỹ xác nhận với Reuters rằng các mẫu được sử dụng trong nghiên cứu đã được nộp cho Cơ quan lưu trữ đọc theo trình tự (SRA) vào tháng 3 năm 2020 và sau đó bị xóa theo yêu cầu của các nhà điều tra Trung Quốc.
Các nhà chỉ trích cho rằng việc xóa các trình tự gen này là bằng chứng cho thấy Trung Quốc đang cố gắng che đậy nguồn gốc của COVID-19.
"Tại sao các nhà khoa học lại yêu cầu cơ sở dữ liệu quốc tế xóa dữ liệu quan trọng có thể thông báo cho chúng tôi về cách COVID-19 bùng phát thế nào ở Vũ Hán?" Alina Chan, một nhà nghiên cứu của Đại học Harvard, viết trên Twitter.
Một nghiên cứu khác của các nhà khoa học Úc, được công bố hôm 24-6 trên tạp chí Scientific Reports, đã sử dụng dữ liệu bộ gen cho thấy SARS-CoV-2 liên kết với các thụ thể của con người dễ dàng hơn nhiều so với các loài khác, cho thấy nó đã thích nghi với con người khi mới xuất hiện.
Người ta nói rằng có thể có một loài động vật không xác định khác có ái lực mạnh hơn đóng vai trò là loài trung gian, nhưng không thể loại trừ giả thuyết rằng nó bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm.
Tuy nhiên, ông Dominic Dwyer, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Bệnh viện Westmead của Úc, người thuộc nhóm WHO điều tra COVID- cho biết: “Rõ ràng là các virus ban đầu có xu hướng có ái lực cao đối với các thụ thể của con người, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng là nhân tạo. Những kết luận như vậy vẫn chỉ là suy đoán”.
Stuart Turville, phó giáo sư tại Viện Kirby, một tổ chức nghiên cứu y tế của Úc, cho biết các mẫu huyết thanh vẫn cần được kiểm tra để xác định rõ hơn nguồn gốc của COVID-19.