(CATP) Lúc khó khăn, được chủ đất cho "mượn" sổ đỏ đứng tên để vay ngân hàng, bà Nguyễn Thị Bích Vân (36 tuổi, ngụ Đà Nẵng) đem thế chấp vay "nóng" 2,1 tỷ đồng rồi chuyển nhượng đất cho người khác. Tòa tuyên hợp đồng (HĐ) chuyển nhượng là hợp pháp và buộc bà Vân hoàn trả hơn 2,18 tỷ đồng cho chủ đất. Chủ đất không đồng tình, đã khởi kiện và tố cáo đối tượng có sự gian dối, lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản.
Đứng tên sổ đỏ để vay ngân hàng
Theo nội dung vụ việc và hồ sơ vụ án, ông Hoàng Xuân Sáu (SN 1952, ngụ P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu, TP.Đà Nẵng) mua thửa đất số 285 (tờ bản đồ 47, lô 16 phân khu B2-56, dự án Golden Hills City, thuộc xã Hòa Liên, H.Hòa Vang) ngày 20/02/2020 giá 2,85 tỷ đồng của ông Huỳnh Đức Hai (ngụ xã Hòa Liên, huyện Hòa Vang). Thông qua bà Trần Thị Diễm Đào (SN 1989, ngụ P.Thạch Thang, Q.Hải Châu), ông Sáu quen biết bà Nguyễn Thị Bích Vân (SN 1987, ngụ 727 Nguyễn Tất Thành, P.Xuân Hà, Q.Thanh Khê). Bà Vân đang đầu tư nhà hàng ở đường Nguyễn Tri Phương (Q.Thanh Khê) và nói đang khó khăn về tài chính.
Tin tưởng bà Vân là bạn thân của bà Đào và thấy thực tế nhà hàng đang xây dựng, ông Sáu giúp bà Vân bằng cách cho đứng tên trên sổ đỏ thửa đất 285 để bà Vân lấy tài sản đảm bảo, làm thủ tục vay Ngân hàng VPBank 1,5 tỷ đồng. Bà Vân lập giấy cam kết (có chữ ký của những người làm chứng là bà Đào và ông Hai) vào ngày 20/02/2020 là trả lại thửa đất 285 cho ông Sáu trước ngày 30/12/2022. Cam kết của bà Vân còn có nội dung: bà Vân được quyền thế chấp sổ đỏ để vay ngân hàng nhưng không được bán thửa đất.
Tháng 8/2022, ông Sáu phát hiện bà Vân rút sổ đỏ ở VPBank để giao lại cho ông Nguyễn Đức Toàn (ngụ P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu) để làm tài sản đảm bảo việc bà Vân vay 2,1 tỷ đồng của ông Toàn và bà Phùng Thị Thanh Nhung (SN 1980, ngụ P.Hòa Minh, Q.Liên Chiểu). Bà Vân lập HĐ chuyển nhượng QSDĐ cho bà Nhung tại Văn phòng Công chứng Sông Hàn ngày 24/6/2022. Ông Toàn chuyển cho bà Vân vay 2,1 tỷ đồng, lãi 300 triệu đồng/tháng.
Rất nhanh chóng, bà Nhung chuyển nhượng thửa đất cho ông Trần Nam Quốc (SN 1980, ngụ đường Lê Độ, P.Xuân Hà, Q.Thanh Khê) tại Văn phòng công chứng Phạm Thị Vinh ngày 01/8/2022 với giá 2,65 tỷ đồng. Biết tin này, bà Vân nộp hồ sơ khởi kiện tại TAND Q.Liên Chiểu để ngăn chặn bà Nhung chuyển dịch tài sản cho người khác (ông Quốc) và bà Vân yêu cầu tòa tuyên bố HĐ chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Vân và bà Nhung là vô hiệu. Vụ án được TAND Q.Liên Chiểu ra thông báo thụ lý số 160/2023/TLST-DS ngày 02/8/2022. Sau đó, hồ sơ vụ án được chuyển đến TAND H.Hòa Vang thụ lý theo thẩm quyền.
Ông Hoàng Văn Sáu trình bày sự việc
Đồng thời, ông Sáu gửi đơn tố cáo đến Công an về việc bà Vân lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, sự cấu kết của bà Vân cùng ông Toàn và bà Nhung, hoạt động cho vay tiền của ông Toàn, bà Nhung...
Tòa sơ thẩm tuyên những gì?
Ngày 07/7/2023, TAND H.Hòa Vang xét xử vụ án với nguyên đơn là bà Vân, bị đơn là bà Nhung, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan gồm: ông Sáu, ông Toàn, ông Quốc, Văn phòng công chứng Sông Hàn và Văn phòng công chứng Phạm Thị Vinh.
Viện KSND H.Hòa Vang đề nghị HĐXX chấp nhận bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của bà Vân, chấp nhận toàn bộ yêu cầu độc lập của ông Sáu và ông Quốc. Xác định các HĐ chuyển nhượng QSDĐ là có hiệu lực pháp luật. Ghi nhận sự tự nguyện thỏa thuận giữa bà Vân và ông Sáu về hoàn trả thửa đất số 285. Buộc bà Vân thanh toán cho ông Sáu hơn 2,18 tỷ đồng.
HĐXX xét thấy: căn cứ để nguyên đơn, yêu cầu tuyên bố HĐ chuyển nhượng QSDĐ ngày 24/6/2022 vô hiệu là do thuộc trường hợp giả tạo nhằm che giấu quan hệ vay mượn giữa ông Toàn và bà Vân. Chứng cứ là Vi bằng số 153/2023/VB-TPLTT lập ngày 11/5/2023 có các hình ảnh về các tin nhắn giữa ông Toàn và bà Vân có nội dung vay tiền, số tiền vay và thời hạn vay. Nhưng quá trình tố tụng và tại tòa khi HĐXX đối chất thì ông Toàn không thừa nhận các tin nhắn là của mình. Ngoài chứng cứ này thì không còn tài liệu, chứng cứ nào đủ cơ sở xác định ông Toàn và bà Vân có quan hệ vay tiền...
Quyết định của TAND huyện Hòa Vang về vụ án
Về yêu cầu độc lập của ông Sáu, bà Vân thừa nhận ông Sáu là chủ thửa đất. Bà Vân chỉ đứng tên giúp.
HĐXX tuyên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của bà Vân về việc đề nghị tòa tuyên bố HĐ chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Vân và bà Nhung là vô hiệu.
Chấp nhận toàn bộ yêu cầu độc lập của ông Sáu về việc buộc bà Vân trả lại thửa đất số 285. Theo kết quả thẩm định, thửa đất 285 có giá trị hơn 2,18 tỷ đồng. Hiện thửa đất đã được bà Vân chuyển nhượng cho bà Nhung nên bà Vân phải hoàn trả cho ông Sáu hơn 2,18 tỷ đồng...
Ông Sáu đã gửi đơn kháng cáo bản án cho rằng, giá trị khi mua lô đất năm 2020 là 2,85 tỷ đồng nhưng tòa tuyên bà Vân trả 2,18 tỷ đồng là thiệt thòi cho ông. Thứ 2, bản chất vụ việc là bà Vân và bà Nhung, ông Toàn là vay tiền với nhau, có sự thỏa thuận, thông đồng và 3 người này chuyển nhượng thửa đất. Tòa sơ thẩm không đánh giá được chứng cứ là nội dung tin nhắn qua lại giữa ông Toàn và bà Vân. Ông Toàn không thừa nhận tin nhắn qua lại với bà Nhung nhưng ông Toàn khẳng định chính số điện thoại và Zalo là của mình.
HĐ chuyển nhượng giữa bà Vân và bà Nhung chỉ là việc dùng tài sản đảm bảo để bà Vân được vay tiền của ông Toàn và bà Nhung. Toàn bộ quá trình bà Vân vay tiền của ông Toàn trùng khớp, logic với thời gian mà bà Vân thế chấp tài sản với ông Toàn, bà Nhung.
Thứ 3, việc ông Sáu cho bà Vân mượn sổ đỏ nhằm để bà Vân vay tiền ngân hàng, không phải đem thế chấp vay tiền ngoài xã hội và không được chuyển nhượng cho người khác. Thực tế thửa đất được ông Sáu cho người khác thuê để chăm sóc vườn cây cảnh. Ông Sáu và bà Vân không có quan hệ giao dịch chuyển nhượng thửa đất. Nhưng tòa sơ thẩm lại xác định bà Vân hoàn trả tài sản cho ông Sáu bằng tiền là chưa đúng bản chất. "Tôi cho mượn tài sản (thửa đất) thì bà Vân phải trả lại tài sản đó cho tôi", ông Sáu khẳng định.