Các nguyên đơn tại phiên xét xử.
Theo trình bày của các nguyên đơn, trong khoảng từ năm 2014 đến tháng 5-2018, bà Trần Thị Minh Thùy (chủ vựa quýt, SN 1975, ngụ xã Phong Hòa, huyện Lai Vung) thiếu nợ tiền mua trái cây của hàng chục nhà vườn hơn 6,4 tỷ đồng.
Vụ án đã được TAND huyện Lai Vung xét xử và buộc bà Thuỳ phải trả cho các hộ dân số tiền nói trên. Bà Thuỳ có tài sản là 16 thửa đất, diện tích tổng cộng hơn 19.507m2 tại xã Phong Hoà, Tân Thành nhưng không có ý định bán tài sản để thi hành việc trả nợ mà chuyển nhượng toàn bộ cho em gái Trần Diễm Thuý trong 1 ngày 31-5-2018.
Quang cảnh phiên xét xử
Theo nhận định của HĐXX, thực tế số đất này bà Thuỳ vẫn còn quản lý. Nhận thấy việc bà Thuỳ làm hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất (QSDĐ) cho bà Thuý là giả tạo, nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho các nguyên đơn.
Về nguồn gốc đất, 19.507m2 là của bà Thuỳ và bà Thuỳ nợ tiền của các nguyên đơn là có thật, được TAND huyện Lai Vung công nhận. Mặc dù bà Thuỳ đã thế chấp 16 thửa đất vay tiền ngân hàng nhưng bà Thuỳ không mất khả năng thanh toán.
Đại diện ngân hàng khẳng định số tiền tất toán nợ của bà Thuỳ do bà Hương chuyển vào tài khoản của bà Thuỳ. Tại biên bản lấy lời khai, bà Hương xác nhận số tiền trong tài khoản được sử dụng để tất toán hơn 5,9 tỷ đồng là do bà Hương chuyển vào tài khoản của bà Thuỳ.
Sau đó, bà Thuỳ đã trả cho bà Hương xong và hai bên có vay mượn với nhau nhiều lần để làm ăn. Do đó, việc chuyển nhượng QSDĐ là trốn tránh việc trả nợ cho các nguyên đơn hơn 6,4 tỷ đồng.
Đối với bà Thuý xác nhận tài sản chuyển nhượng là QSDĐ, căn nhà, vườn cây ăn trái là 6,4 tỷ đồng nhưng không cung cấp được chứng cứ chứng minh bà Thuỳ có nhận số tiền này. Thực tế là bà Thuý không có sử dụng khoản tiền nào để tất toán nợ cho bà Thuỳ vào ngày 31-5-2018. Vì vậy hành vi của bà Thuỳ, bà Thuý là câu kết với nhau để thực hiện giao dịch giả tạo, để bà Thuỳ trốn tránh nghĩa vụ thi hành án sau này.
Mặt khác, Hội đồng định giá tài sản xác định giá trị diện tích 19.507m2đất tại thời điểm tháng 8-2018 có giá hơn 7,8 tỷ đồng, nhưng 2 bên thoả thuận chuyển nhượng 1,4 tỷ đồng là thấp hơn giá trị thị trường rất nhiều lần.
Đồng thời theo lời khai của các nhân chứng, bà Thuý không có nhà và đất, số tài sản trên do bà Thùy quản lý. Bà Thuý chỉ về quê để đám giỗ. Ngoài ra, chỉ trong ngày 31-5-2018, bà Thuý được đứng tên giấy chứng nhận 16 thửa đất, nhưng tại kết luận thanh tra của Thanh tra tỉnh Đồng Tháp kết luận về hồ sơ chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Thuỳ và bà Thuý không đảm bảo về mặt trình tự, thủ tục và hợp lệ, có dấu hiệu cố ý làm trái về quản lý đất đai.
Theo HĐXX, đối với thửa đất 104, diện tích 224m2; thửa 98, diện tích 2.432m2 thì ngày 11-6-2019, bà Thuý đã chuyển nhượng cho ông Lê Thanh Hải và sau đó ông Hải được cấp GCN. Sau đó ông Hải chuyện nhượng cho ông Nghiêm Thanh Phong và người này được cấp GCN.
Một số nguyên đơn cho rằng, trong quá trình thực hiện thủ tục chuyển nhượng giữa ông Hải và ông Phong đã có khiếu nại nhưng không cung cấp được quyết định của cơ quan có thẩm quyền…
Về hợp đồng vay tài sản, HĐXX xét thấy, ngày 11-6-2019, ngân hàng và bà Thuý, ông Hải ký hợp đồng tín dụng để cho vợ chồng bà Thuý vay số tiền 5 tỷ đồng. Ngân hàng yêu cầu bên vay phải trả số tiền vốn và lãi 5,9 tỷ đồng. Việc các đương sự liên quan liên đới trả tiền cho ngân hàng là phù hợp quy định pháp luật nên chấp nhận một phần yêu cầu của ngân hàng.
Vì các lẽ trên, HĐXX quyết định chấp nhận một phần của các nguyên đơn, chấp nhận một phần yêu cầu của ngân hàng; tuyên bố một phần hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ ngày 31-5-2018 giữa bà Thuỳ và bà Thuý, ông Hải là vô hiệu; huỷ việc chỉnh lý biến động chuyển nhượng QSDĐ ngày 31-5-2018 từ bà Thuỳ sang là Thuý đối với 14 thửa đất tại xã Tân Thành và Phong Hoà; phục hồi lại GCNQSDĐ cấp cho bà Thuỳ theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, công nhận một phần thế chấp tài sản ngày 11-6-2019 giữa ngân hàng với bà Thuý, ông Hải; buộc bà Thuý và 2 người có liên quan liên đới trả cho ngân hàng số tiền hơn 5,1 tỷ đồng.
Như Chuyên đề Công an TPHCM thông tin, vào cuối năm 2018, hàng chục hộ dân trồng quýt hồng ở xã Vĩnh Thới, Long Hậu của huyện Lai Vung bất ngờ lâm cảnh điêu đứng vì toàn bộ tiền bán quýt lên đến khoảng 6 tỷ đồng bị Thùy chiếm giữ. Thời gian dài không lấy được tiền, những nhà vườn trồng quýt làm đơn khởi kiện bà Thùy đến TAND huyện Lai Vung.
Trong đó có người được tòa án thụ lý vụ việc và hòa giải thành. Bà Thùy thống nhất thỏa thuận trả nợ tiền mua quýt, nào ngờ sau đó không thực hiện. Trong quá trình cầu cứu cơ quan chức năng, các nhà vườn phát hiện 16 thửa đất, xe tải thuộc sở hữu của bà Thùy đã chuyển nhượng cho Thuý.
Trước việc chuyển nhượng “thần tốc” và bất thường, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo cơ quan chức năng vào cuộc làm rõ. Sau đó, Thanh tra Sở TN&MT tiến hành thanh tra việc cấp giấy đất tại Chi nhánh VPĐKĐĐ huyện Lai Vung, đặc biệt trong đó có vụ bà Trần Thị Minh Thùy chuyển 16 thửa đất cho người em ruột trong 1 ngày.
Theo kết luận Thanh tra, bà Thùy được UBND huyện Lai Vùng cấp 16 thửa đất với tổng diện tích hơn 19.500m2(9 giấy đỏ ở xã Phong Hòa, 7 giấy đỏ xã Tân Thành). Ngày 31-5-2018, bà Thùy tiến hành lập hợp đồng chuyển nhượng 16 thửa đất cho em ruột là bà Thúy và được Văn phòng công chứng số 2, tỉnh Đồng Tháp chứng thực. Sau đó, bà Thùy mang đến Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả (TN&TKQ) thuộc Văn phòng HĐND và UBND huyện Lai Vung thực hiện việc chuyển nhượng đất. Giấy hẹn trả kết quả các thửa đất xã Phong Hòa và xã Tân Thành thể hiện thời gian nhận hồ sơ lúc 10 giờ 40 phút ngày 31-5 và thời gian trả kết quả là 15 giờ ngày 12-6-2018. Tuy nhiên, chỉ trong buổi chiều 31-5, không biết ai đã “giúp sức” cho bà Thùy mà các thủ tục còn lại hoàn thành sớm bất thường.
Chánh thanh tra Sở TN&MT Đồng Tháp kết luận, về mặt thời gian thực hiện thủ tục chuyển nhượng 16 thừa đất từ bà Thùy sang bà Thúy trong 31-5-2018 là sớm và bất thường. Ngoài ra, trong hồ sơ còn thiếu giấy xác nhận bà Thùy canh tác trực tiếp đất nông nghiệp của UBND xã Tân Thành, cán bộ UBND xã Phong Hòa tiếp nhận hồ sơ không lập phiếu hẹn trả kết quả của bà Thúy, không ghi vào sổ theo dõi, ngày xác nhận bà Thúy trực tiếp canh tác đất nông nghiệp 8-5-2018 trong khi đơn ghi ngày 31-5-2018 (?!)...
Từ những thiếu sót và giải quyết “thần tốc” hồ sơ chuyển nhượng 16 thửa đất từ bà Thùy sang bà Thúy trong ngày 31-5-2018, Giám đốc Sở TN&MT Hồ Thanh Phương đã ký văn bản yêu cầu Chủ tịch UBND huyện Lai vung có hình thức xử lý trách nhiệm đối với UBND xã Phong Hòa và công chức có liên quan.
Đến ngày 13-8-2020, Thanh tra tỉnh Đồng Tháp đã có thông báo kết luận số 637/TB-TTr do Phó chánh thanh tra tỉnh Nguyễn Văn Nghĩa ký về việc thanh tra lại nội dung thiếu sót tại kết luận thanh tra số 43/KL-TTr ngày 7-4-2020 của Chánh thanh tra Sở TN&MT.
Kết quả thanh tra nêu rõ: Thành phần hồ sơ chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Thùy với bà Thúy có nhiều thiếu sót, đồng thời thành phần không đầy đủ thông tin và hợp lệ. Thông báo kết luận cũng khẳng định hồ sơ chuyển nhượng QSDĐ giữa bà Thùy với bà Thúy không đảm bảo về trình tự, thủ tục chuyển nhượng và không hợp lệ theo quy định.
Đồng thời, kết quả thanh tra cũng khẳng định hồ sơ chuyển nhượng QSDĐ này có dấu hiệu cố ý làm trái quy định pháp luật về quản lý đất đai. Do vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp đã chỉ đạo Thanh tra tỉnh chuyển toàn bộ hồ sơ sang Công an tỉnh Đồng Tháp để tiếp tục điều tra, xác minh làm rõ.
Đến ngày 19-11-2020, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Đồng Tháp ra quyết định số 988/VPCQCSĐT về việc không khởi tố vụ án hình sự.
Sau kết luận thanh tra, hàng loạt cán bộ cấp sở, huyện, xã bị phê bình, kỷ luật.