Từ trắng tay vì "chạy doanh số"...
Liên quan đến vụ án này, Báo CATP (nay là Chuyên đề CATP) từng có loạt bài phản ánh, chỉ rõ việc quy kết hành vi phạm tội của ông Nguyễn Hữu Thảo lộ dấu hiệu oan sai. Theo hồ sơ, ông Thảo có gần 20 năm làm việc cho Công ty CP Thương mại Nguyễn Kim (trụ sở 63 - 65 - 67 Trần Hưng Đạo, Q.1, TPHCM), được bổ nhiệm giữ chức PGĐ Nguyễn Kim HG ngay khi trung tâm này được thành lập tháng 11-2017.
Việc kinh doạnh tại một trung tâm mới mở ở một tỉnh còn nghèo như Hậu Giang gặp nhiều trở ngại nên không đạt doanh số. Với vai trò PGĐ, phụ trách Nguyễn Kim HG, ông Thảo muốn "chạy chỉ tiêu doanh số", nhằm để tăng thu nhập cho 60 nhân viên của trung tâm và bản thân ông cũng được đánh giá hoàn thành nhiệm vụ.
Từ tháng 02 đến đầu tháng 9-2018, Nguyễn Kim HG đã xuất hàng bán cho Đỗ Tuấn Phong (SN 1982, ngụ Trần Văn Kiểu, P1Q6, TPHCM) - Trưởng phòng kinh doanh Nguyễn Kim Kiên Giang với tổng số tiền gần 4,8 tỷ đồng.
Xuất phát từ chỗ Phong là đồng nghiệp cũ nên Thảo tin tưởng, bán hàng "gối đầu". Phong đã thanh toán được 2,771 tỷ đồng, còn nợ hơn 2 tỷ. Khi giao hàng, Trưởng phòng kho vận Hoàng Văn Hải (SN 1985, ngụ xã Kỳ Tân, H.Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, cấp dưới của ông Thảo) lập biên bản, ký nhận đầy đủ. Lúc Phong thanh toán, Phòng kế toán nhận và xuất hóa đơn trên hệ thống.
Do Phong không thanh toán tiền, PGĐ Thảo đã gửi đơn tố giác. Được Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an tỉnh Kiên Giang mời làm việc ngày 11-10-2018, Phong đã thừa nhận và ký vào biên bản, nội dung: "Tôi, Đỗ Tuấn Phong, Trưởng phòng kinh doanh Nguyễn Kim Kiên Giang, xác nhận nợ Nguyễn Kim HG 2,027 tỷ đồng. Việc thất thoát hàng hóa và công nợ quá hạn tại Nguyễn Kim HG do tôi gây ra".
Đến ngày 30-10-2018, Phong viết tiếp "bản cam kết", xác định: "Tôi chịu trách nhiệm thanh toán toàn bộ khoản nợ cho Nguyễn Kim HG số tiền 2,027 tỷ đồng, đồng thời chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật cho việc thanh toán số nợ này...". Cả biên bản và bản cam kết đều có xác nhận của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Kiên Giang.
Đỗ Tuấn Phong trở thành bị can trong một vụ án khác
Ngày 21-11-2018, Công ty Nguyễn Kim mở cuộc họp do Tổng GĐ điều hành Alexandre Rosso chủ trì, kết luận: "Ông Thảo đã vi phạm nội quy lao động hiện hành của công ty". Từ kết luận trên, ngày 17-12-2018, Tổng GĐ Công ty Nguyễn Kim Jariya Chirathivat ký quyết định sa thải ông Thảo.
... Đến quay cuồng trong vòng xoáy tố tụng
Ngày 27-12-2018, Công ty Nguyễn Kim gửi đơn tố cáo ông Thảo đến Công an tỉnh Hậu Giang. Ngày 16-1-2019, ông Thảo có đơn trình bày và đề nghị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Hậu Giang phối hợp với Công an tỉnh Kiên Giang xử lý ông Phong, thu hồi tiền cho Nguyễn Kim HG.
Ngày 01-02-2019, ông Thảo bị khởi tố, bắt tạm giam về tội "Tham ô tài sản" quy định tại Điều 353 BLHS 2015 với số tiền chiếm đoạt 2,058 tỷ đồng. Sau đó, số tiền này được cơ quan tố tụng tách ra làm 2 phần, rồi khởi tố ông Thảo hai tội: "Tham ô tài sản" 430,4 triệu đồng; và "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" 1,628 tỷ đồng, theo Điều 221 BLHS 2015.
Ngày 01-6-2020, TAND tỉnh Hậu Giang mở phiên sơ thẩm lần 1, với Hội đồng xét xử (HĐXX) do thẩm phán Nguyễn Đình Tiến ngồi ghế chủ tọa. Đối tượng chiếm đoạt tiền Đỗ Tuấn Phong được tòa triệu tập với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Sau một ngày diễn ra căng thẳng, HĐXX quyết định trả hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân (KSND) tỉnh Hậu Giang điều tra bổ sung một loạt vấn đề, trong đó có liên quan đến Hoàng Văn Hải và Đỗ Tuấn Phong.
Trung tâm mua sắm Nguyễn Kim Hậu Giang
Ngày 19-01-2021, TAND tỉnh Hậu Giang mở phiên sơ thẩm lần 2 cũng do thẩm phán Tiến làm chủ tọa. Hầu tòa lần này, ngoài Thảo bị truy tố 2 tội như cũ, còn có bị cáo Hoàng Văn Hải bị truy tố tội "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng". Đỗ Tuấn Phong tiếp tục là người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Qua diễn biến tại phiên toà, HĐXX quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung lần 2 và nhận định: "Có căn cứ cho rằng còn có người khác thực hiện hành vi phạm tội liên quan đến vụ án chưa được làm rõ. Thực tế, thiệt hại của Nguyễn Kim HG có liên quan đến Đỗ Tuấn Phong nên cần làm rõ vai trò của Phong".
Ngày 24-01-2022, TAND tỉnh Hậu Giang mở phiên sơ thẩm lần 3, HĐXX cũng do thẩm phán Tiến làm chủ tọa. Lần này, cả Thảo và Hải đều bị quy kết tội "Tham ô tài sản" toàn bộ số tiền 2,058 tỷ đồng, trong đó Hải đóng vai trò đồng phạm.
HĐXX tuyên phạt bị cáo Thảo 20 năm; miễn hình phạt cho bị cáo Hải theo "chính sách khoan hồng đặc biệt" (?!).
Ông Thảo kháng cáo kêu oan vì sự thật khách quan của vụ án chưa được làm rõ, bị cáo không tư túi đồng nào.
Qua diễn biến và tranh tụng tại phiên tòa, HĐXX phúc thẩm TAND Cấp cao tại TPHCM tuyên hủy án sơ thẩm, trả hồ sơ cho Viện KSND tỉnh Hậu Giang tiến hành điều tra lại theo đúng quy định pháp luật. HĐXX phúc thẩm nhận định:
Thứ nhất, không có căn cứ rõ ràng để quy kết bị cáo Thảo chiếm đoạt 2,058 tỷ đồng. Việc cho rằng bị cáo Thảo lợi dụng chức vụ được giao, lấy hàng ra khỏi kho, để quy kết tội "Tham ô tài sản" là chưa có cơ sở. Bởi, việc lấy hàng là công khai, có ký nhận, nhiều nhân viên của Nguyễn Kim HG biết nên không thể xem đây là hành vi chiếm đoạt.
Thứ hai, cần làm rõ trong 184 sản phẩm thất thoát, Đỗ Tuấn Phong chỉ thừa nhận mua 135 sản phẩm; 49 sản phẩm còn lại Thảo cho rằng bán cho khách hàng ở TPHCM, số tiền này sử dụng để nộp thay cho số hàng Phong mua nhưng cơ quan điều tra không tiến hành đối chất. Cần làm rõ số hàng hóa lấy ra khỏi kho chỉ bán cho Phong hay còn bán cho ai khác? Ngoài ra, có một sản phẩm (tivi Sony) được lưu tại kho Nguyễn Kim Kiên Giang cũng cần làm rõ.
Thứ ba, trên thực tế, từ tháng 01-2018, Thảo bán hàng cho Đỗ Tuấn Phong trị giá 4,8 tỷ đồng, thu tiền và nộp về Công ty Nguyễn Kim 2,771 tỷ, nên cấp sơ thẩm cho rằng Thảo có ý thức chiếm đoạt tài sản của Công ty Nguyễn Kim là chưa có cơ sở...
Thứ tư, bị cáo Thảo ký hợp đồng khống nhằm để hợp thức hoá việc bán hàng cho Đỗ Tuấn Phong được nhiều nhân viên của Nguyễn Kim HG biết. Việc này cũng cần xem xét làm rõ.
Phán quyết của HĐXX phúc thẩm cho thấy loạt bài phản ánh của Chuyên đề CATP là có căn cứ. Ngay sau phiên tòa phúc thẩm, ông Thảo bày tỏ sự phấn khởi, tin tưởng công lý sẽ thực thi, vụ kỳ án sẽ được làm sáng tỏ, xử lý công tâm, khách quan, không bỏ lọt tội phạm, cũng như kết án oan người vô tội...