"Râu ông cắm cằm bà” (!)
Vụ án tranh chấp giữa nguyên đơn Dương Thanh Hùng (SN 1970, ngụ P11, Q3, TPHCM) với bị đơn Dương Thị Huệ (SN 1959, ngụ KP2, P8, TP.Bến Tre, tỉnh Bến Tre) từng được TAND H.Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre xử sơ thẩm lần 1 và tuyên bản án ngày 27/7/2020. Bản án này đã bị TAND tỉnh Bến Tre tuyên hủy để xử lại bằng bản án phúc thẩm lần 1 ngày 23/01/2021.
TAND H.Giồng Trôm xét xử sơ thẩm lần 2, tuyên Bản án số 165/2023/DS-ST ngày 31/10/2023. Bản án này đã bị bà Huệ kháng cáo.
Bị đơn xác định: Sáng 02/02/2024, bà Huệ nhận được một bì thư do nhân viên bưu điện phát tận nhà. Trên bì thư, ngoài dấu bưu điện đóng ngày 01/02/2024 còn ghi dòng chữ: "TAND tỉnh Bến Tre, số: 421/GTT/TA ngày 05/02/2024... Kính gửi: Bà Dương Thị Huệ, địa chỉ KP2, P8, TP.Bến Tre".
Thấy lạ, bà Huệ mở bì thư, bên trong có văn bản (VB) số 421/GTT/TA "giấy triệu tập đương sự" do Thẩm phán TAND tỉnh Bến Tre Nguyễn Thế Hồng ký ngày 05/02/2024, ghi rõ: "Triệu tập bà Dương Thị Huệ có mặt tại TAND tỉnh Bến Tre lúc 13 giờ 30 ngày 05/3/2024 để tham gia phiên tòa phúc thẩm".
Cuối giấy triệu tập, Thẩm phán Hồng lưu ý: "Nếu đương sự không ủy quyền hoặc vắng mặt không lý do chính đáng, Tòa án có thể xét xử vắng mặt theo quy định (Giấy ủy quyền cho ông Nguyễn Văn Long đã hết hiệu lực tại cấp phúc thẩm). Lưu ý: người làm chứng tại phiên tòa do đương sự tự triệu tập".
Thẩm phán Nguyễn Thị Rẻn thay mặt HĐXX tuyên bản án phúc thẩm lúc 13 giờ 30 ngày 01/4/2024
Thấy VB của Tòa án có gì đó bất thường, bà Huệ đề nghị nhân viên đưa thư xác nhận để làm bằng chứng. Người này viết ngay phía dưới VB số 421/GTT/TA: "Bưu tá Bùi Phương Khánh phát lúc 10 giờ 30 ngày 02/02/2024".
Bà Huệ chỉ ra 3 điểm "lạ” của VB số 421/GTT/TA. Thứ nhất, theo dấu bưu điện, VB số 421 được Tòa án phát hành sớm nhất cũng là ngày 01/02/2024, nhưng không hiểu sao Thẩm phán Hồng lại ghi ngày 05/02/2024. Rõ ràng, việc ký VB "đi trước thời gian" 4 ngày là không tuân thủ quy định của pháp luật.
Thứ hai, Thẩm phán Hồng nêu "ông Nguyễn Văn Long" trong VB là hoàn toàn sai vì bà Huệ không hề ủy quyền cho ông Long.
Thứ ba, bà Huệ không mời nhân chứng tới phiên tòa. Ngay cả khi có nhân chứng thì cũng do Tòa án triệu tập, đương sự (bà Huệ) làm sao "tự triệu tập" được?
Vừa phân công, ký thông báo "xử" ngay!
Do nghỉ Tết Nguyên đán nên ngày 18/02/2024, bà Huệ mới có đơn gửi TAND tỉnh Bến Tre đề nghị "thay đổi thẩm phán", cụ thể là ông Nguyễn Thế Hồng. Lý do trước đây, khi còn công tác tại TAND H.Giồng Trôm, Thẩm phán Hồng đã được phân công giải quyết vụ án sơ thẩm thụ lý ngày 30/5/2017. Sau đó, Thẩm phán Hồng chuyển đến TAND tỉnh Bến Tre lại được phân công xét xử phúc thẩm nên không đảm bảo sự khách quan, vô tư.
Ngày 04/3/2024, Phó Chánh án TAND tỉnh Bến Tre Phan Thanh Tòng ký QĐ số 206/2024/QĐ-CA "không thay đổi người tiến hành tố tụng là Thẩm phán, Chủ tọa phiên tòa ông Nguyễn Thế Hồng". Lý do: Thẩm phán Hồng mặc dù có tham gia phiên hòa giải, nhưng không xét xử theo thủ tục sơ thẩm. Ngoài ra, sau khi xét xử sơ thẩm lần 1, Tòa cấp phúc thẩm đã hủy bản án sơ thẩm để TAND H.Giồng Trôm xem xét giải quyết lại vụ án. Mặt khác, bà Huệ không có căn cứ để chứng minh Thẩm phán Hồng không khách quan vô tư trong quá trình giải quyết vụ án theo thủ tục phúc thẩm nên việc bà Huệ yêu cầu thay đổi thẩm phán, chủ tọa phiên tòa phúc thẩm là không có căn cứ.
Bì thư của TAND tỉnh Bến Tre có dấu bưu điện đóng ngày 01/02/2024
Ngày 19/3/2024, bà Huệ có đơn khiếu nại. Trong đơn, ngoài việc đề nghị thay đổi thẩm phán, bà Huệ trình bày: Sau khi có Bản án số 165, bà đã có đơn kháng cáo. Khi nhận được QĐ số 206 ngày 04/3/2024, bà mới biết có VB số 19/TB-TLVA "thông báo thụ lý vụ án để xét xử phúc thẩm" ngày 10/01/2024 của TAND tỉnh Bến Tre. Cho đến nay, bà vẫn chưa nhận được VB này.
Ngày 20/3/2024, Chánh án TAND tỉnh Bến Tre Bùi Quang Sơn ký QĐ số 1084/2024/QĐ-CA "thay đổi người tiến hành tố tụng", nêu rõ: Xét thấy, bà Huệ tiếp tục có đơn đề nghị thay đổi thẩm phán; người tiến hành tố tụng có đơn từ chối tiến hành tố tụng. Chánh án TAND tỉnh Bến Tre QĐ thay đổi Thẩm phán Nguyễn Thế Hồng; phân công Thẩm phán Nguyễn Thị Rẻn làm Chủ tọa phiên tòa, tiến hành tố tụng vụ án theo quy định của pháp luật.
Ngay khi được phân công, Thẩm phán Rẻn ký VB số 1114/GTT-TA ngày 21/3/2024 triệu tập bà Huệ có mặt tại TAND tỉnh Bến Tre lúc 7 giờ 30 ngày 01/4/2024 để tham gia phiên tòa phúc thẩm.
Phiên tòa phúc thẩm diễn ra trong sáng 01/04/2024. Sau đó, Thẩm phán Rẻn thông báo HĐXX tiến hành nghị án, sẽ tuyên án vào 13 giờ 30 cùng ngày. PV Chuyên đề CATP đã tham gia xuyên suốt phiên tòa, nhận thấy nhiều dấu hiệu bất thường.
Rời phòng xử án, bà Huệ trình bày với PV trong nước mắt vì nỗi oan và sự uất ức phải gánh chịu. Khi PV đề nghị cung cấp QĐ "đưa vụ án ra xét xử", bị đơn bức xúc: "Cho đến giờ, tôi vẫn chưa nhận được QĐ này. Cả VB số 19/TB-TLVA ngày 10/01/2024 "thông báo thụ lý vụ án để xét xử phúc thẩm" tôi cũng không được nhận!".
Biên bản giao "QĐ đưa vụ án ra xét xử" lúc 14 giờ 30 ngày 01/4/2024, sau khi án đã tuyên
VB số 421/GTT/TA do Thẩm phán Nguyễn Thế Hồng ký ngày 05/02/2024
Để có đủ tài liệu cung cấp cho PV, bà Huệ quay trở lại tòa, đề nghị tống đạt QĐ "đưa vụ án ra xét xử". Biên bản được lập lúc 14 giờ 30 ngày 01/04/2024, thể hiện: "Chúng tôi gồm Nguyễn Minh Phương - Thư ký TAND tỉnh Bến Tre (bên giao), bà Dương Thị Huệ (bên nhận) đã tiến hành giao nhận QĐ "đưa vụ án ra xét xử" số 421/2024/QĐ-PT ngày 05/02/2024 của TAND tỉnh Bến Tre và Thông báo thụ lý phúc thẩm (văn bản số 19/TB-TLVA ngày 10/01/2024). Biên bản kết thúc lúc 14 giờ 40 cùng ngày".
Bà Huệ nghẹn ngào: "Theo quy định của pháp luật, Tòa án phải tống đạt hai văn bản này cho tôi trước khi mở phiên xét xử phúc thẩm. Ai đời xử án xong, thư ký mới giao! Lẽ ra, khi được phân công thay ông Hồng, với trách nhiệm của mình, Thẩm phán Nguyễn Thị Rẻn phải thận trọng nghiên cứu, kiểm tra thật kỹ hồ sơ, đảm bảo tính chặt chẽ về mặt pháp lý. Đằng này, chưa tới 24 giờ sau khi có QĐ phân công của Chánh án, nữ thẩm phán ký ngay thông báo đưa vụ án ra xét xử, tuyên Bản án phúc thẩm số 242/2024/DS-PT (Bản án số 242) đến 23 trang. Bản án dài như thế, nhưng được soạn trong khoảng thời gian nghỉ trưa ngắn ngủi, bao gồm cả phần nghị án! Có lẽ vì án xử và tuyên "rốt rẻng" nên HĐXX bỏ qua nhiều thứ, trong đó ý kiến xác đáng của 2 Luật sư Nguyễn Văn Thành và Nguyễn Anh Tài trình bày suốt hơn 30 phút tại phiên phúc thẩm không được xem xét. Sau khi tuyên án xong, thư ký phiên tòa mới tống đạt QĐ đưa vụ án ra xét xử...".
Trong QĐ số 421/2024/QĐ-PT, Thẩm phán Hồng xác định nguyên đơn Dương Thanh Hùng có người đại diện theo ủy quyền là bà Lê Thị Trúc Phương (SN 1992, ngụ Đồng Văn Cống, P7, TP.Bến Tre) theo VB ủy quyền ngày 29/4/2021; người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp là Luật sư Lê Nhật Hoàng (Văn phòng Luật sư Hoàng Gia, thuộc Đoàn Luật sư tỉnh Bến Tre). Tuy nhiên, tại phiên tòa phúc thẩm, chủ tọa giới thiệu ông Hoàng là người đại diện theo ủy quyền của nguyên đơn, không còn vai trò luật sư.
Bị đơn bức xúc: "Trong Bản án số 242, HĐXX đều xác định những người đại diện theo ủy quyền đều có VB ủy quyền ghi rõ thời gian. Riêng ông Lê Nhật Hoàng, bản án không nêu VB ủy quyền nên tôi không biết HĐXX chấp nhận cho ông này "đổi vai" từ lúc nào? Tệ hại hơn, Bản án ghi ông Hoàng "sinh năm 19921" khiến tôi cũng... "bó tay" (?!). Chưa hết, QĐ số 421/2024/QĐ-PT nhưng Bản án biến thành QĐ số 421/2023/QĐ-PT...".
(Còn tiếp...)