Mặc cho các doanh nghiệp bán lẻ nước ngoài liên tục đầu tư khai thác thị trường tại các thành phố lớn vốn đã bão hòa, các nhà bán lẻ Việt Nam vừa củng cố thị phần tại các thành phố lớn, vừa âm thầm xây dựng chuỗi siêu thị, cửa hàng tiện lợi bám sát khu dân cư, các thị xã, thị trấn và cả vùng nông thôn.
Nhờ nắm vững vị trí địa lý từng khu vực, các doanh nghiệp bán lẻ trong nước có thể xây dựng chiến lược phát triển phù hợp cho từng vùng để nhanh chóng phục vụ người dân.
Mở lối đi riêng
Đơn cử như hệ thống bán lẻ của Liên hiệp hợp tác xã Thương mại TP.HCM – Saigon Co.op, dù áp lực thị trường rất lớn nhưng vẫn duy trì tốc độ phát triển đều đặn các siêu thị Co.opmart, đại siêu thị Co.opXtra, siêu thị thực phẩm Co.op Food với quy mô mỗi siêu thị được đầu tư trung bình 100 tỉ đồng. Chỉ tính từ đầu năm 2018 đến nay, hàng loạt siêu thị Co.opmart quy mô lớn đã được Saigon Co.op đưa vào hoạt động trên nhiều tỉnh thành.
Có thể kế đến siêu thị Co.opmart Tân Thành tại Bà Rịa Vũng Tàu và Co.opmart Cai Lậy tại Tiền Giang khai trương tháng 1/2018, tháng 2 khai trương siêu thị Co.opmart Hồng Ngự tại Đồng Tháp, trong tháng 8/2018 khai trương 2 siêu thị Co.opmart Gò Dầu tại Tây Ninh và Co.opmart Tân Châu tại An Giang.
Các con số kinh doanh cho thấy ở một số tỉnh thành có các siêu thị Co.opmart thứ 3, thứ 4 mà vẫn đạt sức mua rất tốt, điều đó khẳng định chiến lược kinh doanh của Saigon Co.op rất đúng hướng.
Đánh giá về tiềm năng của thị trường nông thôn, một chuyên gia trong lĩnh vực bán lẻ cho rằng, Việt Nam đã và đang là một trong những thị trường bán lẻ nổi bật ở châu Á, tốc độ tăng trưởng rất cao với tiềm năng về dân số với gần 100 triệu dân. Các nhà bán lẻ trong nước đã nhanh nhạy nhận ra tiềm năng của thị trường đang bị bỏ ngỏ này và tận dụng lợi thế am hiểu thị trường nội địa để tạo ra cho mình ưu thế cạnh tranh riêng.
Thời gian gần đây, thị trường bán lẻ đã chứng kiến cuộc cạnh tranh khốc liệt, việc có nhiều tập đoàn bán lẻ lớn của nước ngoài xâm nhập vào thị trường Việt Nam và nhanh chóng thâu tóm các thương hiệu bán lẻ nội khiến nhiều người lo ngại cho tương lai của ngành bán lẻ nước nhà. Tuy nhiên trên thực tế, việc các nhà bán lẻ nhảy vào thị trường Việt Nam lại là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt.
Một chuyên gia kinh tế có thâm niên quan sát thị trường bán lẻ Việt Nam cho rằng thời gian qua chính là khoảng thời gian cần thiết để các nhà bán lẻ trong nước thận trọng quan sát, phân tích ưu nhược của các thương hiệu bán lẻ ngoại trước khi có chiến lược ứng phó phù hợp. Điều đó có nghĩa là bán lẻ nội không chịu khuất phục, vẫn âm thầm mở rộng quy mô, mở rộng thị trường nhưng hết sức thận trọng.
Với nhà bán lẻ có gần 30 năm kinh nghiệm như Saigon Co.op, hiện đang sở hữu hơn 600 điểm bán và đa dạng các mô hình đặt ở hầu hết các tỉnh thành trên cả nước. Đó là bức tranh mà các bán lẻ nội đang vẽ bằng chính nỗ lực và năng lực của mình, họ tiếp tục mở rộng quy mô, giữ vững thế làm chủ sân nhà.
“Chúng ta có thể không bằng các doanh nghiệp ngoại về trường vốn, về quy mô nhưng điểm mạnh của các doanh nghiệp Việt là nắm bắt được thị hiếu tiêu dùng cũng như thói quen mua sắm của người Việt.
Phần lớn người tiêu dùng Việt vẫn ưa chuộng cách mua sắm nhanh và xu hướng này đã nhanh chóng lan rộng đến nông thôn cùng tốc độ đô thị hóa, do đó việc phát triển những cửa hàng tiện lợi, siêu thị tại vùng nông thôn là một cách lựa chọn khôn khéo”, một lãnh đạo của Saigon Co.op cho biết.
Thương hiệu bán lẻ lâu năm quyết giữ mình
Trước làn sóng mua bán và sáp nhập diễn ra mạnh mẽ đã gia tăng áp lực rất lớn lên các doanh nghiệp bán lẻ lâu năm tại thị trường Việt Nam. Nhiều người nhận định các doanh nghiệp này trước sau gì cũng phải “bán mình” vì khó có cửa cạnh tranh. Tuy nhiên, nhiều nguồn tin cho rằng các doanh nghiệp bán lẻ nội lâu năm sẽ không bao giờ “bán mình”.
Nhà bán lẻ lâu năm và là nhà bán lẻ hàng tiêu dùng hàng đầu Việt Nam hiện nay là Saigon Co.op cho rằng cần phải coi áp lực cạnh tranh này chính là cơ hội để các doanh nghiệp Việt như Saigon Co.op tự mình học hỏi để nâng sức cạnh tranh, bứt phá hơn nữa.
Vì nếu không có sự thâm nhập của các doanh nghiệp ngoại, chắc rằng thị trường bán lẻ sẽ không thực sự sôi động như thời gian gần đây, và các đơn vị trong nước vẫn sẽ không có nhiều cơ hội để thay đổi mình.
Còn nhớ năm 1996, khi siêu thị Co.opmart đầu tiên ra đời tại đường Cống Quỳnh (Quận 1, TP.HCM), nhiều người nghi ngờ về khả năng tồn tại bởi vì tại thời điểm đó đã có nhiều thương hiệu bán lẻ nước ngoài hoạt động.
Như vậy, Co.opmart đã sớm có sự tương tác và bị áp lực cạnh tranh từ cách đây 22 năm nhưng vẫn liên tục phát triển, mở rộng và giữ vững vị trí bán lẻ hàng tiêu dùng hàng đầu Việt Nam hiện nay.
Nếu trước đây Saigon Co.op chỉ có Co.opmart là hệ thống bán lẻ chủ lực thì hiện tại nhà bán lẻ này đã sở hữu hầu hết các mô hình bán lẻ hiện đại thuộc hàng đa dạng nhất Việt Nam. Có thể kể ra đây như đại siêu thị Co.opXtra, cửa hàng thực phẩm Co.op Food, cửa hàng bách hóa hiện đại Co.opSmile, cửa hàng tiện lợi 24h Cheers, cửa hàng Co.op, …
Chưa kể các trung tâm thương mại quy mô lớn SCVivo City, Sense City, Sense Market, kênh mua sắm qua truyền hình HTVCo.op. Nhân sự ban đầu từ vài chục người, đến nay hệ thống bán lẻ hàng đầu Việt Nam này đang có gần 16.000 cán bộ nhân viên. Những con số này chưa dừng lại và vẫn còn tiếp tục tăng lên 2 con số mỗi năm.
Chỉ đơn cử việc sớm nhìn ra bán lẻ thực phẩm là thị trường ngách rất màu mỡ, Saigon Co.op đã nhanh chân xây dựng thương hiệu riêng Co.op Food như là một mô hình vệ tinh thu nhỏ của Co.opmart chuyên về thực phẩm sạch và tiện lợi để phủ tận khắp các khu dân cư đông đúc đã cho thấy sự nắm bắt hết sức linh hoạt của nhà bán lẻ này.
Thống kê sơ bộ cho thấy chỉ tính riêng cửa hàng Co.op Food của Saigon Co.op đến nay đã gần đạt con số khủng của siêu thị thực phẩm mini là 300, được phân bố nhiều tỉnh thành cả trong và ngoài TP.HCM.
Như vậy yếu tố cốt lõi để một thương hiệu bán lẻ Việt Nam như Saigon Co.op vẫn trụ vững suốt gần 30 năm nay chính là ý thức chủ động học hỏi và nắm bắt xu hướng thị trường, đáp ứng đúng nhu cầu của người tiêu dùng và đồng thời phải biết xây dựng văn hóa doanh nghiệp mang tính gắn kết, nhân văn để người lao động yên tâm cống hiến vì một thương hiệu bán lẻ của người Việt và vì người Việt.