Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa có thông báo kết luận thanh tra trách nhiệm Chủ tịch UBND TP. Bảo Lộc trong công tác quản lý, sử dụng đất và quản lý đầu tư xây dựng cơ bản trên địa bàn giai đoạn 2018 – 2020.
'Hiến đất' làm đường để vẽ… 'dự án'
Theo đó, thanh tra tỉnh Lâm Đồng phát hiện thời gian qua các hộ gia đình, cá nhân tự đầu tư hạ tầng như mở đường, dựng trụ điện nhằm mục đích phân lô, tách thửa trên địa bàn TP. Bảo Lộc có diễn biến phức tạp. Đặc biệt trên các trang mạng xã hội có nhiều thông tin, quảng cáo về các “Dự án bất động sản” nhưng thực chất là do một số đối tượng môi giới bất động sản tự đặt tên, đăng tin quảng cáo nhằm thu hút người mua.
Nhiều khu đất ở TP.Bảo Lộc được mở đường bằng việc 'hiến đất'
Thực tế các “Dự án” này đều không được cơ quan thẩm quyền cấp phép. Hiện tượng này đã được phản ánh, tuy nhiên công tác chỉ đạo của Thành uỷ, công tác quản lý của UBND TP. Bảo Lộc còn lúng túng, chưa chặt chẽ, chưa kiên quyết, dẫn đến việc nhiều trường hợp vi phạm nhưng chưa được xử lý kịp thời.
Một số trường hợp, người sử dụng đất đã hiến đất, sau đó tiếp tục xây dựng công trình, cá biệt có một số điểm còn làm hàng rào, xây dựng nhà bảo vệ là hành vi lấn chiếm đất công. Từ đó cho thấy, bản chất của việc hiến đất chủ yếu vẫn là nhằm mục đích phân lô, tách thửa, phục vụ lợi ích cá nhân chứ không phải là để phục vụ lợi ích công cộng.
Về hồ sơ, Thanh tra phát hiện người sử dụng đất không lập “văn bản tặng cho quyền sử dụng đất theo quy định” mà chỉ lập “Đơn xin hiến đất” và UBND xã ghi nội dung “kính chuyển” các cơ quan giải quyết. Do vậy không xác định được bên nhận tặng cho là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân hay cộng đồng dân cư nào.
Việc cơ quan đăng ký đất đai xác định UBND các xã phường là tổ chức nhận tặng cho quyền sử dụng đất được hiến chưa đủ cơ sở vì các đơn vị này chỉ “Kính chuyển” các cấp thẩm quyền để xem xét việc hiến đất mở đường.
Theo Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, tại khoản 3 Điều 79 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định “Trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất để xây dựng công trình công cộng” được áp dụng đối với trường hợp người sử dụng đất tặng cho quyền sử dụng đất (cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư) để tạo mặt bằng xây dựng các công trình công cộng vì mục đích chung. Tuy nhiên, các trường hợp “hiến đất” và tự mở đường, tách thửa trên địa bàn TP. Bảo Lộc thời gian qua chủ yếu là nhằm mục đích cá nhân nên không thuộc đối tượng áp dụng quy định này.
Qua kiểm tra việc đầu tư xây dựng mới các tuyến đường của 9 cá nhân trên địa bàn phường Lộc Phát và xã ĐạmB’ri , TP. Bảo Lộc, đoàn Thanh tra phát hiện tất cả đều không có cấp giấy phép xây dựng, không được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt hoặc chấp nhận về hướng tuyến công trình, chưa được các cơ quan có thẩm quyền cho phép đấu nối vào đường chính.
Kết luận Thanh tra chỉ rõ việc hình thành các con đường không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương nên gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất theo quy hoạch sử dụng đất đã được duyệt và làm giảm hiệu quả sử dụng đất. Bên cạnh đó, việc rao bán đất dưới hình thức các “dự án bất động sản” để lừa đảo đối với người mua còn tiềm ẩn nguy cơ hình thành các điểm dân cư mới không đúng quy hoạch.
Chuyển hồ sơ vi phạm cho công an điều tra
Theo kết luận Thanh tra, việc tự ý xây dựng đường giao thông cũng không tuân thủ các quy định về trình tự, thủ tục về xây dựng. Các “công trình công cộng” do người dân tự xây dựng không có hồ sơ thiết kế, nghiệm thu công trình hoàn thành... là không đủ cơ sở pháp lý để áp dụng quy định tại khoản 3 Điều 79 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP.
Việc người dân tự xây dựng công trình giao thông trên đất nông nghiệp không đúng quy định. Nhưng với việc chấp nhận hồ sơ, căn cứ vào “Đơn xin hiến đất” để ghi nhận hiện trạng đường giao thông vào hồ sơ địa chính của một số cơ quan chức năng ở TP. Bảo Lộc đã gián tiếp ghi nhận công trình vi phạm, tạo điều kiện cho người sử dụng đất được tách thửa vì lợi ích cá nhân.
Thời gian qua tại TP.Bảo Lộc có nhiều 'dự án' được phân lô
Đồng thời, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cũng cho rằng việc buông lỏng các thủ tục trong triển khai xây dựng các công trình đã tạo điều kiện cho tình trạng hiến đất, xây dựng đường giao thông không theo quy hoạch đã được TP Bảo Lộc phê duyệt.
Việc xây dựng các công trình giao thông với kết cấu bê tông nhựa, bê tông xi măng, cá biệt có điểm xây dựng cả vỉa hè, dựng trụ điện trên đất nông nghiệp là hành vi sử dụng đất không đúng mục đích; có dấu hiệu của hành vi hủy hoại đất theo quy định tại khoản 25 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013 và được quy định chi tiết tại khoản 3 Điều 3 Nghị định số 91/2019/NĐ- CP ngày 19/11/2019 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Thanh tra tỉnh xác định trách nhiệm của các tồn tại, hạn chế nêu trên thuộc về Chủ tịch và nguyên Chủ tịch UBND TP Bảo Lộc; Trưởng Phòng Tài nguyên và Môi trường, Trưởng Phòng Quản lý đô thị TP. Bảo Lộc, Trưởng VP đăng ký đất đai tỉnh và TP Bảo Lộc, Chủ tịch UBND phường Lộc Phát và xã ĐamB’ri, chủ đấu tư công trình dự án…
Từ kết quả thanh tra và kết luận nêu trên, Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng đã chỉ đạo giao Thanh tra tỉnh chuyển hồ sơ đến Cơ quan CSĐT Công an tỉnh để tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý nghiêm các sai phạm trong việc hiến đất, ghi nhận hiện trạng đường giao thông để giải quyết hồ sơ tách thửa của các “dự án ma” trên địa bàn TP. Bảo Lộc.
Đồng thời, tổ chức kiểm điểm trách nhiệm đối với các cá nhân có liên quan đến các sai phạm trên. Giao Sở Xây dựng chấn chỉnh, rút kinh nghiệm trong thực hiện chức năng tham mưu cho UBND tỉnh tổ chức thực hiện công tác quản lý nhà nước về xây dựng trên địa bàn.