Tại mặt trận Điện Biên Phủ, ngày 07/5/1954, quân ta đã tiêu diệt và bắt sống toàn bộ quân địch, cắm lá cờ "Quyết chiến, quyết thắng" lên "nóc hầm tướng De Castries". Toàn bộ Bộ tham mưu tập đoàn cứ điểm Điện Biên Phủ bị bắt sống. Chiến dịch Điện Biên Phủ toàn thắng, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến trường kỳ 9 năm gian khổ nhưng oanh liệt của quân và dân ta.
Điện Biên Phủ thất thủ, buộc thực dân Pháp phải rút chạy khỏi 175 vị trí quan trọng. Các thành phố, thị xã và những vùng bị địch chiếm đóng như Việt Trì, Thái Bình, Nam Định, Phủ Lý lần lượt được giải phóng. Lực lượng Công an đã phối họp với các lực lượng khác khẩn trương truy lùng số gián điệp, phản động lẫn trốn, tiến hành thu hồi vũ khí, chất nổ và áp dụng các biện pháp hành chính về trật tự xã hội để nhanh chóng ổn định tình hình, trấn áp bọn lưu manh, trộm cắp, giữ gìn ANTT vùng giải phóng.
Chiều 07/5/1954, lá cờ "Quyết chiến, quyết thắng" của ta tung bay trên nóc hầm tướng De Castries, Chiến dịch lịch sử Điện Biên Phủ đã toàn thắng (Ảnh: Tư liệu)
Chiến thắng Điện Biên Phủ đã buộc Chính phủ Pháp phải ngồi vào bàn đàm phán tại Giơnevơ, ký kết "Hiệp định đình chiến, lập lại hòa bình ở Đông Dương". Trong thời gian diễn ra Hội nghị Giơnevơ, Bộ Công an cử 2 cán bộ đi bảo vệ phái đoàn của Chính phủ Việt Nam. Các đồng chí được cử đi đã lập kế hoạch, triển khai các biện pháp nghiệp vụ để bảo vệ nơi ăn ở, làm việc của phái đoàn, bảo vệ bí mật tài liệu, chủ trương trong đàm phán, chống tình báo địch xâm nhập đánh cắp tin tức. Quá trình triển khai các biện pháp nghiệp vụ, ta đã phát hiện một máy nghe trộm cài trong máy điện thoại ở phòng phái đoàn Việt Nam và đã kịp thời tháo gỡ, bảo đảm an toàn thông tin cho đoàn đàm phán, góp phần vào thành công của Hội nghị Giơnevơ.
Có thể khái quát những đóng góp của lực lượng CAND trong Chiến dịch Điện Biên Phủ như sau:
Một là, bảo vệ an toàn tuyệt đối cho Trung ương Đảng, Chính phủ, các cơ quan đầu não kháng chiến và Bộ Chỉ huy chiến dịch.
Đây là nhiệm vụ hết sức khó khăn, phức tạp nhưng rất vinh dự cho lực lượng Công an trong thời gian này. Địa bàn phục vụ chiến dịch rộng lớn, kéo dài trên tuyến đường hàng trăm ki-lô-mét từ Quảng Bình, Lào Cai, Thái Nguyên và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ lên Điện Biên Phủ; kẻ địch tăng cường các hoạt động tung gián điệp ra vùng tự do, bám các tuyến đường chiến lược thuộc khu Việt Bắc, Tây Bắc để điều tra, thu thập tin tức về các hoạt động của ta, đồng thời âm mưu tổ chức bắt cóc cán bộ, nhất là các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ, quân đội và tổ chức đánh úp các cơ quan đầu não của ta. Trước tình hình đó, lực lượng Công an tiến hành đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, lập trạm gác kiểm soát giấy tờ ra vào cơ quan, phối hợp với lực lượng bảo vệ Quân đội tiến hành rà soát các đối tượng nghi vấn, phát động mạnh mẽ phong trào "phòng gian, bảo mật", kịp thời phát hiện, điều chuyển số đối tượng nguy hiểm hoặc nghi là gián điệp, chỉ điểm trà trộn trong khu vực đóng quân, làm trong sạch địa bàn; tổ chức việc canh phòng nghiêm ngặt trong khu vực đóng quân; phối hợp với lực lượng bảo vệ của Trung ương và Quân đội bố trí lực lượng bảo vệ các đồng chí lãnh đạo, sĩ quan chỉ huy đi kiểm tra, chỉ đạo chiến dịch trên suốt tuyến đường, nhất là ở những đầu mối giao thông quan trọng và những nơi hiểm trở, địa bàn phức tạp.
Hai là, đập tan âm mưu và các hoạt động tình báo, gián điệp của địch, bảo đảm bí mật, an toàn và bất ngờ cho chiến dịch.
Lực lượng Công an bảo vệ các đoàn dân công vận chuyển lương thực phục vụ Chiến dịch Điện Biên Phủ (Ảnh: Tư liệu)
Điển hình, như vụ bắt toán gián điệp biệt kích GCMA gồm 4 tên nhảy dù xuống khu vực xã Mường Ó, Thuận Châu và toán 6 tên nhảy dù xuống Bản Nhạn (Sơn La) để điều tra, phát hiện các cuộc hành quân của bộ đội và phá hoại lực lượng vận chuyển của ta trên đèo Pha Đin và bến phà Tạ Khoa. Công an Tây Bắc chỉ đạo điều tra, khám phá nhiều vụ gián điệp nguy hiểm do Phòng Nhì quân đội Pháp tung ra điều tra các hoạt động của ta ở khu vực Điện Biên. Công an Liên khu III khám phá, bắt mạng lưới gián điệp gồm 16 tên do Phòng nhì Pháp điều khiển hoạt động chỉ điểm cho máy bay địch đánh phá các kho tàng, cầu cống, những nơi xung yếu trên các tuyến đường giao thông quan trọng từ Thanh Hóa lên Điện Biên Phủ.
Đặc biệt, vụ lực lượng Công an phát hiện, lập Chuyên án TN25 đấu tranh với toán gián điệp biệt kích gồm 4 tên hoạt động ở khu vực Vĩnh Yên - Thái Nguyên, khống chế chúng để cung cấp tin giả cho địch, mở đầu cho công tác đấu tranh chống gián điệp biệt kích bằng phương thức phản gián điện đài. Với việc đập tan âm mưu, hoạt động của cơ quan tình báo, gián điệp Pháp, lực lượng Công an đã góp phần "vô hiệu hóa tai mắt của địch", bảo đảm yếu tố bất ngờ, bí mật, an toàn các kế hoạch tác chiến của chiến dịch.
Ba là, bảo vệ an toàn tuyệt đối các lực lượng vũ trang tham gia chiến dịch, kho tàng, nơi đóng quân, chuyển quân và các tuyến đường từ hậu phương ra chiến trường Điện Biên Phủ.
Phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, lực lượng Công an đã phối họp chặt chẽ với Quân đội, dân quân, du kích tiến hành đồng bộ các biện pháp bảo đảm ANTT; thông qua phong trào "phòng gian, bảo mật" với khẩu hiệu "ba không" để nâng cao ý thức cảnh giác của quần chúng. Đối với lực lượng vũ trang tham gia chiến dịch, lực lượng CAND đã phối họp với lực lượng bảo vệ Quân đội bàn kế hoạch, nội dung công tác bảo vệ (kế hoạch hành quân, trú quân, tác chiến...); tiến hành công tác thuần khiết nội bộ nhằm bảo đảm "vũ khí nằm trong tay những người tin cậy"; không tiết lộ bí mật địa điểm đóng quân, nơi tập kết, ngày giờ hành quân, phiên hiệu đơn vị, tên người chỉ huy...
Giấy ra vào Hội nghị Giơnevơ của đồng chí Lê Hữu Qua - một trong hai cán bộ Công an tham gia bảo vệ phái đoàn Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa (Ảnh: Tư liệu)
Tại các lán trại hoặc các trạm nghỉ chân, cán bộ Công an được phân công làm nhiệm vụ thường xuyên bám sát các đoàn dân công để vận động, giám sát việc thực hiện công tác phòng không. Trên các tuyến đường dân công phục vụ, Công an tiền phương phối hợp với các trạm cung cấp mặt trận xác định cung độ của một đợt dân công đi, thành lập các trạm nghỉ thuận tiện cho sinh hoạt mà vẫn bảo đảm công tác giữ bí mật. Tại các tuyến đường quan trọng, lực lượng Công an đặt trạm gác làm nhiệm vụ cảnh giới máy bay địch; đặt các đồn, trạm kiểm soát người và phương tiện qua lại; tổ chức các đội tuần tra vũ trang đi lại kiểm soát mặt đường; tiến hành công tác kiểm tra hành chính các gia đình ở các địa bàn ven trục đường giao thông; đồng thời quản lý chặt chẽ những người làm nghề tự do, quán nước; phối hợp các lực lượng tổ chức ngụy trang bảo vệ cầu phà, bến bãi, đường dây thông tin liên lạc.
Ở những địa bàn có nhiều kho tàng, trạm trung chuyển, lực lượng Công an phối họp với lực lượng bảo vệ Quân đội thành lập các Ban bảo vệ, sắp xếp điều động thứ tự, ưu tiên cho các phương tiện vận tải.
Lực lượng Công an còn điều chuyển các đối tượng nghi là gián điệp, chỉ điểm, do thám, cơ sở xã hội của mạng lưới gián điệp ra khỏi địa bàn nơi đóng quân, chuyển quân, nơi tập trung các đầu mối trung chuyển hàng hóa và dọc hai bên các tuyến đường ra mặt trận, bảo đảm giữ gìn bí mật các hoạt động của Quân đội, dân công và hàng hóa.
Bốn là, tham gia phá tề, trừ gian, tiễu phỉ và phối hợp tiến công địch trên các chiến trường, hỗ trợ cho chiến dịch Điện Biên Phủ.
Với khẩu hiệu "Tất cả cho tiền tuyến, tất cả cho chiến thắng", Công an các tỉnh thuộc Liên khu IV, Liên khu III, Khu Tả Ngạn, Khu Việt Bắc, Tây Bắc phối hợp với các ngành, các lực lượng đẩy manh phong trào diệt ác, trừ gian, phá chính quyền địch, mở rộng vùng giải phóng, vùng tự do, củng cố hậu phương vững mạnh. Trước và trong Chiến dịch Điện Biên Phủ, ta vừa gọi hàng, vừa truy quét xóa phần lớn các cụm phỉ vũ trang, làm tan rã các hang ổ phỉ ở vùng núi biên giới phía Bắc và khu Tây Bắc, phá tan kế hoạch phối hợp hoạt động phi gây rối loạn vừng Tây Bắc, phục vụ trực tiếp cho Quân đội tác chiến thắng lợi ở Điện Biên Phủ.
Lực lượng Công an còn tích cực đẩy mạnh phá tề, trừ gian, giải quyết các vấn đề phỉ, mở rộng vùng giải phóng, vùng tự do, củng cố chính quyền cách mạng, củng cố hậu phương, đẩy mạnh việc cung cấp sức người, sức của cho chiến trường, góp phần xóa bỏ cơ sở xã hội của địch, làm cho chúng bị động, hoang mang, mất thế chủ động, tạo điều kiện để bộ đội chủ lực của ta tập trung cho chiến trường.
Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là bản hùng ca trường tồn với tinh thần yêu nước, sức mạnh của toàn dân tộc Việt Nam mà trong đó vẫn luôn sáng ngời những chiến công, đóng góp to lớn của những người chiến sĩ Công an cách mạng kiên cường, bất khuất. 70 năm đã trôi qua, những chiến công và đóng góp của lực lượng CAND trong Chiến thắng Điện Biên Phủ đã và đang góp phần quan trọng vào sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia, giữ gìn trật tự xã hội, qua đó giúp lực lượng CAND rút ra những bài học kinh nghiệm để phát triển, vận dụng vào thực tiễn công tác, chiến đấu trong giai đoạn hiện nay...
(CATP) Cùng với các lực lượng, để bảo đảm cho thắng lợi của Chiến dịch Điện Biên Phủ, Bộ Công an đã thành lập "Ban Công an tiền phương" nằm trong Hội đồng cung cấp Mặt trận Trung ương do đồng chí Trần Triệu phụ trách. Ban Công an tiền phương có nhiệm vụ phối hợp Công an các đơn vị, địa phương tổ chức truy quét các đối tượng gián điệp, biệt kích, chỉ điểm, phỉ, bảo vệ an toàn lực lượng tham gia chiến dịch, nơi đóng quân, kho tàng, bến bãi và quá trình vận chuyển vũ khí, khí tài ra mặt trận; kiểm tra, đôn đốc các đơn vị bộ đội, dân công thực hiện quy định về phòng, chống khói lửa, "phòng gian bảo mật", thực hiện "ba không", che chắn kho tàng không để địch phát hiện ném bom bắn phá hoặc dùng biệt kích phá hoại, hạn chế và giảm thiểu tốn thất về người và tài sản, phục vụ hiệu quả cho trận quyết chiến chiến lược ở Điện Biên Phủ.